Anestezi nedir?

Anestezi; ameliyat öncesi, sonrası ve ameliyat boyunca hastanın ağrı ve acı duymamasını sağlamak amacıyla geliştirilmiş tıbbi bir uygulamadır. Kelime anlamı hissizlik ve duyusuzluktur. Anestezi, ameliyatlarda hasta için ağrısız ve hatırlanmayan işlemdir.

Ancak ameliyatın başarılı geçmesi için sadece anestezi işlemi yetmemektedir. Bununla birlikte solunum, dolaşım gibi yaşamsal faaliyetlerin de kontrol altında tutulması gerekmektedir. Öte yandan anestezi uzmanlık gerektiren bir alandır. Bu kavram başlı başına bir bilim dalıdır.

ANESTEZİ TÜRLERİ NELERDİR?

Anestezi lokal ve genel olmak üzere ikiye ayrılır;

- Lokal Anestezi

Bu anestezi türü, cerrahi müdahale sırasında bedenin sadece belirli bir bölgesinin ağrı ve acıya duyarsız bir hale gelmesini sağlamaktadır. Lokal anestezide uygulamanın yapıldığı bölgede bulunan duyumsama hissi ortadan kaldırılır. Böylece hastanın herhangi bir acı ve ağrı hissetmemesi sağlanır.

Lokal anestezide bilinç kaybı söz konusu değildir. Yani bu anestezi türüyle uygulama yapılırken hasta kişi kendindedir ve dış uyarılara karşı tepkiler verebilir. Uyanık olan hasta sadece uygulamanın yapıldığı bölgeyi hissetmez.

Cerrahi müdahalelerde lokal anesteziler, çoğu zaman hayati risk bulunmadığı durumlarda uygulanmaktadır. Kısacası bu anestezi türü, genellikle herhangi bir hayati tehlikesi bulunmayan hastaların müdahalelerinde kullanılmaktadır. Lokal anestezide uyuşturulan bölgenin durumu düzeldikten sonra kişide çeşitli yan etkiler görülebilmektedir.

Uygulama sırasında kullanılan kimyasal maddenin etkisi zamanla azalmaktadır. Bunun sonucunda kişide ani ağrılar görülebilir.

Bu ağrıların dışında kişide mide bulantısı, baş ağrısı ya da yüksek ateş gibi yan etkiler de ortaya çıkabilmektedir.

- Genel Anestezi

Genel anestezi, halk arasında narkoz olarak bilinmektedir. Uygulama sırasında hastanın bilinci tamamen kapanmaktadır. Hastada yaşanan bilinç kaybı geçici özelliktedir. Toplumda daha çok narkoz adıyla eş değer tutulan genel anestezi kavramı, aslında narkozla tam olarak eşdeğer düzeyde değildir.

Çünkü narkoz, bilincin kapanmadığı ama duyumsamanın yok olduğu durumlarda da kullanabilme özelliğine sahiptir. Bu özellik, narkozu genel anesteziden ayırmaktadır. Çünkü genel anestezide bilinç tamamen kapanır.

Lokal anestezide olduğu gibi genel anestezide de çeşitli yan etkiler görülebilmektedir. Bu yan etkiler, kişinin vücut yapısına, kullanılan kimyasala, uygulamanın ne kadar sürmesine ve uygulamanın türüne göre farklılıklar gösterir.

Anestezi nasıl yapılır?

Anestezinin uygulama şekli türüne göre farklılık göstermektedir. Genel anestezi, damardan ilaç verilerek uygulanır. Hasta uyutulur ve tüm ameliyat boyunca anestezi cihazı ve uzmanıyla kontrol altında devam eder. Anesteziye başlamadan önce damar yolu açılır ve sıvı verilmeye başlanır. Bu sırada göğüs üzerine yerleştirilen aletler yardımı ile sürekli kalp elektrosu çekilir ve monitörde izlenir. Diğer kola tansiyon aleti takılarak hastanın tansiyonuna düzenli olarak bakılır. Parmak uçlarına ise kandan oksijeni ölçmek için bir alet takılır.

Lokal anestezi, genellikle küçük bölgelere uygulanacak cerrahi işlemlerde kullanılan bir türdür. Bu işlemle sadece operasyon yapılacak alanda ağrı hissi giderilerek uyuşma sağlanır, hastanın şuuru açıktır. Anestezi uygulanacak madde enjektör yardımıyla enjekte edilerek bölgede bulunan sinirlerde uyuşma sağlanır. Anestezi uygulandıktan 5 dakika sonra operasyona başlanabilir. Lokal anestezi, genellikle diş çekimlerinde, cilt üzerine atılan dikişlerde tercih edilmektedir.