Tükenmişlik sendromu vücutta aşırı yorgunluk hissi ve mutsuzluk gibi belirtilerle kendini gösteren usanmışlık halidir.
Tükenmişlik sendromu belirtileri nelerdir?
- Kendinizi aşırı derecede yorgun hissediyorsanız
- Motivasyon eksikliğiniz varsa
- Hüsranlık, kötümserlik ve alaycılık gibi negatif duygular gösteriyorsanız
- Zihinsel süreçlerinizde problemler yaşıyorsanız
- Kendinizi mesleki performansınız konusunda yetersiz hissediyorsanız
- Sosyal ilişkilerinizde problemler yaşıyorsanız
- Kötü alışkanlıklar edindiyseniz
- İş yerinde değilken bile işle ilgili düşünceler zihninizi sürekli meşgul ediyorsa
- İş ve hayat tatmininiz genel itibariyle düşmüşse
- Belirgin sağlık problemleri yaşıyorsanız tükenmişlik sendromu olabilirsiniz
Tükenmişlik sendromu yaşayan kişiler nasıl davranır?
• Duygusal açıdan tükendiklerini, hiç kimseye verecekleri bir şey kalmadığını hissederler
• Kendilerini ve yaptıkları işi hep olumsuz kelimelerle tanımlarlar
• Hiç kimsenin onları takdir etmediğini, beğenmediğini düşünürler. Bunun yanında kendilerini de beğenmezler
• Aşırı heyecanlı, huzursuz ve gergindirler
• Kendilerini aşırı mutsuz hissederler
• Aşırı öfkelidirler ve tepkileri abartılıdır
• Her şeyin daha da kötüye gideceğini zannederler
• Dikkatlerini toplamakta güçlük çekerler ve düşünme hızları yavaşlamıştır
• Karar vermekte zorluk çekerler
• Nesnelliklerini kaybetmişlerdir
• Değişimlere karşı tepki duyarlar ve engel olmaya çalışırlar
• Fiziksel olarak enerji kaybı yaşarlar
• Mide- barsak şikayetleri, baş ağrıları sık olarak gözlenir
• İştahsızlıktan yakınırlar. Bazen de kendilerini yemeye verirler
• Sabah zorlukla uyanırlar ve uyandıklarında halen yorgundurlar
• Sosyal ilişkileri bozulmuştur
• İş ortamındaki müşterilerle çatışmalara girmeye başlarlar
• Giderek değersizleştiklerini, artık işe yaramaz hal geldiklerini düşünürler
• Cinsel ilgilerinde belirgin bir azalma olmuştur
Tükenmişlik sendromunu etkileyen faktörler nelerdir?
• Sorumluluk ve yetki arasında dengesizlik
• Profesyonel olmayan bir yönetim anlayışı
• Etkin bir denetimin olmaması ve geri bildirim verilmemesi
• İş ortamında arkadaşça olmayan, rekabete dayalı ilişkiler
• Mola vermeye uygun ortamların olmaması
• Yönetici kadronun gerçekçi olmayan beklentileri
• İş ortamının güvenilir olmaması
• İş ortamında çalışanlara karşı eşitsiz davranılması
• İş arkadaşları arasında paylaşımın az olması
• Çalışanların karar verme- insiyatif kullanma yetkilerinin olmaması
Tükenmişlik sendromuyla nasıl başa çıkılır?
Kendinize rahatlamak için zaman tanıyın: Müzik dinlemek, kitap okumak, yürüyüşe çıkmak veya dostlarınızla görüşmek kişiyi rahatlatarak iyi hissettirmektedir.
Aktif bir yaşamı benimseyin: Futbol, basketbol, yüzme ve fitness gibi spor aktivitelerine katılmak tükenmişlik sendromunu önlemektedir.
Teknolojik cihazlardan uzaklaşın: Tükenmişlik sendromunun bir diğer nedeni teknolojik cihazlardır. Bu aletler; aile yaşamını, tatilleri ve sosyal hayatı olumsuz etkilemektedir.
Uykunuzu iyi alın: Yapılan araştırmalara göre 6 saatten az uyumanın sağlık açısından büyük riskler oluşturduğu tespit edilmiştir. Halsizlik, motivasyon düşüklüğü, hassasiyet artışı ve zihinsel fonksiyonlarda zayıflama bu durumun başlıca belirtilerindendir.
Sağlığınıza dikkat edin: Sağlık sorunları depresyonu tetikleyen bir diğer unsurdur.
Sorumluluklarınızın bilincinde olun: Motivasyonu yüksek tutmak iş yerinde performansı artırmaktadır.