Los Angeles, tarihinin en yıkıcı orman yangınlarından biriyle karşı karşıya. Pasifik Palisades, Eaton ve Hurst yangınları, binlerce dönümlük alanı küle çevirdi, yüzlerce yapıyı yok etti ve birçok can kaybına neden oldu. Yangının neden çıktığına dair gündemde olan bir iddiayı OdaTv araştırdı.

Los Angeles, tarihinin en yıkıcı orman yangınlarından biriyle karşı karşıya. Pasifik Palisades, Eaton ve Hurst yangınları, binlerce dönümlük alanı küle çevirdi, yüzlerce yapıyı yok etti ve birçok can kaybına neden oldu. Yangının neden çıktığına dair gündemde olan bir iddiayı OdaTv araştırdı.

Melekler Şehri olarak anılan ve ABD rüyasının baş mekanlarından biri olan Los Angeles’ı küle döndüren büyük yangınların toplam maliyetinin (doğrudan ve dolaylı harcamalar dahil) federal bütçeye 20-30 milyar dolar arasında ek yük getireceği tahmin ediliyor.

YANGININ SEBEBİ NE Uzmanlara göre bu felaketin ardında yalnızca doğanın öfkesi değil, yıllardır birikmiş insan kaynaklı faktörler de yer alıyor. Los Angeles İtfaiye Departmanı (LAFD)’nın kritik altyapısı ve insan gücünü tehdit eden bütçe kesintileri de cabası… Belediye Başkanı Karen Bass’ın son bütçe planı, itfaiyenin finansmanını *zaltırken, Los Angeles Polis Departmanı’na (LAPD) oranında bir artış sağladı. Doğanın öfkesi iklim krizinin bir sonucu olarak cereyan ediyor: Los Angeles yangınlarının yoğunluğunu ve sıklığını artıran en büyük faktörlerden biri. Alışılmadık derecede kurak bir kış ve rekor sıcaklıklar, bölgedeki bitki örtüsünü birer yakıta dönüştürdü. Güney Kaliforniya’nın Santa Ana rüzgarları ise yangınların hızla yayılmasına katkıda bulundu. Kaliforniya Üniversitesi’nden iklim bilimci Daniel Swain, yangınların meteorolojik olarak öngörülebilir olduğunu belirtiyor, ancak iklim değişikliğinin bu tür olayların daha yıkıcı hale gelmesine neden olduğunu vurguluyor.

İNSAN FAKTÖRÜ DENİNCE AKLA O AİLE GELDİ Son günlerde sosyal medyada yangınlardaki insan faktörü üzerine yapılan tartışmaların pek çoğunda eleştiri okları bir aileyi hedef almaya başladı: Resnick Ailesi… Resnick'lerin Kaliforniya'nın su kaynakları üzerindeki kontrol iddiası, yaklaşık 500 Central Park Rezervuarı'na eşdeğer kapasiteye sahip devasa bir yeraltı su depolama tesisi olan Kern Water Bank'ın sahibi olmalarına kadar uzanıyor. Resnick’ler, Wonderful Company adlı şirketleri aracılığıyla bankada ` hisseye sahip ve bu hisse "Kaliforniya su bankacılığının mutlak mücevheri" olarak tanımlanıyor.

İKLİM KRİZİNİ FIRSATA ÇEVİRDİLER Kaliforniya'daki kuraklık kötüleştikçe, Resnick’lerin su bankasındaki hissesinin değeri de fırladı. Bazı uzmanlar, bunun 1,7 milyar doların üzerinde bir değere sahip olabileceğini ve artmaya devam edeceğini tahmin ediyor. Bu durum Resnick Ailesi’ne kendi ihtiyaçları için suya erişmekte zorluk çeken eyaletteki diğer çiftçilere ve sakinlere göre önemli bir avantaj sağlıyor.

SU BANKASININ ÖTESİNDE KONTROL İDDİASI Resnick'ler çevre ve yerel topluluklar üzerindeki etkileri nedeniyle eleştirilere maruz kaldılar. Bazıları onları Merkez Sahili'ndeki yeraltı suyunun tükenmesine katkıda bulunmakla suçlarken, diğerleri çiftçilik uygulamalarının yerel ekosistemler ve yaban hayatı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekti. Ve şimdi kül olan Melekler Şehri’ni yakan fitilin ateşi olarak görülüyorlar.

KİM BU RESNICK AİLESİ Stewart Allen Resnick 24 Aralık 1936 tarihinde New Jersey'de Yahudi orta sınıf bir ailede dünyaya geldi. Büyükbabası Ukrayna’dan göç etmişti. 1950'lerde ailesiyle birlikte Kaliforniya'ya taşındı. 1959'da Kaliforniya Üniversitesi, Los Angeles'tan lisans derecesi ve ardından UCLA Hukuk Fakültesi'nden JD derecesi aldı. Hukuk fakültesindeyken, 1969'da ilk girişimi olan temizlik hizmetleri şirketini kurdu. İlk eşi Sandra Frazier’dan Jeff Resnick, Ilene Resnick ve Bill Resnick adında üç çocuğu olan Resnick boşandıktan sonra 1972'de Lynda Rae ile evlendi, hala birlikteler.. İkinci evliliğinden Jason Sinay ve Jonathan Sinay adında iki üvey çocuğu daha oldu. 1979'dan beri The Wonderful Company'nin başkanı olan Resnick ve eşi 1986'da The Franklin Mint'i satın aldı, 2006'da sattı. Eşi ile beraber sahibi oldukları holding şirketleri aracılığıyla POM Wonderful ve Fiji Water markaları, Wonderful Pistachios and Almonds, Wonderful Halos, Wonderful Seedless Lemons, JUSTIN Wines, Landmark Wines, JNSQ Wines ve Teleflora markalarının sahibi oldular. Öte yandan Kern Water Bank'ta çoğunluk hissesine sahip…

İŞÇİLERLE KARŞI KARŞIYA KALDI ABD’nin en zengin çiftçi ailesi olan Resnick’ler ünlü nar suyu ve fıstık markalarının yanı sıra Fiji Water'ın arkasındaki şirket olan Wonderful Company'nin bir parçası olan Wonderful Nurseries'in de sahibi. Buradaki bazı çiftlik işçileri, 2024’ün Ağustos ayında bir sendikaya katılmak için imza atmaları için kandırıldıklarını iddia etti. Öte yandan, Cesar Chavez de dahil olmak üzere işçi figürleri tarafından 1960'larda kurulan sendika olan United Farm Workers, Los Angeles milyarderleri ve güçlü Demokrat bağışçılar Stewart ve Lynda Resnick'in sahibi olduğu etkili şirketin, işçilerin iradesini korkutma ve zorlama yoluyla engellemeye çalıştığını iddia etti.

FISTIK SAVAŞLARI’NDAN ÇIKAN GERÇEKLER Rusya doğumlu gazeteci Yasha Levine ‘Fıstık Savaşları’ adını verdiği belgeselinde yer alan bilgilere göre Resnick Ailesi, İsrail Ordusu’nun en büyük fon sağlayıcılarından biri. Rakamlara bakıldığında: 2022'de İsrail Donanması ve IDF’ye (İsrail Ordusu) 200 bin dolar 2021'de İsrail Donanması ve IDF’ye 228 bin dolar 2020'de IDF’ye 328 bin dolar 2019'daIDF’ye 500 bin dolar 2018'de IDF’ye 350 bin dolar 2017'de IDF’ye 350 bin dolar 2016'da IDF’ye 350 bin dolar 2015'te IDF’ye 100 bin dolar gönderdiği görülüyor.

Levine Fıstık Savaşları belgeselinde Resnick Vakfı’nın, İsrail istihbarat ve askeri kuruluşuyla yakın bağları olan etkili bir düşünce kuruluşu olan Interdisciplinary Center Herzliya'nın bağış toplama kolu olarak hizmet veren kar amacı gütmeyen bir vakıf olan American Friends of IDC'ye de milyonlarca dolar aktardığını anlatıyor.

Lynda ve Stewart Resnick, Amerikan İsrail Halkla İşleri Komitesi AIPAC'tan ayrılıp bir düşünce kuruluşu ve oldukça etkili olan İsrail lobisine bağlı Washington Yakın Doğu Politikası Enstitüsü'nün mütevelli heyeti ve yönetim kurulunda yer aldılar ve İsrail işgalinin yılmaz bir destekçisi olmaktan yılmadılar. Ayrıca fıstık konusunda rakip olarak gördükleri İran’a karşı ağır yaptırımlar ve askeri saldırılar çağrısında bulundular. Resnick Vakfı, 2005 yılında Washington Yakın Doğu Politikası Enstitüsü'ne 20 bin dolar verdi. Ancak Levine’in iddiasına göre Resnicks'in enstitüye verdiği gerçek para miktarını ölçmek zor, zira kişisel vakıflarından geçmeyen herhangi bir fonun IRS belgelerinde bildirilmesine gerek yok…

Resnick'lerin hikayesine olan viral ilgi pek de absürd sayılmaz: Los Angeles bölgesinde yangınlar şiddetlenirken, yangın musluklarının tükendiğine dair raporlar peş peşe geldi. Yangınlarla mücadele için su kalmamışken, Sunset Bulvarı'ndaki gülünç mini Versailles malikanesine sahip bu ailenin su varlığına akıl ermiyordu. Yangın ve Resnick'ler arasındaki bağlantı göründüğü kadar doğrudan da değil. Bu su tahakkümü nedeniyle yıllardır iklim akivistleri tarafından protesto edilen Resnick’ler çok büyük miktarda suyu kontrol ediyor: Bunu, geniş fıstık, badem ve turunçgil tarlalarını sulamak için kullanıyorlar. Ve tarlaların büyüklüğü Central Valley'e yayılmış yaklaşık 300 mil karelik bir arazi. Bu, Manhattan'ın 10 katı büyüklüğünde. Ancak Resnick'lerle ilgili asıl sorun su istiflemeleri değil: Terraforming

NEDİR BU ‘TERRAFORMING’ Geçtiğimiz yüzyılda Kaliforniya'da inşa edilen terraforming sistemi devasa barajlar ve binlerce mil uzunluğunda su kemerleriyle eyaletin kuzeyinden güneyine su taşıyor. Nominal olarak kamuya ait ve demokratik bir süreçle yönetiliyor: Yasha Levine bunun bir hile olduğu görüşünde: Levine bu sistemin en başından beri çoğunlukla milyarder çiftçilerden ve emlak spekülatörlerinden oluşan yerel bir Kaliforniya oligarşisinin kontrolü altında olduğunu söylüyor. Terraform sisteminin temel işlevi ise spekülatif tarımı ve banliyö gelişimini desteklemek için suyu Kaliforniya'nın dağlarından Kaliforniya'nın yarı kurak vadilerine ve kıyı bölgelerine taşımak… Bu sistemi kurmak için, Güney Kaliforniya'daki emlak spekülatörleri uzun zamandır Kaliforniya'nın güçlü çiftçi aileleriyle işbirliği içindeydi. Aslında, eski Kaliforniya parasının çoğu - Bowles, Millers, Chandlers, Crowleys gibi aile isimleriyle - bu komplo üzerine inşa edildi. Ve daha yeni Kaliforniya parası da oyundan payını aldı.

Stewart ve Lynda Resnick bu devam eden komploya nispeten yeni katılanlar arasında. 1990'larda ciddi bir şekilde dahil oldular ve o zamandan beri birçok yönden eski, yorgun Kaliforniya parasını geride bırakarak, kendilerini Amerika'daki en büyük tarım işletmelerinden biri haline getirmek için modern üretim teknikleri ve reklam stratejileri kullandılar. Ancak bu sistem, doğa ve toplum tarafından karşılanan maliyetlerle geldi. Kaliforniya'daki her büyük nehrin barajlanması ve sularının eyaletin diğer bölgelerine yönlendirilmesi, nehir ve kıyı ekosistemlerini ve bunlara bağlı tüm yaşam ağlarını yok ederek devam eden bir ekolojik soykırıma yol açtı. Levine’e göre asıl mesele, Kaliforniya'daki nehirlerin çoğunun esasen cansız olması... Sistemin geneline bakıldığında Resnick’lerin su yönetimi de büyük resmin bir parçası. Ancak rakamlara bakıldığında ve sosyal medyada ‘Gazze/Los Angeles’ kıyası yapılan görseller dikkate alındığında Resnick’lerin eleştirilmesi pek de abesle iştigal gibi durmuyor… 24 KİŞİ YAŞAMINI YİTİRDİ Los Angeles'ın değişik bölgelerinde 7 Ocak akşamı başlayan ve şiddetli rüzgarlar nedeniyle hızlıca yayılan yangınlarda, şu ana kadar 37 bin dönümden fazla alan kül oldu. Yangınlarda 12 binden fazla yapı hasar gördü veya kullanılamaz hale geldi. Yaklaşık 150 bin kişi için tahliye emri verilirken, yangınlarda 24 kişi hayatını kaybetti. KAYNAK: Gözde Sula/Odatv.com