Londra Ekonomi ve Siyasal Bilimler Okulu (LSE) Avrupa Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Iain Begg, "Brexit kampanyası dönemi sloganlarından biri de 75 milyon Türk'ün önce AB'ye gireceği oradan da İngiltere'ye geleceğiydi. Tabii ki de saçmaydı' açıklamasını yaptı.

Londra Ekonomi ve Siyasal Bilimler Okulu (LSE) Avrupa Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Iain Begg, "Brexit kampanyası dönemi sloganlarından biri de 75 milyon Türk'ün önce AB'ye gireceği oradan da İngiltere'ye geleceğiydi. Tabii ki de saçmaydı' açıklamasını yaptı.

İngiltere'nin AB'den ayrılması (Brexit), marjinal gruplar tarafından 1990'lardan başlayarak dile getirilen bir düşünceyken, 2008 küresel ekonomik krizi, bu düşüncenin ana akım siyasiler tarafından da ifade edilmesine neden oldu. Britain (Britanya) ve Exit (Çıkış) kelimelerinden türetilen "Brexit" ifadesi ise ilk kez Britanya'nın Nüfuzu (British Influence) isimli düşünce kuruluşunun eski başkanlarından Peter Wilding'in 2012'de yayımladığı makaleyle ortaya çıktı.

Wilding, İngiltere'nin AB içinde lider olmadığı takdirde Brexit'in kaçınılmaz hale geleceğini belirtti. Wilding'in "İngiltere'yi AB bürokrasisinden kurtarmak" ve "kontrolü yeniden ele almak" yönündeki ifadelerinin büyük destek gördüğü dönemde seçmen davranışlarında da değişiklikler yaşandı.

AB'den ayrılmayı savunan aşırı sağcı Nigel Farage'ın Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi (UKIP), anketlere göre oylarını artırarak siyasette etkili hale geldi. UKIP gözünü, iktidardaki Muhafazakar Parti seçmenlerine dikti. Tabanını UKIP'e kaptırmak istemeyen dönemin Muhafazakar Partili Başbakanı David Cameron, 7 Mayıs 2015 seçimlerinde vaat olarak 2017'de AB'den ayrılma sözü verdi.

Muhafazakar Parti seçimden birinci parti olarak çıktıktan sonra, 23 Haziran 2016 tarihi Brexit için referandum günü olarak belirlendi.

Kampanya sürecinde partiler büyük oranda AB'de kalmayı savundu. Ulusal partilerden UKIP kesin olarak Brexit'i savunurken Muhafazakar Parti kurumsal olarak taraf açıklamadı. Ancak yine de partinin önde gelen isimlerinden Dışişleri Bakanı Boris Johnson, güçlü şekilde AB'den ayrılmayı savunan kampanyalar yürüttü. Birleşik Krallık halkı oyunu yüzde 52 ile Brexit'ten yana kullandı ancak AB'den ayrılmak İngiltere'nin 4 senesini aldı. Bu sürede İngiltere, 3 erken seçim yaptı, 3 başbakan değiştirdi.

Brexit sürecinin üçüncü Başbakanı Boris Johnson, Aralık 2019'daki erken seçimde tek başına iktidar oldu, ardından da AB ile yapılan Brexit anlaşması için Ocak 2020'de Avam Kamarası, Lordlar Kamarası ve Kraliçe Elizabeth'ten onay aldı. İngiltere 2019'un son gününde fiilen AB'den ayrılsa da resmen ayrılma 31 Ocak 2020'de gerçekleşti.

Londra Ekonomi ve Siyasal Bilimler Okulu (LSE) Avrupa Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Iain Begg'e göre, Brexit'in hem AB'ye hem de İngiltere'ye pozitif ve negatif etkileri oldu. Brexit'in 5'inci yılında yaşananları ve beklentileri AA muhabirine değerlendiren Begg, Brexit'in hemen ardından imzalanan Ticaret ve İşbirliği Anlaşmasının çok hızlı müzakere edildiğini ve bazı konuları kapsamadığını söyledi.

Ortak Pazar'dan çıkılmasına rağmen AB'yle bir serbest ticaret anlaşması yapılmasının İngiltere için pozitif bir gelişme olduğunu belirten Begg, sınır kontrollerinin de İngiltere'nin eline geçtiğini ifade etti. Begg, buna rağmen İngiltere'ye gelen düzensiz göçmen sayısının Brexit'ten bu yana 3 kat arttığının altını çizerek, "Brexit kampanyası dönemi sloganlarından biri de 75 milyon Türk'ün önce AB'ye gireceği oradan da İngiltere'ye geleceğiydi. Tabii ki de saçmaydı ancak böyle bir slogan vardı." dedi.

Balıkçılık konusundaki anlaşmanın ise 5,5 yıllık olarak imzalandığını ve ilerleyen dönemde tekrar görüşüleceğini belirten Begg, "Kıta Avrupa'sındaki ülkeler balıkçılık haklarının korunmasını istiyor. Bunu korumak için de Britanya balıkçılık endüstrisinin çekilmesini istiyorlar. Dolayısıyla önümüzdeki bir veya iki yıl içinde Ticaret ve İşbirliği Anlaşmasına bir madde eklenerek bu konunun tekrar ele alınması gerekeceği ve bunun yeni tartışmalara yol açabileceği konusunda endişe var." değerlendirmesini yaptı.

Begg, Brexit'in seyahat alanındaki negatif etkilerinden de söz ederek, bunu İngiltere'nin çözmesi gereken en büyük sorunlar arasında saydı. Pasaportunu gösteren Begg, "Brexit sonrası pasaportum şimdiden dolmuş durumda. Çünkü ne zaman Schengen bölgesine gitsem pasaportuma damga vuruluyor. Ancak aynısı AB vatandaşları İngiltere'ye geldiğinde uygulanmıyor ve onlar özgürce elektronik kapılardan, pasaportlarına damga vurulmadan giriş yapıyor. Benim Brexit sonrası aldığım pasaport ise şimdiden neredeyse doldu. Bu da o dönemde yapılan görüşmelerin asimetrik sonuçlarından biri." ifadelerini kullandı.

AB ile İngiltere arasında geçen yıl yapılan Windsor Çerçeve Anlaşması'nın bazı sorunları çözdüğünü ifade eden Begg, bunların başında Kuzey İrlanda ile İrlanda arasındaki sınır konusunun geldiğini söyledi.