Yapılan araştırmalar, zencefilin yalnızca soğuk algınlığına değil; mide bulantısından kalp sağlığına, diyabetten beyin fonksiyonlarına kadar birçok alanda etkili olduğunu ortaya koyuyor.

Binlerce yıldır şifa kaynağı olarak kullanılan bu mucizevi kök, modern bilimin radarına girdi.

Yapılan araştırmalar, zencefilin yalnızca soğuk algınlığına değil; mide bulantısından kalp sağlığına, diyabetten beyin fonksiyonlarına kadar birçok alanda etkili olduğunu ortaya koyuyor.

Kış aylarında ısıtan çaylardan, baharatlı wok yemeklerine kadar mutfakların vazgeçilmezlerinden biri olan zencefil (Zingiber officinale), sadece lezzetiyle değil, sağlık üzerindeki etkileriyle de öne çıkıyor.

Geleneksel tıpta binlerce yıldır kullanılan bu kök bitki, günümüzde modern bilimin de dikkatini çekmiş durumda. Yapılan araştırmalar, zencefilin mide bulantısından kalp sağlığına, iltihaplanmadan beyin korumasına kadar birçok alanda fayda sağlayabileceğini ortaya koyuyor. İşte zencefilin sağlık üzerindeki başlıca etkileri:

Zencefilin en bilinen etkilerinden biri mide bulantısını gidermesi. Birçok klinik çalışma, zencefilin özellikle hamilelik döneminde görülen bulantı ve kusmalarda etkili olduğunu gösteriyor. İngiltere Ulusal Sağlık Servisi (NHS) bile bulantı için zencefil çayı ve zencefil içeren yiyecekleri öneriyor.

Zencefilin, kemoterapiye bağlı bulantı üzerinde de etkili olabileceğine dair kanıtlar mevcut. Ancak yol tutması ya da ameliyat sonrası mide bulantısı konusundaki araştırmalar karışık sonuçlar vermiş durumda.

Bilim insanları, zencefilin bulantı üzerindeki etkisini serotonin reseptörlerini bloke etmesine ve hem mide-bağırsak sistemi hem de beyin üzerinde dengeleyici rol oynamasına bağlıyor. Aynı zamanda sindirim sistemindeki gaz ve şişkinliği de azaltarak rahatlama sağlıyor.

Zencefil, gingerol ve shogaol gibi antioksidan ve anti-inflamatuar bileşikler bakımından zengin. Bu maddeler, özellikle bağışıklık sisteminin aşırı tepki verdiği otoimmün hastalıkların yönetiminde umut verici sonuçlar doğuruyor.

Yakın zamanda yapılan bir araştırmada, zencefil takviyesi alan kişilerin bağışıklık hücrelerinden olan nötrofillerin aşırı çalışmasının engellendiği görüldü. Nötrofillerin ürettiği "ağ benzeri yapılar" (NET) bazı otoimmün hastalıkların tetiklenmesinde rol oynuyor. Zencefilin bu süreci baskılaması, lupus ve romatoid artrit gibi hastalıkların doğal yollarla hafifletilmesinde yardımcı olabilir.

Ayrıca zencefilin antimikrobiyal özellikleri de var. Bakteri, virüs ve diğer zararlı mikroplarla savaşarak özellikle soğuk algınlığı, boğaz ağrısı ve gripte doğal bir destek sunuyor.

Zencefil, ağrı yönetiminde de giderek daha çok tercih edilen doğal bir seçenek haline geliyor. Araştırmalar, özellikle diz osteoartriti olan kişilerde zencefil ekstraktının ağrı ve tutukluğu azaltabileceğini gösteriyor.

Egzersiz sonrası kas ağrılarına da iyi gelebileceği biliniyor. Bir çalışmada, 11 gün boyunca günlük 2 gram zencefil tüketen katılımcıların kas ağrılarında belirgin bir azalma gözlemlendi.

Zencefilin faydaları arasında kalp ve damar sağlığı da bulunuyor. 2022 yılında yapılan 26 klinik çalışmanın analizi, zencefilin trigliseridleri, toplam kolesterolü ve kötü kolesterolü (LDL) düşürdüğünü; iyi kolesterolü (HDL) ise yükselttiğini ortaya koydu. Aynı zamanda kan basıncını dengeleme konusunda da etkili olabilir.

Tip 2 diyabetli kişilerde ise zencefilin kan şekeri kontrolünü desteklediği gözlemlendi. Yapılan araştırmalarda, 4–12 hafta boyunca günlük 1–3 gram zencefil tüketen kişilerde hem kan şekeri seviyelerinde hem de kolesterol değerlerinde iyileşme kaydedildi.

Bu etkiler, zencefilin insülin duyarlılığını artırması, hücrelerin glikoz alımını kolaylaştırması ve oksidatif stresi azaltmasıyla ilişkilendiriliyor.

Henüz erken aşamalarda olsa da laboratuvar çalışmalarında zencefilin beyin sağlığına katkı sağlayabileceği görülüyor. Antioksidan özellikleri sayesinde, beyin hücrelerini Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıklarla ilişkili oksidatif hasardan koruyabileceği düşünülüyor.

Bazı deneysel çalışmalarda ise zencefil bileşiklerinin kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlattığı bulundu. Ancak bu bulguların insanlar üzerinde doğrulanması için daha kapsamlı araştırmalara ihtiyaç var.

Tüm Vücudu Yenileyen Ginger Shot Tarifi: 1 parça taze zencefil (yaklaşık 5 cm) 1 adet limonun suyu 1 tatlı kaşığı bal (isteğe bağlı) Yarım çay bardağı su

Yapılışı: Zencefili güzelce yıkayıp kabuklarını soy. Rendele veya küçük parçalara doğrayıp blendera koy. Üzerine limon suyu ve suyu ekle. Pürüzsüz olana kadar blenderdan geçir. İstersen bal ekleyip karıştır. İnce bir süzgeçten geçirerek küçük bir bardakta iç.

Zencefil, günlük beslenmede çay, baharat ya da taze kök halinde güvenle tüketilebiliyor. Ancak günlük 4 gramın üzerinde alınması mide yanması, şişkinlik, ishal ya da ağızda tahriş gibi yan etkilere yol açabilir.