Çin, denizlerdeki güç dengesini değiştirebilecek yeni bir strateji geliştiriyor. ABD Donanması’nın sembolü haline gelen uçak gemilerini doğrudan batırmak yerine, onları konuşlandırmayı “maliyetli” hale getiren yeni proje üzerinde duruyor.

Çin, denizlerdeki güç dengesini değiştirebilecek yeni bir strateji geliştiriyor. ABD Donanması’nın sembolü haline gelen uçak gemilerini doğrudan batırmak yerine, onları konuşlandırmayı “maliyetli” hale getiren yeni proje üzerinde duruyor.

Macalester College'da uluslararası çatışma ve güvenlik politikaları konusunda uzmanlaşmış bir Uluslararası İlişkiler profesörü Andrew Latham, Çin'in ABD uçak gemilerini tehdit eden yeni bir proje üzerinde çalıştığını açıkladı.

Çin, son yirmi yılda ABD’nin küresel deniz üstünlüğünü zayıflatmak amacıyla, “erişim engelleme ve alan kısıtlama” anlamına gelen A2/AD stratejisini sessizce inşa etti. Bu strateji, ABD uçak gemilerinin serbestçe hareket etmesini engellemeye odaklanıyor.

Pekin’in geliştirdiği sistemin bir kolunu, DF-21D ve DF-26 gibi uzun menzilli “uçak gemisi katili” balistik füzeler oluşturuyor. Diğer kolu ise çok daha az görünür ama giderek büyüyen bir güç: keşif, mayınlama ve saldırı kabiliyetine sahip insansız su altı araçları.

Bu iki unsur birlikte, Çin’in Güney Çin Denizi ve Hint-Pasifik’te ABD donanmasını kısıtlama hedefinin belkemiğini oluşturuyor.

ABD uçak gemileri, 1945’ten bu yana ülkenin askeri gücünün en belirgin simgesi oldu. Bu dev gemiler, Kore’den Basra Körfezi’ne kadar birçok bölgede Amerikan gücünü yansıttı, müttefiklere güven verdi ve gerektiğinde doğrudan müdahale imkânı sağladı.

Ancak Çinli stratejistler, bu gemilerin zayıf noktalarını iyi analiz ediyor. Pekin’e göre ABD’nin uçak gemileri, “yüksek değerli ama savunmasız” platformlar hâline geldi. Çin’in amacı, bu gemileri batırmak değil; onların kullanımı sırasında oluşacak siyasi ve operasyonel riskleri artırarak caydırıcılığını azaltmak.

Çin Donanması (PLAN), son yıllarda su altı teknolojisine büyük yatırım yaptı. Artık sadece nükleer denizaltılara değil, yapay zekâ destekli insansız su altı araçlarına da güveniyor.

Bu araçlar, istihbarat toplama, hedef izleme, mayın döşeme ve düşman gemilerine saldırı gibi görevlerde kullanılabiliyor. 12 metre uzunluğundaki HSU-001 modeli, derin sularda otonom şekilde görev yapabiliyor. Uzmanlara göre, gelecekte bu araçlar “sürü sistemi” şeklinde çalışacak. Yani yüzlerce mini su altı dronu aynı anda hareket edip bilgi paylaşabilecek, hatta ABD uçak gemilerini izleyip koordineli saldırılar gerçekleştirebilecek.

Washington, bu tehdidin farkında olsa da karşı önlemler geliştirmekte yavaş ilerliyor. ABD Donanması, Orca XLUUV ve Snakehead gibi dev insansız su altı araçları projelerine milyarlarca dolar yatırdı. Ancak bu projeler, hem takvim hem bütçe açısından büyük gecikmeler yaşıyor. Askeri analistler, ABD’nin asıl zorluğunun teknolojiden ziyade kurumsal yavaşlık olduğunu belirtiyor. Çin, savunma sanayisini sivil teknoloji sektörleriyle entegre ederken, ABD hâlâ hantal tedarik zincirleriyle uğraşıyor.

Pekin, askeri gücünü birkaç dev platformda yoğunlaştırmak yerine, çok sayıda ucuz ve otonom sistem arasında dağıtmayı tercih ediyor. Bu yaklaşım, klasik “uçak gemisi merkezli” güç projeksiyonuna meydan okuyor. ABD’nin onlarca milyar dolar değerindeki bir gemisi, artık birkaç milyon dolarlık su altı dronundan oluşan bir sürüyle baş etmek zorunda kalabilir. Bu da deniz savaşlarının doğasını kökten değiştiriyor. DENİZLERİN GİZLİ SAVAŞI: GÜÇTEN ÇOK BİLGİ ÖNE ÇIKIYOR Gelecekteki çatışmalarda denizlerin kaderi, dev gemilerin sayısıyla değil, bilgi, ağ bağlantısı ve yapay zekâ koordinasyonu ile belirlenecek. ABD uçak gemileri hâlâ dünyanın en güçlü savaş platformları arasında, ancak artık tek başına “yenilmez” değil. Güney Çin Denizi gibi çekişmeli bölgelerde, suyun altındaki görünmez düşmanlar, Washington’un en büyük gücünü bile savunma pozisyonuna itebilir.

Çin’in denizaltı teknolojisi ve A2/AD stratejisi, Pasifik’teki dengeleri sessiz ama kararlı biçimde değiştiriyor. ABD Donanması, uçak gemilerini artık sadece saldırı platformu değil, daha geniş bir insansız ve ağ tabanlı savaş mimarisinin parçası haline getirmek zorunda.

Aksi halde, bir zamanlar “denizlerin efendisi” olan uçak gemileri, yeni çağın görünmez savaşında zayıf halka haline gelebilir.