Türkiye'den Rusya'dan yaptığı gübre itahalatı devasa boyutlara ulaştı. Rakamlar yüzde 118 artarken Rus basını gelişmeyi 'olağanüstü' diyerek duyurdu.

Türkiye'den Rusya'dan yaptığı gübre itahalatı devasa boyutlara ulaştı. Rakamlar yüzde 118 artarken Rus basını gelişmeyi 'olağanüstü' diyerek duyurdu.

2025'in ilk yarısında, Rusya'dan Türkiye'ye yapılan gübre ihracatı, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 118 gibi çarpıcı bir artışla 512 bin tona ulaştı. Bu miktar, sadece altı ayda, 2024'ün tamamındaki ihracat hacmini dahi geride bıraktı.

Uzmanlar, bu olağanüstü artışın arkasında bir dizi küresel gelişme olduğunu belirtiyor. Çin'in 2024 ortasındaki ihracat kısıtlamaları, İran'daki ekonomik kriz ve bölgesel çatışmaların yarattığı arz darboğazı, Türkiye'nin ana tedarikçi olarak Rusya'ya yönelmesinde etkili oldu. Ortadoğu'daki gerilimler ve Türkiye'nin artan gübre ihtiyacı, Rusya'nı konumunu daha da güçlendirdi.

Birleşmiş Milletler Comtrade verileri, artışın finansal boyutunu da ortaya koyuyor. Türkiye, 2025'in ilk altı ayında Rusya'dan 188.2 milyon dolarlık gübre ithal etti. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemine göre 2.6 katlık bir artışa işaret ediyor. Karşılaştırmak gerekirse, 2024'ün tamamındaki ithalat 124 milyon dolar, 2023'teki ithalat ise 173.5 milyon dolar seviyesindeydi.

İthal edilen gübrenin en büyük kısmını üre (karbamid) ve kompleks gübreler oluşturdu. Sadece üre ithalatı 269 bin ton olarak kayda geçti. En yoğun sevkiyat ise ocak ayında gerçekleşti; bu ayda tek başına 123 bin ton (altı aylık hacmin yüzde 40'ı) gübre Türkiye'ye gönderildi.

Sevkiyatların üçte ikisinden fazlası Karadeniz limanları üzerinden yapılırken, geri kalanı Baltık ve Kuzey Rusya'dan gerçekleştirildi. Rusya'daki iç üretimdeki artış (yıllık yüzde 7.1 büyümeyle 15.2 milyon ton) ve AB'nin Temmuz ayından itibaren uygulamaya koyduğu ek vergiler, Türkiye'ye yönelen gübre akışını daha da hızlandıran diğer faktörler oldu.

Uzmanlara göre, Türkiye'nin kendi gübre üretimini artırma şansı, yüksek iç enerji fiyatları nedeniyle sınırlı. Özellikle doğal gaz maliyetlerindeki artışlar, yerli üre üretimini maliyetli hale getirerek ithalatı daha cazip kılıyor. Analistler, önümüzdeki dönemde küresel fiyat hareketleri ve Çin'in ihracat politikalarındaki değişikliklerin, Türkiye-Rusya gübre ticaretinin geleceğini şekillendireceği görüşünde.