Türkiye'den 100 tane Milli Muharip Uçak Kaan alacağı uzun bir süre konuşulan ancak bir anda rotayı değiştirip ABD'ye kıran Suudi Arabistan'ın tedarik edeceği F-35'lerle ilgili şok gerçek ortaya çıktı.

Türkiye'den 100 tane Milli Muharip Uçak Kaan alacağı uzun bir süre konuşulan ancak bir anda rotayı değiştirip ABD'ye kıran Suudi Arabistan'ın tedarik edeceği F-35'lerle ilgili şok gerçek ortaya çıktı.

Suudi F-35leri, İsrail F-35'lerine karşı tehdit olmaması için AESA radar ve RCS özellikleri düşürülmüş olarak satılacak. Konuyla ilgili detaylar ortaya çıktı.

GDH'de yer alan habere göre, ABD’li yetkililer ve savunma uzmanları, Riyad’a teslim edilecek uçakların, İsrail Hava Kuvvetleri’nin kullandığı F-35’lerden daha düşük kabiliyet seviyesinde olacağını doğruladı.

ABD Başkanı Donald Trump’ın bu hafta duyurduğu satış, Washington’ın uzun süredir izlediği politika gereği kısıtlamalar içeriyor. Yetkililer, Suudi jetlerinde İsrail’in sahip olduğu gelişmiş elektronik harp sistemleri, özel silah entegrasyonları ve yazılım yeteneklerinin bulunmayacağını belirtti.

Haberde, İsrail’in F-35’lerinde radar karıştırma modülleri ve yerli silah sistemlerini entegre etmeye olanak tanıyan yazılım ayrıcalıklarının yer aldığı, bu yeteneklerin ABD’den onay gerektirmediği vurgulandı.

The Times of Israel’in aktardığına göre, İsrail Hava Kuvvetleri, hükümete sunduğu değerlendirme notunda satışın bölgedeki “hava üstünlüğünü zayıflatabileceği” uyarısında bulundu. Bu itiraz, ABD’nin hazırlayacağı nitelikli askeri üstünlük (QME) incelemesinde etkili olabilecek unsurlardan biri olarak değerlendiriliyor.

ABD’li bir yetkili, “Her satışta olduğu gibi Kongre onayı gerekiyor ve İsrail’in bu konudaki etkisi göz ardı edilemez” ifadelerini kullandı.

Mitchell Institute for Aerospace Studies İcra Direktörü Douglas Birkey, Suudi Arabistan’ın F-35 alsa bile ABD’nin en hassas hava-hava mühimmatı olan AIM-260 JATM’i alamayacağını söyledi.

Birkey açıklamasında, “120 milin üzerindeki menziliyle JATM, F-35 platformuyla ilişkili en hassas teknoloji. Bu mühimmatın muhtemel müşterisi İsrail olacaktır.” ifadelerini kullandı.

Uzmanlara göre, ABD’nin F-35’i “ülkeye göre özelleştirme” yaklaşımı, Suudi Arabistan’a daha sınırlı yazılım paketleri tanımlayarak teknolojik farkı korumasına olanak sağlıyor. ABD Hava Kuvvetleri en gelişmiş varyantı kullanırken, diğer ülkeler bu seviyenin altında bir versiyona erişebiliyor.

Uzmanlara göre, ABD’nin F-35’i “ülkeye göre özelleştirme” yaklaşımı, Suudi Arabistan’a daha sınırlı yazılım paketleri tanımlayarak teknolojik farkı korumasına olanak sağlıyor. ABD Hava Kuvvetleri en gelişmiş varyantı kullanırken, diğer ülkeler bu seviyenin altında bir versiyona erişebiliyor. Ayrıca İsrail, yaklaşık sekiz yıldır aktif olarak F-35 uçuruyor ve platform üzerinde geniş operasyonel deneyim biriktirmiş durumda.

İsrail hâlihazırda iki F-35 filosu işletiyor ve üçüncü filonun siparişi verilmiş durumda. Suudi Arabistan’ın ise iki filo ile sınırlandırılması planlanıyor ve teslimatların gerçekleşmesi için yıllar gerekiyor. Bu da, teknik kısıtlamalara ek olarak, İsrail’in sayısal üstünlüğünü de koruyacağı anlamına geliyor.

Satışın yürürlüğe girmesi için Kongre’nin onayı şart. ABD’li yetkililer, Kongre’de güçlü İsrail lobisinin satış sürecini yavaşlatabileceğini değerlendiriyor. Kongre’nin satışa itiraz etmesi için gerekli olan “veto aşımı” çoğunluğuna ulaşılması ise oldukça zor görülüyor. Diğer yandan İsrail hükümetinin, Suudi Arabistan’ın Abraham Anlaşmaları’na dâhil edilmesini hedefleyen diplomatik süreci riske atmamak adına tepki seviyesini dikkatle yönettiği belirtiliyor.