AKİT MENÜ

Teknoloji-Bilişim

Göklere damga vuran efsaneler: I. Dünya Savaşı’ndan F-14 Tomcat’e en iyi 5 savaş uçağı

1. F-14 TOMCAT: HOLLYWOOD'UN YILDIZI: Amerika Birleşik Devletleri Donanması, 1980'lerden itibaren F-14 Tomcat savaş uçaklarını muharebede kullandı ve bu jetler dünya çapında görev yaptı. Grumman, F-14’ü 1970'lerin başında, General Dynamics F111-B'nin uçak gemileri için fazla ağır olduğunun anlaşılmasından sonra geliştirmeye başladı. İlk uçuşunu 1970'in sonunda yaptı ve bir buçuk yıl sonra Donanma ilk uçağını teslim aldı. Çeyrek asır boyunca aktif görevde kalan F-14’ün sonuncusu 2006'da emekliye ayrıldı. F-14 Tomcat, sadece teknik özellikleriyle değil, popüler kültürdeki rolüyle de ikonikleşti. 1986 yapımı gişe rekorları kıran "Top Gun" filminde başrolü üstlendi ve 2022 yapımı devam filmi "Top Gun: Maverick"te de küçük bir rol aldı. Orijinal filmde F-14'ler gerçek uçuşlarla yer alsa da, devam filmi çekildiğinde ABD’deki tüm F-14'ler artık uçmuyordu. Bu nedenle "Maverick"te hangar sahneleri için motorsuz bir uçak kullanılırken, uçuş sahneleri tamamen bilgisayar grafikleriyle oluşturuldu.

1

Havacılık, I. Dünya Savaşı’ndan bu yana savaşın kritik bir unsuru haline gelirken, basit açık kokpitli uçaklar yerini gelişmiş teknolojili savaş makinelerine bıraktı. Askeri havacılık tarihindeki en etkileyici beş savaş uçağı, yalnızca görünüşleriyle değil, getirdikleri teknolojik yeniliklerle de efsaneleşti. Havacılık, I. Dünya Savaşı'nda ana akım teknoloji olarak ortaya çıktığından beri savaşın kritik bir parçası oldu. O dönemin açık kokpitli basit uçakları, bugün yerini milyonlarca dolarlık, gelişmiş silah, navigasyon ve hayalet teknolojilerine sahip yüksek teknolojili canavarlara bıraktı. Savaş uçakları ilk kez II. Dünya Savaşı sırasında göklerde boy göstermeye başladı ve o dönemin öncüleri arasında Messerschmitt ME-262 ve Lockheed F-80 gibi efsaneler yer alıyordu. Savaş uçağı tasarımındaki asıl amaç, makineleri havada çevik ve etkili kılmak olsa da, ses hızından daha hızlı uçmak üzere tasarlanmış şık bir jetin yarattığı görsel hayranlığı inkar etmek imkansız. Biz de askeri havacılık tarihinin sayfalarını karıştırarak, yalnızca dış görünüşleriyle bile bir efsane haline gelmiş en iyi görünümlü beş savaş uçağını mercek altına aldık. Bu uçaklar, çarpıcı güzelliklerinin yanı sıra çoğu zaman önemli teknolojik yenilikleri de beraberinde getirdi.

2

1. F-14 TOMCAT: HOLLYWOOD'UN YILDIZI: Amerika Birleşik Devletleri Donanması, 1980'lerden itibaren F-14 Tomcat savaş uçaklarını muharebede kullandı ve bu jetler dünya çapında görev yaptı. Grumman, F-14’ü 1970'lerin başında, General Dynamics F111-B'nin uçak gemileri için fazla ağır olduğunun anlaşılmasından sonra geliştirmeye başladı. İlk uçuşunu 1970'in sonunda yaptı ve bir buçuk yıl sonra Donanma ilk uçağını teslim aldı. Çeyrek asır boyunca aktif görevde kalan F-14’ün sonuncusu 2006'da emekliye ayrıldı. F-14 Tomcat, sadece teknik özellikleriyle değil, popüler kültürdeki rolüyle de ikonikleşti. 1986 yapımı gişe rekorları kıran "Top Gun" filminde başrolü üstlendi ve 2022 yapımı devam filmi "Top Gun: Maverick"te de küçük bir rol aldı. Orijinal filmde F-14'ler gerçek uçuşlarla yer alsa da, devam filmi çekildiğinde ABD’deki tüm F-14'ler artık uçmuyordu. Bu nedenle "Maverick"te hangar sahneleri için motorsuz bir uçak kullanılırken, uçuş sahneleri tamamen bilgisayar grafikleriyle oluşturuldu.

3

2. MİG-29: RUSYA'NIN "UZAY MEKİĞİ" GÖRÜNÜMLÜ JETİ: Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği arasındaki Soğuk Savaş, Sovyetlerin 1960'ların sonunda MiG-29 üzerinde çalışmaya başlamasıyla en yoğun dönemine girmişti. Ülke, on yılın başından beri hizmette olan MiG 21'in yerini alacak modern bir uçak arıyordu. 1977'de prototipi havalanan MiG-29'un üretim versiyonu beş yıl sonra geldi. Büyük çift art yakıcıları ve uçağa etkileyici bir silüet kazandıran devasa dikey kanatçıklarıyla, görsel olarak dikkat çekiyor. SSCB, müttefiklerinden yirmiden fazlası için ihracat modeli üretti, ancak yurtdışına gönderdiği jetler nükleer saldırı kapasitesine sahip değildi. SSCB 1991'in sonunda dağıldığında, nükleer kapasiteli 34 MiG-29, Moldova Cumhuriyeti'nin mülkü haline geldi. ABD, muhtemelen bu jetlerin "haydut devletlerin" eline geçmesini önlemek için 1997'de 21 tanesini satın aldı. Birçoğu kapsamlı incelemelerden sonra sökülse de, bazıları bugün ABD'nin çeşitli müzelerinde sergileniyor.

4

3. NORTHROP F-5: ŞIK VE HIZLI BİR TASARIM: Northrop F-5 avcı uçakları, "Top Gun" filminde düşman MiG 28'lerini canlandırmak için siyaha boyanarak kullanıldı. Görünüşleri filmdeki bu rolü üstlenmeye yetecek kadar benzer olsa da, F-5'in asıl çekiciliği şık tasarımında yatıyor. 1963 yazında ilk uçuşunu gerçekleştiren F-5, aerodinamik yapısı ve General Electric J85 motorlarının sağladığı üstün itme-ağırlık oranı sayesinde hem hızlı hem de estetik açıdan çarpıcı bir profil çiziyor. Ses hızının 1,4 katına ulaşabilen ve yaklaşık 15 kilometre irtifaya tırmanabilen bu jet, adeta uzay yolculuğuna hazır gibi duruyor. 1964'ten 1989'a kadar Soğuk Savaş'ın büyük bir bölümünde hizmet verdi ve Sovyet benzerine göre dünya çapında çok daha geniş bir alanda kullanıldığı için hava gösterilerinde karşılaşma ihtimaliniz daha yüksek.

5

4. F-117 NİGHTHAWK: TARİHİN İLK HAYALET UÇAĞI: 20. yüzyılın en etkileyici görünümlü savaş uçaklarından biri, tarihin ilk gizli, yani “stealth” uçağı olan F-117 Nighthawk oldu. Yeni geliştirilen hayalet teknolojisini kullandığı için, F-117'nin benzersiz ve havalı bir tasarıma ihtiyacı vardı. F-117, Vietnam Savaşı'nın ardından Sovyetler Birliği'nin füze savunma sistemlerindeki gelişmelere bir yanıt olarak tasarlandı. 1980'lerin sonlarında tanıtılan F-117, düşük radar kesit alanı gerektirdiği için çok yönlü ve köşeli bir tasarıma sahipti. Tasarımındaki neredeyse her bir öge, bir gözlemci dışında hiçbir şeye görünmez kalmasını sağlamak amacıyla bilinçli olarak seçildi ve bu durum uçağın benzersiz güzelliğine büyük katkı sağladı. Büyük bir Ar-Ge çalışmasının ürünü olan bu jetten sadece 59 adet üretildi. İlk olarak 1989'da Panama'daki operasyonlarda ve daha sonra Körfez Savaşı'nda muharebede kullanılan F-117 filosu, 2006 yılında Kongre kararıyla kapatıldı ve ihtiyaç duyulması halinde geri çağrılmak üzere muhafaza ediliyor.

6

5. P-80 SHOOTİNG STAR: AMERİKA'NIN İLK JET AVCISI: II. Dünya Savaşı sırasında Almanya, jet avcı uçaklarını göklerde kullanıma sokma konusunda ABD'yi geride bıraksa da, ABD bu durumu hızla telafi etti. Lockheed'in geliştirdiği P-80 Shooting Star, tasarımdan konuşlandırmaya kadar şaşırtıcı derecede kısa bir süre olan 143 günde tamamlandı ve 1945'te piyasaya sürüldü. Bu jet, Amerika'nın ilk jet motorlu avcı uçağı olmasına rağmen dikkate değer bir başarı elde etti. Muhteşem simetrik tasarımıyla inanılmaz derecede pürüzsüz hatlara sahipti. II. Dünya Savaşı sırasında sınırlı çatışmaya girdi, ancak Kore Savaşı sırasında yoğun bir şekilde kullanıldı ve savaşın ilk aylarında düşman kayıplarının u'ine imza attı. P-80, saatte 900 kilometre (Mach 0,76) hıza ulaşabiliyordu. P-80'in güncellenmiş bir versiyonu olan F-80C, sadece ilk başarılı üretim jet savaş uçağı değil, aynı zamanda jet-jet muharebesine giren ve zaferle ayrılan ilk Amerikan uçağı olarak tarihe geçti.