Savunma uzmanı Steve Balestrieri, ABD uçak gemilerinin gelecekte karşılaşacağı en kritik tehlikenin nükleer denizaltılar değil, düşük maliyetli ancak son derece gizli AIP sınıfı dizel-elektrik denizaltılar olduğunu vurguluyor.

Savunma uzmanı Steve Balestrieri, ABD uçak gemilerinin gelecekte karşılaşacağı en kritik tehlikenin nükleer denizaltılar değil, düşük maliyetli ancak son derece gizli AIP sınıfı dizel-elektrik denizaltılar olduğunu vurguluyor.

Son yıllarda gerçekleştirilen çok uluslu deniz tatbikatlarında AIP denizaltılarının, ABD Donanması'nın süper uçak gemilerini fark edilmeden "batırmayı" başardığı örnekler giderek çoğalıyor.

Bu durum, hava bağımsız tahrik teknolojisine sahip denizaltıların sessizliği, uzun süre su altında kalabilme yetenekleri ve düşük hızlarda neredeyse görünmez hâle gelmeleriyle açıklanıyor.

Büyük bir uçak gemisi grubunun katmanlı savunmasını aşabilen bu platformlar, özellikle kıyı sularında ölümcül bir avantaj sağlıyor.

Nükleer reaktörler sınırsıza yakın bir sualtı dayanıklılığı sunsa da sürekli çalışan pompa ve sistemleri yüzünden tamamen sessiz hareket edemiyorlar.

Buna karşın AIP sistemleri, dizel-elektrik denizaltıların en büyük sorunu olan şnorkel ihtiyacını neredeyse ortadan kaldırarak haftalarca tespit edilmeden seyir imkânı sağlıyor. Geleneksel dizel motor sadece batarya şarjı için gerektiğinde devreye giriyor.

AIP teknolojisi, dışarıdan oksijen almadan enerji üretebilen bir sistem olduğu için denizaltının yüzeye yakın “şnorkelli” seyir ihtiyacını minimuma indiriyor.

Atmosferik oksijen gerektirmeyen yakıt hücreleri ve Stirling motorları, teknolojinin en sessiz çalıştığı alanlar. Bu da AIP botlarını nükleer reaktör pompa sesinden tamamen uzak, adeta görünmez bir platforma dönüştürüyor.

Gotland sınıfı denizaltılar, AIP teknolojisinin dünyadaki en bilinen örneklerinden biri. Yalnızca 32 kişilik bir mürettebat ve 1.380 tonluk mütevazı bir gövdeye sahip olmalarına rağmen, 2004’te gerçekleştirilen tatbikatlarda ABD donanmasının USS Ronald Reagan uçak gemisini defalarca “batırmayı” başardılar. Bu başarı o kadar etkileyiciydi ki ABD, Gotland denizaltısını iki yıllığına kiralayıp Kaliforniya’da kendi filolarına karşı test etti.

Gotland sınıfının Stirling motorları sıvı oksijen kullanarak su altında neredeyse titreşimsiz çalışıyor.

Bu teknoloji, denizaltının haftalarca sualtında görev icra etmesine, aktif sonar ve pasif dinlemelerde tespit edilmesini neredeyse imkânsız hâle getiriyor. Denizaltıların sınırı, sadece taşıyabildikleri sıvı oksijen miktarı oluyor.

Bir Virginia sınıfı nükleer denizaltının maliyeti yaklaşık 2,8 milyar dolar iken AIP denizaltılarının fiyatı 200 ila 600 milyon dolar arasında değişiyor.

Bu fark, özellikle kıyı savunmasına odaklanan ülkeler için AIP platformlarını son derece cazip kılıyor. Mürettebat maliyetlerinin düşük olması ve bakım gereksinimlerinin nükleer teknelere göre daha az olması da büyük avantaj sağlıyor.

İsveç’in yanı sıra Çin de Yuan sınıfı AIP denizaltılarıyla bu alanda agresif bir gelişim gösteriyor. Japonya’nın Soryu sınıfı ise menzil ve dayanıklılık açısından Pasifik operasyonları için örnek gösterilen ileri bir teknoloji sunuyor. Çin ile olası bir çatışma senaryosunda, AIP denizaltılarının radar izine girmeden uçak gemisi gruplarına yaklaşabilmesi ABD için ciddi bir zafiyet anlamına geliyor.

AIP denizaltıları yalnızca sessiz oldukları için değil; düşük maliyetleri, yüksek gizlilikleri ve özel kıyı bölgelerinde sağladıkları manevra avantajıyla da modern donanmaların en büyük tehditleri arasında yer alıyor. Uçak gemisi savaş doktrinini kökten etkileme potansiyeline sahip bu platformlar, görünmez bir “büyük denizaltı devrimi”nin habercisi olarak değerlendiriliyor. Haber Kaynağı: Nationalsecurityjournal.org