Karar’ın tesettürlü yazarı Saliha Sultan, Devlet Opera ve Balesi’ne ayrılan 5,2 milyar lirayı savunarak 'Opera bütçesi mi gözünüze battı?' başlıklı bir yazı kaleme aldı. Batı hayranı olduğunu gözler önüne seren Sultan'a eleştiri yağdı.

Karar’ın tesettürlü yazarı Saliha Sultan, Devlet Opera ve Balesi’ne ayrılan 5,2 milyar lirayı savunarak 'Opera bütçesi mi gözünüze battı?' başlıklı bir yazı kaleme aldı. Batı hayranı olduğunu gözler önüne seren Sultan'a eleştiri yağdı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen 2026 bütçesiyle Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü’ne ayrılan 5 milyar 248 milyon TL’lik kaynak, kamu harcamalarının önceliğini ve sosyal devlet anlayışını yeniden tartışmaya açtı.

Kültür Bakanlığı’nın devasa bütçesine ilişkin tartışmalar sürerken Karar yazarının söz konusu bütçeyi çerez parası olarak görmesi tepki topladı. İşte o yazı...

Ankara’da bütçe maratonu başladığından beri bir bardak suda fırtınalar koparılıyor. Neymiş efendim; Devlet Opera ve Balesi’ne (DOB) ayrılan 5,2 milyar lira Türkiye’nin dünyadaki gururu TİKA’nın 3,8 milyarlık bütçesini nasıl geçermiş? Bu tuhaf kıyaslamayı büyük bir ‘skandal’ gibi pazarlayanlara sormak lazım: Sizin derdiniz TİKA’nın bütçesi mi, yoksa operanın, balenin, tiyatronun varlığı mı?

Sanata dair ne zaman bir bütçe veya yatırım konuşulsa, o meşhur fıkrayı da utanmadan tedavüle sokuyorlar: “Bayburt Bayburt olalı böyle zulüm görmedi!” Bu fıkrayı her anlattıklarında, aslında kendi içlerindeki estetik çoraklığı ve kültürel sığlığı itiraf ediyorlar. Onlara göre halka sunulan nitelikli bir opera veya klasik müzik konseri ‘zulüm’, ama yerel yönetimlerin sahnelerinde boy gösteren tiyatrocu mu stund-upçı mı ne olduğu belirsiz isimlerin şovları ‘huzur’... Halkın sanattan anlamayacağını iddia etmek, bu millete yapılabilecek en büyük hakaret. Oysa asıl zulüm; halkı nitelikli sanattan mahrum bırakmak, onu sadece ‘popüler olanın’ sığ sularına hapsetmek...

Şimdi gelin, o ‘çok’ diye itiraz edilen rakamları dünya ile kıyaslayalım. Bugün New York Metropolitan Opera’nın yıllık bütçesi yaklaşık 300 milyon dolar (yaklaşık 10,5 milyar lira). Yani bizim koca Türkiye’nin tüm şehirlerindeki opera ve bale faaliyetleri, personel maaşları ve prodüksiyonları için ayrılan 5,2 milyar TL (yaklaşık 150 milyon dolar), New York’taki tek bir opera evinin bütçesinin ancak yarısı ediyor. Klasik müziğin kalbi Viyana Devlet Operası’nın yıllık işletme bütçesi 120 milyon avro (4,5 milyar lira) civarında. Bizim koca bir ülke için ayırdığımız toplam kaynak, Avusturyalıların tek bir binasıyla neredeyse kafa kafaya.Paris Operası ‘nın yıllık bütçesi 230 milyon avro (yaklaşık 8,5 milyar lira) seviyesinde. Fransa, sadece başkentindeki bu sanat mabedine bizim tüm ülkede operaya ayırdığımız paradan çok daha fazlasını akıtıyor. Almanya ise Berlin’deki üç büyük opera evine (Staatsoper, Deutsche Oper, Komische Oper) sağlanan toplam yıllık kamu desteği 150 milyon avronun (5,5 milyar lira) üzerinde. Bizde ise operaya dünya standartlarına göre ‘çerez parası’ sayılabilecek bir kaynak verilse, birileri hemen “Bayburt Bayburt olalı...” edebiyatına sığınıyor. Oysa gerçek şu: Türkiye, bu bütçelerle dünya arenasında ‘zulüm’ değil, mucize yaratmaya çalışıyor.

Karar yazarının yazısına tepki yorumları gecikmedi. Yapılan yorumlardan birinde, "Bu batı hayranlığı ne zaman son bulacak? Yıllarca bu millete caz dediniz, opera dediniz, senfoni dediniz dayattınız... Milletin bünyesi sizin o dayatmalarınızı benimsemiyor, kabul etmiyor. Hayırdır neyin kafasını yaşıyorsunuz? Kendiniz olun" denildi.