AKİT MENÜ

Medya

‘Uyanış Büyük Selçuklu’ yoğun araştırmalara yol açtı! Sultan Sencer bunu kabul etmedi! Tarihe damga vuran olay

Ekran macerasına hızlı bir giriş yapan Uyanış Büyük Selçuklu dizisi oyuncu kadrosuyla olduğu kadar çekim yerleriyle de sosyal medyaya konu oldu. Dizi sonrası yoğun araştırmalar devam ediyor. Bazı kaynaklarda son 2 bölümde diziye damga vuran Sultan Sencer'in yaptıkları araştırılıp paylaşıldı.

2

Ekran macerasına hızlı bir giriş yapan Uyanış Büyük Selçuklu dizisi oyuncu kadrosuyla olduğu kadar çekim yerleriyle de sosyal medyaya konu oldu. Dizi sonrası yoğun araştırmalar devam ediyor. Bazı kaynaklarda son 2 bölümde diziye damga vuran Sultan Sencer'in yaptıkları araştırılıp paylaşıldı.

3

Özel olarak hazırlanan 7 bin 500 metrekare kapalı plato içerisine saray, medrese ve kervansaray, 50 bin metrekare açık platoda da Anadolu Selçuklu Obası ve Kınık Obası, Şelemzar Şehri, İsfahan Şehri ve Bizans Kalesi kuruldu.

4

Uyanış Büyük Selçuklu 12.bölümü heyecanla beklenirken Ahmet Sencer ve Hasan Sabbah arasındaki etkileşim önizlemede damga vurdu.

5

Son 2 bölümde Sultan Sencer’in kritik temaslarını ve yargılanmasını anlatan dizi, tarihte Sultan Sencer’in kim olduğun neler yaptığının araştırılmasına yol açtı. Dizi hayranları Sultan Sencer gerçekte kimdir? Neler yapmıştır? Sorularına arama motorlarında cevap aradı. Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi’nde çarpıcı bilgiler yer alıyor.

6

Kaynakta, Sultan Muhammed Tapar’ın ölümünden (24 Zilhicce 511 / 18 Nisan 1118) sonra on dört yaşındaki oğlu Mahmud, Büyük Selçuklu sultanı ilân edildi; Abbâsî Halifesi Müstazhir-Billâh saltanatını onaylayıp Bağdat’ta onun adına hutbe okuttu.

7

Ancak Sencer’in 14 Haziran 1118’de hükümdarlığını ilân ederek yeğeni Mahmud’u bertaraf etmek için seferber olduğu anlatıldı.

8

O dönemde amcasının yola çıktığını haber alan Mahmud ona kıymetli hediyeler gönderip yıllık 20.000 dinar vergi ödemeyi teklif ettiyse de Sencer bunu kabul etmedi. Sencer’in kararlılığını gören Mahmud Rey’e gidip savaş hazırlıklarına başladı.

9

Sâve civarında yapılan savaşta (2 Cemâziyelâhir 513 / 10 Eylül 1119) Mahmud yenilip İsfahan’a çekildi. Bu olayın ardından Halife Müsterşid-Billâh, Bağdat’ta Sultan Sencer adına hutbe okutmaya başlamıştı.

10

Mahmud’un veziri Kemâlülmülk (Kemâleddin) es-Sümeyremî ve kumandanları Sencer’den Mahmud’un bağışlanmasını istemiş, Sencer de yeğenini bağışlamıştı.

11

Sencer, Muhammed Tapar’ın doğrudan yönettiği toprakların bir kısmını yeğenine bıraktı; Rey, Mâzenderan ve Kūmis bölgelerini kendi topraklarına kattı.

12

Hânedan mensupları arasındaki mücadeleler yüzünden Irak Selçukluları’nın iç işlerine müdahale etmek zorunda kalan Sencer’e, Mahmud’un Gürcüler’le mücadelesi sırasında kardeşi Melik Tuğrul, Halife Müsterşid-Billâh’la girdiği mücadele sonrası yenilgi alarak sığındığı aktarıldı.

13

Kaynakta, Tuğrul’un bu hareketinden rahatsız oldu ve bundan Sultan Sencer’i sorumlu tutan Mahmud’un Sencer’e karşı halifeyle iş birliği yaptığı belirtildi.

14

Mahmud’un ölümünden (525/1131) sonra batıdaki olaylarla ilgilenmek zorunda kalan Sultan Sencer’in kaynakta diğer kritik müdahaleleri anlatıldı.

15

Mahmud’un yerine küçük yaştaki oğlu Dâvud’un Irak Selçuklu sultanı ilân edilmesi üzerine Melik Mesud ve Selçuk Şah tahtta hak iddia ettiler. Halife de Selçuk Şah ile ittifak yaparak Mesud ile mücadeleye girişince Sencer, Tuğrul ile Irak’a sefer düzenlemek zorunda kaldı.

16

Sencer’in Rey’e geldiğini öğrenen Melik Mesud ona karşı halife ile iş birliği yaptı, Selçuk Şah da bu ittifaka katıldı. Ancak müttefikler Sencer karşısında Dînever’de bozguna uğradılar (526/1132).

17

Sencer huzuruna çağırdığı Mesud’u bağışlayıp kendisine Gence’yi iktâ etti. Tuğrul’u Irak Selçuklu sultanlığına getirdi ve ülkede onun adına hutbe okuttu. Bunun üzerine Halife Müsterşid-Billâh, Dâvud ve Mesud ile ittifak yaptı, Mesud’u sultan ilân edip başına taç koydu.

18

Müttefikler 527’de (1133) Tuğrul’u yendiler. Mesud aynı yıl Irak Selçukluları’nın başşehri Hemedan’ı işgal etti. Tuğrul, Sencer’in hâkimiyetindeki Rey şehrine sığınmak zorunda kaldı.

19

Tuğrul’un ölümünden sonra Sencer, Mesud’un Irak Selçuklu tahtına çıkmasını onayladı, ancak ondan sık sık saf değiştiren bazı emîrleri öldürmesini istedi (529/1135). Mesud bu emri yerine getirmediği gibi kumandanlarının kışkırtmaları sonucu Sencer’e karşı düşmanca bir siyaset izlemeye başladı.

20

Sencer onu cezalandırmak için sefer hazırlığına başlayınca Mesud Rey’e gelerek kendisine itaat arzetti.

21

Sultan Sencer bu yıllarda Kâşgar’dan Yemen, Mekke, Tâif, Mekran’a; Uman ve Azerbaycan’dan Anadolu’ya kadar çok geniş bir coğrafyaya hükmediyordu.

22

Sultan Sencer'in türbesi (günümüzde Türkmenistan'da olan) eski Merv şehrinde bulunmaktadır.

23

Bu türbe 1221 yılında Cengiz Han'ın emrindeki Moğollar tarafından Merv'in yağma edilmesi ve halkının tamamının neredeyse öldürülmesi sırasına Moğollar tarafından yıkılmıştır.

24

Sultan Sencer'in türbesi Sovyetler'in dağılmasından sonra Türkiye Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in ziyaretinde bakımsız ve dökük durumda olması nedeniyle Türkiye tarafından restore edildi.

25

20. yüzyılda Türkmenistan SSCB'ye bağlı iken bu türbe birkaç defa restore edilmiştir. Fakat bu restorasyonlarda hatalar yapıldığı iddia edilmiştir. Bu türbe son olarak UNESCO idaresi altında ve UNESCO fonları ile restore edilmiştir. Bu restorasyonla SSCB döneminde yapılmış olan daha önceki restorasyonlarda yapılmış hataların kaldırılmasına dikkat edilmiştir. Sultan Sencer Türbesi Eski Merv'de çok bariz görünüşlü bir eserdir. Eni, boyu ve yüksekliği 38er metre olan tuğla duvarlardan yapılmış olup bu küp şeklinde olup üzerinde bir kubbe bulunmaktadır. Bu türbe eski Merv şehrinin konumlandığı ovalık arazide etraftan epeyce uzaktan çok açıkça görülebilmektedir.