Emekli ve memur maaşlarıyla kök ücret ve seyyanen zam müjdesi geldi. Yeni dönemde emekli ve memurlara yapılacak olası zam oranlarıyla yeni maaşlar tek tek hesaplandı. Öte yandan Meclis yeni yasama dönemine yoğun bir ekonomi ajandasıyla mesaiye başladı. Küçük esnaf ve tüccarın prim yükünün hafifletilmesi, ev kadınlarına sigorta desteği başta olmak üzere vatandaşın gelirini artıracak, cebine doğrudan yansıyacak yasal düzenlemeler hızlı bir şekilde yaşama geçirilecek. İşte memur, emekli, ev hanımı, çifti, milyonlarca vatandaşı ilgilendiren detaylar...

Emekli ve memur maaşlarıyla kök ücret ve seyyanen zam müjdesi geldi. Yeni dönemde emekli ve memurlara yapılacak olası zam oranlarıyla yeni maaşlar tek tek hesaplandı. Öte yandan Meclis yeni yasama dönemine yoğun bir ekonomi ajandasıyla mesaiye başladı. Küçük esnaf ve tüccarın prim yükünün hafifletilmesi, ev kadınlarına sigorta desteği başta olmak üzere vatandaşın gelirini artıracak, cebine doğrudan yansıyacak yasal düzenlemeler hızlı bir şekilde yaşama geçirilecek. İşte memur, emekli, ev hanımı, çifti, milyonlarca vatandaşı ilgilendiren detaylar...

Yeni yasama yılına dün başlayan Meclis gündemine de yılın son çeyreğinde ekonomiye ilişkin bazı düzenlemelerin gelmesi bekleniyor.

Çalışanların ve emeklilerin taleplerine yönelik çalışmalar devam ederken gerekli düzenlemelerin son şeklini aldıktan sonra parti gruplarının ve milletvekillerinin gündemine gelmesi öngörülüyor.

Ekonomi yönetimi bütçe, Kalkınma Planı hazırlıklarını tamamlayacak, bütçe maratonunda bakanlık, kurumları bütçeleri Plan ve Bütçe Komisyonu'nda ardından Genel Kurul'da görüşülecek.Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 7500 lira üzerinde emekli aylığı alan 6 milyon emeklinin aylığına refah payı eklenmesine yönelik çalışmayı tamamlayacak.

SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin taban maaşından itibaren emekli aylıklarında kademeli zam oranı söz konusu olacak. Yani daha az maaş alan emekliye verilecek zam oranı daha yüksek olacak.Emekli zammı da, 7 bin 500-10 bin, 10 bin-15 bin, 15 bin-20 bin ve 20 bin üzerine kademeli olarak belirlenecek.

Yaklaşık 1 milyon küçük esnaf ile çiftçinin prim yükünü aşağı çekecek yasal düzenleme Meclis'e gelecek. Küçük esnafın emekliliği için gerekli gün sayısı 7200'e indirilerek SSK'lı çalışanlarla eşitlenecek. Esnafın gelirini de artıracak bu adımla emekliliği belirleyen son 1261 gün kuralı da değişecek.Hangi sigorta kolundan olursa olsun 7200 günü tamamlayan emekli olabilecek. Ayrıca Bağ-Kur'da 5400 gün olan kısmi emeklilik de SSK'lı çalışanlar için olduğu gibi 4500 güne inecek.

Ev kadınlarının emekliliğine destek sağlanacak, emeklilik yaşı özellikle kadınlarda çocuk sayısına göre esnetilecek. Ev kadınlarının emekliliğini desteklemek amacıyla isteğe bağlı ödeyecekleri primlerin üçte birini devlet karşılayacak. Ev kadınları isteğe bağlı sigorta yaptırarak emeklilik hakkı kazanabildiği gibi kendisi ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler sağlık hizmetinden ücretsiz yararlanabilecek.

Bütün çalışanlara kaliteli, güvenceli çalışma hayatı sözü verilirken, pasif işgücü programlarına erişme imkânları artırılacak. İşsizlik Sigortası Fonu'ndan yararlanma koşulları kolaylaştırılacak.Mevsimlik tarım işçileri gibi gruplar için özel sosyal sigorta programları oluşturulacak, sosyal güvenlik kapsamı en üst düzeye çıkarılacak. Yaşlı bakım sigortası uygulaması yaşama geçirilecek. Çalışma hayatına devam etmek isteyen yaşlılar için esnek çalışma koşulları oluşturulacak. Mevsimlik tarım işçisi kadınların sosyal güvenlik başta olmak üzere çalışma koşulları iyileştirilecek.

Öte yandan Milliyet'in haberine göre; Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Daha fazla imkanlarımızı zorlayarak bütün dünyadaki sıkıntılara rağmen bütün imkanlarımızı zorlayarak emeklilerimize elimizden gelen en iyi desteği vermeye çalışacağız. İnşallah yıl sonuna kadar çalışmayı tamamlayarak emeklimizin yanında olmaya devam edeceğiz.” dedi.

Yılmaz kıdem tazminatı düzenlemesine ilişkin ise, “Şu anda bir çalışmamız yok. Bizim bir politikamız var hep söylüyoruz. Bu konularda geniş çalışan kesimleri ilgilendiren konularda prensibimiz var. Sendikalarla uzlaşmadan bu konularda hiçbir zaman adım atmadık atmayacağız. Bu anlamda herkes emin olsun” dedi.

Milyonlarca emeklinin gözü kulağı zam oranlarına çevrildi. Peki en düşük emekli maaşında ne kadar artış yapılacak? Ekonomist Muhammet Bayram masadaki en güçlü tahminin açıkladı. Bayram açıklamasında “Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz günlerde, “Yıl sonuna doğru çalışmayı bitirmeyi planlıyoruz” ifadesini kullandı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da, “Yıl sonuna kadar çalışmayı tamamlayarak emeklimizin yanında olmaya devam edeceğiz” açıklamasını yaptı.

Sene başı itibarıyla enflasyon farkı ile beraber en az yüzde 40-45'lik bir artış emeklilerimize yapılacak. Ama bahsi geçen düzenleme ekim ayında artış yapılıp yapılmayacağı. En düşük emekli maaşı aynı düzeyde kaldı. 7500 TL seviyesi gerçekten düşük bir seviye. Sayın Binali Yıldırım da ekim ayını işaret etmişti. Bu mutlak suretle Kabine’de konuşulacaktır.

Bir önceki dönemde sayın Devlet Bahçeli’nin de en düşük emekli maaşına seyyanen zam çağrısı olmuştu. Ben ekim ayı içerisinde en düşük emekli maaşına ara bir düzenleme yapılacağını düşünüyorum.Asıl düzenlemenin sayın Cevdet Yılmaz’ın işaret ettiği gibi sene sonu olacağı açıklaması üzerine ana düzenlemenin sene başında olacağını düşünüyorum. Ekim ayında yapılacak düzenleme ara bir zam olarak en düşük emekli maaşı alanlara yönelik düzenleme olabilir.

Kıdem tazminatı fonuna ilişkin gelişmeler çok konuşuldu. İlk fitili ateşleyen TÜRK-İŞ Başkanı sayın Ergün Atalay’dı. Atalay, kıdem tazminatına ilişkin “Bu işçinin hakkı, emeklilikle bağdaştırılamaz” dedi.Bu yanlış anlaşıldı. Açıklamanın asıl nedeni OVP açıklanırken Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’nin (TES) gelip gelmeyeceği konusuydu. TES'te işverenin ayrıca çalışanı adına prim yatırabileceği bir husustu. TES'in gelmesi ile birlikte kıdem tazminatının son bulması gibi bir durum bence mümkün değil.

Kıdem tazminatı işçinin bir hakkı, işçi çalıştığı yıl boyunca sene içerisinde giydirilmiş brüt ücret üzerinden bir kıdem tazminatı almaya hak kazanır. Bundan sonra kıdem tazminatının kaldırılmasıyla ilgili bir girişim olmayacağını düşünüyorum.Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi çalışanın, emekçinin daha fazla yanında olmaya yönelik bir düzenleme. İşverenin fiili olarak ayırmadığı kıdem tazminatının belki bir kısmı TES'e aktarılarak bunun önü açılabilir. İşçiye şu anda kıdem tazminatı adı altında fon yatırılması düşünülüyor. Bu işveren tarafından çalışanına verilmek zorunda. Türkiye’de işini doğru yapan şirketler hariç kıdem tazminatı fonu ayrılmıyor.

EYT’de bunu gördük. İşverenler EYT’li çalışanlarına hazır bir şekilde bu tutarı veremedi. Kıdem tazminatı bir haktır. Kıdem tazminatı hiçbir şekilde tartışmaya açık değildir. Sayın Cevdet Yılmaz bunu teyit eden bir söylemde bulundu.İlerleyen zamanlarda kıdem tazminatına ilişkin düzenleme beklemiyorum ama işverenin fiili olarak ayırması gerektiği kıdem tazminatı tutarını ayırmadığı için bunun belli bir payının Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’ne girerek fiili olarak prim yatırılmasının önü açılabilir. Bu işçi açısından çok önemlidir. Çalışanlar için ikinci basamak bir emeklilik olacaktır.

Yıl sonu asgari ücret beklentimiz şu anda Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan, memurlara yüzde 50 artış olacağını söyledi. Yıl sonu itibarıyla yüzde 40-45 arası bir altı aylık enflasyon bekleniyor. Ben en az yüzde 40’lar seviyesinde artış olacağını, asgari ücretin net 15 bin liradan başlayacağını düşünüyorum.

TÜRK-İŞ’in açlık ve yoksulluk sınırı araştırmaları var. Daha önce Çalışma Bakanı tarafından ‘Asgari ücret ne olmalı?’ anketi yapılmıştı. Bu dönemde de böyle bir anket yapılmasının faydalı olacağını düşünüyorum. Asgari ücretin 15 bin TL psikolojik sınırı aşacağını düşünüyorum.”

Bunun da asgari ücretin 2024 yılı Ocak ayında 17 bin 104 TL civarına gelmesi anlamına geliyor. Burada refah payı ilavesi de öngörüyoruz.

MEMUR, SSK VE BAĞKUR EMEKLİLERİNE NE KADAR ARTIŞ YAPILACAK? Memurları ayrı bir kategoride, SSK ve Bağkur emeklilerini ayrı bir kategoride değerlendirmek lazım. Toplu sözleşme görüşmeleri memur emeklilerini de barındırıyordu.

Görüşmelerde Memur-Sen aynı zamanda memur emeklilerini de temsil ediyor. Toplu sözleşme zammı memur emeklilerine de aynı oranda yansıtılacaktır.

Dolayısıyla Bakan Işıkhan’ın son açıklamaları doğrultusunda yüzde 50 civarında artışın memur emeklileri için de geçerli olabileceğini öngörebiliriz.

SSK ve Bağkur emeklilerine daha düşük oranda artış yapılması gerekmesine rağmen burada refah payı ile birlikte yüzde 50 artış yapılacağını düşünüyorum.

Burada SSK ve Bağkur emeklileri için taban rakam 7500 TL, yeni dönemde maaşlar belirlendiğinde kök maaş hesabı yapılmayacağını ve yine en düşük emekli tutarı olarak 11250 TL rakamının gerçekleşeceği kanaatindeyim.”