AKİT MENÜ

Kültür Sanat

Osmanlı Arması'nın anlamı

Sultan III. Ahmed’in saltanat yıllarında Osmanlı’nın ilk matbaasını kurmuş olan İbrahim Müteferrika’nın çizip Sadrazam İbrahim Paşa’ya sunduğu bir haritada Osmanlı armasının Batı üslupta yapılan ilk şeklini açıkça görüyoruz. İbrahim Müteferrika’nın çizmiş olduğu Marmara Haritası’nın sol üst köşesinde bulunan armada: hilâl çizili arma kalkanının çevresinde, mızraklar, flamalar, irili ufaklı toplar, bunların altında ok ve yay, zurna görülmektedir. İbrahim Müteferrika’nın Marmara Haritası üzerine çizdiği ilk Osmanlı Arması’nın bizzat Türkler tarafından yapıldığını kanıtlamaktadır.

2016-04-01 20:51:10
2

Sultan III. Ahmed’in saltanat yıllarında Osmanlı’nın ilk matbaasını kurmuş olan İbrahim Müteferrika’nın çizip Sadrazam İbrahim Paşa’ya sunduğu bir haritada Osmanlı armasının Batı üslupta yapılan ilk şeklini açıkça görüyoruz. İbrahim Müteferrika’nın çizmiş olduğu Marmara Haritası’nın sol üst köşesinde bulunan armada: hilâl çizili arma kalkanının çevresinde, mızraklar, flamalar, irili ufaklı toplar, bunların altında ok ve yay, zurna görülmektedir. İbrahim Müteferrika’nın Marmara Haritası üzerine çizdiği ilk Osmanlı Arması’nın bizzat Türkler tarafından yapıldığını kanıtlamaktadır.

3

Bu gün Topkapı Sarayı Müzesi’nde bulunan ve Sultan III. Selim zamanında basılmış olan Fenn-i Harb isimli bir kitabın başlangıç sayfasında bu armayı andıran bir başka şekil bulunmaktadır. Osmanlı Arşivi’nde ki belgelerden de anlaşılacağı üzere ay-yıldız, hilal ve tuğra o yıllardan itibaren devletin sembolü olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bunun sonrasında ise Sultan II. Mahmud dönemine ait bir fermanda Tuğra, Ay-yıldız ve Arma üçlüsünü bir arada görmekteyiz. Osmanlı armasının son şeklini almasında önemli etkileri görülen Tanzi¬mat Madalyası, 1850 senesinde 1839 Gülhane Hatt-ı Hümayunu'nun hatırası¬nı yaşatmak amacıyla Belçikalı sanatçı Hart'a yaptırılmıştır. Belçikalı sanatçı elindeki mevcut örnekler bir madalya hazırlamıştır.

4

Tanzimat madalyasının hazırlanmasının ardından armanın gelişimi devam eder ve son hali Osmanlı ile yakın ilişkiler kurmak isteyen İngiltere Kraliçe Victoria’nın gönderdiği arma tasarımcısı Prens Charles Young tarafından tamamlanır. İstanbul’a gelen İngiliz tasarımcı, Osmanlı devlet sistemi, hukuk anlayışı ve askeri teşkilatı hakkında geniş malumat topladıktan ve önceki örnekleri gördükten sonra sonra ülkesine gider. Young'a, padişahlık göstergesi olan saltanat kavuğunu, sorgucu, ay-yıldızlı sancağı ve tuğrayı ön plana çıkararak bir arma hazırlar. Bu armanın hazırlanması bir yıl sürer. İstanbul’a gönderilen arma Osmanlı Sultanı Abdülmecid tarafından çok beğenir.

5

Osmanlı nişanının son hali, 17 Nisan 1882'de Sultan II. Abdülhamit tarafından yürürlüğe konmuştur. Osmanlı Devlet Nişanı'nın içinde iki tane bayrak vardır. İşte Osmanlı İmparatorluğu Arması'nın 30 gizemi...

6

Tuğranın etrafındaki güneş motifi, padişahın güneşe benzetilmesinden ileri gelir.

7

Sorguçlu serpuş: Osman gaziyi ve tahtı temsil eder.

8

Sorguçlu serpuş: Osman gaziyi ve tahtı temsil eder.

9

Yeşil Hilafet Sancağı

10

Süngülü tüfek: Nizam-ı Ceditle birlikte Osmanlı ordusunun asıl silahı olmuştur.

11

Çift taraflı teber

12

Toplu tabanca

13

Terazi: şeşper ve asaya asılıdır, adaleti temsil eder.

14

(Üstte) Kuran-ı Kerim. (Altta) Kanunnameler.

15

Nışan-ı al-i imtiyaz: Devlet adına faydalı işlerde bulunmuş ilim adamları, idareci ve askerlere veriliyordu.

16

Nışan-ı Osmani: Sultan Abdülaziz Han tarafından 1862'de ihdas edilmiş olup, devlet hizmetinde üstün başarı sağlayanlara verilirdi.

17

Asa ve şeşper

18

Çapa, Osmanlı denizciliğini temsil eder.

19

Bereket boynuzu

20

Nışan-ı iftihar

21

Yay

22

Mecidi nişanı

23

Borazan, modern mızıka takımının kullandığı çalgı aletidir.

24

Şefkat nışanı, 1878'de II. Abdülhamit Han tarafından ihdas edilmiş olup; savaş zamanında, büyük afetlerde devlete, millete hizmet eden kadınlara verilirdi.

25

Top gülleleri (Bazı armalarda bulunmuyor)

26

Kılıç

27

Top, topçu ocaklarını temsil eder.

28

El siperlikli tören kılıcı: bu kılıç klasik Türk kılıcı olmayıp, o devirdeki subaylar tarafından kullanılırdı.

29

Mızrak

30

Çift taraflı teber, orduda üst düzey görevliler tarafından üstünlük sembolü olarak kullanılmıştır.

31

Tek taraflı teber (balta)

32

Osmanlı sancağı

33

Bayrak

34

Mızrak: Son dönem mızraklı süvari alayları.

35

Kalkan, Ortasında stilize edilmiş bir güneş motifi var. 12 yıldız: Rivayete göre bu 12 yıldız 12 burcu temsil eder. Güneş bu burçlar üzerinde hareket eder.