Parası ödenen ve yaptırımlar nedeniyle Türkiye'ye verilmeyen F-35'ler ABD'nin başına bela olmaya devam ediyor. Bu kez İskandinav ülkesinde F-35'ler tartışma konusu oldu.

Parası ödenen ve yaptırımlar nedeniyle Türkiye'ye verilmeyen F-35'ler ABD'nin başına bela olmaya devam ediyor. Bu kez İskandinav ülkesinde F-35'ler tartışma konusu oldu.

Norveç Ulusal Denetim Ofisi, Norveç Hava Kuvvetleri envanterindeki F-35A uçaklarına yönelik bir denetim raporu yayınladı.

Ulusal Denetim Ofisi yayınladığı raporda, uçakların uçuş ve bakım maliyetleri, personelin eğitim seviyesi, uçakların devreye alınması sürecindeki aşamaları inceledi.

Yayınlanan raporda Norveç Savunma Bakanlığı F-35’lerin devreye alınma sürecinde yeterince etkili olamadığı, uçuş ve bakım maliyetlerini doğru yansıtmadığı ve uçakların 2025 yılında tam operasyonel kapasiteye ulaşması hedefinin gerçekçi olmaması sebebiyle eleştirildi.

Raporda Savunma Bakanlığı’nın F-35’lerin devreye alınması için gerekli bazı adımları atmakta çok yavaş davrandığı ve geç kaldığı ifade edildi. Bakanlığın 2025 yılında Norveç F-35A’larının tam operasyonel kapasiteye ulaşacağı yönündeki iddiaların gerçekçi olmadığı belirtildi.

Genel Denetçi Karl Eirik Schjøtt-Pedersen, Savunma Bakanlığı’nın Ulusal Denetim Ofisi’nin 2019 yılında yayınladığı ve benzer sorunlara dikkat çeken raporunu dikkate almadığını ve sorunları düzeltmek için çok az şey yaptığını söyledi. Schjøtt-Pedersen konuşmasında:

“Norveç Silahlı Kuvvetleri’nin birçok önemli tedbiri hayata geçirdiğini görüyoruz. Ancak önlemlerin birçoğunun hayata geçirilmesi uzun zaman alıyor, gecikiyor ve beklenen etkiyi yaratmıyor.” ifadelerini kullandı.

Schjøtt-Pedersen ayrıca Norveç Savunma Bakanlığı’nın F-35'e yönelik personel planının fazla iyimser olduğuna dikkat çekti ve personellerin yeterliliğiyle ilgili sorunların hâlâ çözülmediğini söyledi. Yetkin becerilere sahip personeli işe alma, elde tutma ve daha da geliştirme konusunda önemli zorluklar olduğunu ifade eden Schjøtt-Pedersen, 2019 yılındaki raporda, personel temelli sorunların muharip hava kuvvetlerinin 2025 yılında tam operasyonel kapasiteye sahip olamayacağı anlamına gelebileceğini ve bu zorlukların üstesinden gelmek için tedbirlerin başlatılması gerektiğine yönelik tavsiyelerini daha öncesinde söylediklerini ifade etti.

Raporda belirli türdeki mühimmatın stoklanması ve uçakların yedek parçalarına erişim konusunda da zorluklar yaşandığı belirtilirken, bunun uçakların tam kapasitede kullanılmasını oldukça zorlaştırdığı ifade edildi.

Baş Denetçi Pedersen raporda ayrıca Savunma Bakanlığı'nın 2012-2022 dönemi bütçelerinde savaş uçağı organizasyonunu nasıl planladığını da incelendiğini ve Savunma Bakanlığı'nın bütçe tasarılarının gerçekçi olmadığı sonucuna vardıklarını söyledi.

Bakım ve onarım gerekli sayıda personele bütçe ayrılmadığı, ayrıca bakanlığın bakım-onarım için gerekli altyapı ve tesislerin inşasını da hafife alarak yeterince bütçe ayırmadığı ifade edildi.

Uçakların uçuş ve bakım maliyetlerinin beklenilenden fazla olduğunu ifade eden Schjøtt-Pedersen, F-35A’ların planlanan ömür boyu maliyetinin yaklaşık 32,1 milyar dolar olmasına karşıt söz konusu maliyetin muhtemelen planlanandan çok daha fazla olduğunu belirtti.

Norveç Ulusal Sayıştay incelemelerinin, Savunma Bakanlığı’nın önemli maliyetleri hesaplamalara dahil etmediğini gösterdiğini söyleyen Schjøtt-Pedersen:

“Norveç Savunma Bakanlığı, F-35'in tam maliyetinin ne olacağını açıklamaktan kaçınıyor. Bakanlık, doğrudan ve dolaylı tüm maliyetleri hesaplamalarına dahil etmelidir. Ancak bu şekilde kapsamlı bir resim elde edebiliriz” ifadelerini kullandı. Kaynak: Savunmatr