Dünyanın en pahalı baharatı olarak bilinen safranın orijinal mi sahte mi olduğunu nasıl anlayacağınızı biliyor musunuz?

Dünyanın en pahalı baharatı olarak bilinen safranın orijinal mi sahte mi olduğunu nasıl anlayacağınızı biliyor musunuz?

Dünyanın en pahalı baharatı olarak bilinen safranın kilosu yaklaşık 600 bin liradan satılıyor. Kıymetli baharat bu sebeple gramla satılıyor. Leziz yemekler için kullanılan safranın fiyatı cep yakarken ne yazık ki piyasada bu ürünün sahteleri bulunuyor. Peki, safranın sahtesi nasıl anlaşılır?

Mısır püskülünü küçük parçalara bölüp spreyle kırmızıya boyayarak sahte safran yapılıyor. Sahte safran ise normal safrana göre daha uygun fiyatla satılıyor. Hal böyle olunca bu tuzağa düşmek daha kolay oluyor.

Sahte safranı orijinalinden ayırmak ise son derece kolay.

Safranı bir miktar suyu batırın ardından da bir peçetenin üzerinde safranı ovalayın. Eğer safranınız sarı bir renk veriyorsa tebrikler orijinal bir ürün almışsınız demektir. Speyle boyanan safran ise aynı yöntem uygulandığında renk vermez. Bu yöntemle safranın sahte mi gerçek mi olduğunu kolaylıkla test etmiş olursunuz.

Safran neden bu kadar pahalı? Safranın toplanması ve baharat haline gelmesi zorlu bir yolculuk. 170 bin safran çiçeğinden sadece 1 kilogram safran elde edilebiliyor. Bu sebeple safranın fiyatı bir hayli yüksek.

Safran nedir? Safran (Crocus sativus), süsengiller (Iridaceae) familyasından, sonbaharda çiçek açan, 20–30 cm boyunda, çiğdem (Crocus) cinsinden soğanlı bir kültür bitkisi ve bu bitkiden elde edilen baharat. Bitkinin yaprakları şeritimsi, mor çiçekleri üç tepeciklidir. Çiçeği ve tepecikleri bitkiye bağlayan yaprak sapı da dâhil olmak üzere erkek organları kurutularak özellikle gıda boyası ve tat verici olarak kullanılan safran bitkisi daha çok İspanya, Fransa, İtalya ve İran'da yetiştirilir. Türkiye’de ise safran Safranbolu’da üretilmektedir. Ağırlığına göre dünyanın en pahalı baharatı, olan safranın anavatanı Güneybatı Asya’dır. Yetiştiriciliğine ilk olarak Yunanistan civarında başlanmıştır. Yarım kilogram safran 80.000 çiçekten çıkarılabilir. Kendi ağırlığının 100.000 katı suyu sarı renge boyar.

Safran baharatının keskin bir tadı ve iyodoform ya da saman benzeri bir kokusu vardır. Bunların sebebi, bileşiminde bulunan pikrokrosin ve safranal kimyasallarıdır. Aynı zamanda içine konduğu yemeklere altın gibi sarı bir renk katan, krosin adı verilen karotenoit bir boya maddesi de içerir. Bu özellikler safranı dünya çapında çok aranan bir baharat yapar. Ayrıca tıpta da kullanılır. Safran kelimesi Arapça sarı renk anlamına gelen asfar (أَصْفَر) kelimesinden türetilen ve Arapçada safran baharatı anlamına gelen za’feran (زَعْفَرَان) kelimesinden kaynaklanarak Latinceye safranum, İtalyancaya zafferano ve İspanyolcaya azafrán olarak geçmiştir. Daha sonra Fransızcaya safran ve oradan da İngilizceye saffron olarak aktarılmıştır.