NASA'nın uzay keşif robotu Dawn, cüce gezegenler hakkında karanlıkta kalan noktaları aydınlatmaya devam ediyor.

Yaklaşık 9 sene önce yola çıkan ve geçtiğimiz sene Mart ayında Ceres cüce gezegeninin yörüngesine giren keşif robotundan yeni fotoğraflar geldi.

Cerean Krateri, Dawn keşif robotundan gelen fotoğraflardan bir tanesi. 23 Aralık'ta çekilen fotoğrafın dünyaya ulaşması haftalar sürüyor.

Asteroit Kuşağı'nın en büyük objesi olarak bilinen Ceres 940 km çapında ve oluklu bir yapıya sahip. NASA'nın son yayınladığı fotoğraflarda, bu cüce gezegenin yapısını en detaylı haliyle görebiliyoruz. 385 kilometre uzaklıktan çekilen fotoğraflarda, daha önce görüntülenemeyen kraterler yer alıyor.

NASA'nın gönderdiği fotoğraflardan en dikkat çekeni Kupalo Krateri. 26 km uzunluğundaki bu krater cüce gezegenin güney orta enleminde yer alıyor.

Fotoğraftaki kraterin adı Kupalo. Cüce gezegenin en genç kraterleri arasında yer alıyor. Kraterin kenarlarının parlak bir yapıda olduğu görülüyor, bilim insanları bunun tuzlu bir yapıdan oluştuğunu söylüyor.

Hatırlayacağımız gibi Ceres'in ilk fotoğraflarında Occator Krateri'nden parlayan bir ışık dikkatleri çekmişti. NASA'nın bilim insanları Kupalo ile Occator Kraterlerinin aynı yapıda olabileceğini araştırıyor. Ay ve Gezegen Enstitüsü'nden Paul Schenk, Dawn keşif aracının son görüntüleme görevi devam ederken, bilim insanlarının bu kraterler üzerinde duracağını ifade etti.

Bu kraterin ismi ise Messor... 40 km genişliğinde ve kuzey orta enleminde yer alıyor.

Görüntülenen bir başka krater de Dantu. Dünyamızın uydusu Ay'ın yüzeyinde bulunan Tycho ile benzer özellikler taşıyor. 32 km uzunluğundaki Dante Krateri'nin batı yüzeyi dik yokuşlardan ve uçurumlardan oluşuyor. Bilim insanlarına göre bu durum, kraterin oluşumu sırasında bazı parçalarının koptuğunu gösteriyor.

Dawn keşif aracı, mevcut görevi bitene kadar aynı irtifada kalacak. Aracın esas görevi, 30 Haziran'da sona erecek.

270 İşte dünyaya en yakın cüce gezegen!

Astreoid kuşağının en büyük cüce gezegeni Ceres'in şimdiye kadarki en net fotoğrafı çekildi. NASA'nın uzay robotu Dawn tarafından çekilen fotoğrafta cüce gezegenin yüzeyini rahatlıkla görebiliyoruz. Bundan yaklaşık 9 sene önce yola çıkan ve Mart ayında yörüngeye giren Dawn, geçtiğimiz günlerde cüce gezegene en yakın yörüngeye konuşlanarak Ceres'i fotoğraflamaya başladı. İşte çekilen bu son görüntülerle birlikte, gezegenin kayalık yapısı ve derin kraterleri de net bir şekilde gözler önüne serilmiş oldu. 940 km çapındaki gezegenin oluklu yapısı NASA için oldukça büyük önem taşıyor. Bilim insanları, Ceres'in bu yapısının bazı tektonik olaylar sonrasında meydana geldiğini, bu durumun da cüce gezegenin karmaşık kabuk yapısında olduğuna kanıt teşkil ettiğini öngörüyor.Asteroid Kuşağı'nda bulunan (Mars ile Jüpiter arası) Ceres'in daha yüksek çözünürlükteki fotoğrafına buradan ulaşabilirsiniz. Yaklaşık 2 sene önce, bilim insanları Ceres'te su bulunduğuna dair önemli kanıtlar elde etmişti. Cüce gezegendeki iki bölgeden uzaya buhar bulutu çıkışı olduğu saptanmış, gayzer adı verilen yapılardan püskürdüğü tahmin edilen bu bulutların, gezegende su olduğunun ilk kesin kanıtı olduğu vurgulanmıştı. Elbette güneş sistemimizdeki tek cüce gezegen Ceres değil. En bilindik örneği Plüton. Bu cüce gezegen, 1930 yılındaki keşfinden 2006 yılına kadar Güneş Sisteminin içerisindeki ana gezegenlerden birisi olarak kabul edilmiş, fakat 2006 yılında Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) tarafından yayımlanan Güneş Sistemi'nde Gezegen Olma Koşulları isimli genelge ertesinde yörüngesindeki enkazı (yani çekim alanındaki diğer küçük gök cisimlerini) temizle(ye)memesi gerekçesi ile gezegenlikten çıkarılıp cüce gezegen kapsamına alınmıştı.Cüce gezegenler literatürde 'ne gezegen ne de doğal bir uydu olan gök cismi' olarak tanımlanıyor. Güneş sistemimizde yüzlerce cüce gezegen olduğu tahmin ediliyor. Ancak Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) bunlardan beşini biliyor. Bunlar sırasıyla; Ceres, Plüton, Haumea, Makemake ve Eris. Bilim insanlarına göre Kuiper Kuşağı'nın keşfedilmesiyle bu sayının artabileceğini belirtiliyor ki bildiğimiz gibi Yeni Ufuklar Plüton ziyaretinin ertesinde Güneş Sistemi'nin en ücrasına doğru yol almaya devam ediyor.