200’ün üstünde üniversitenin bulunduğu ülkemizde bunların neredeyse üçte birinin yönetimde vakıflar ağırlığını hissettiriyor. Her kurulan üniversitenin yükseköğretim sistemine kattığı bir değer var.

Son yıllarda önem kazanan dünyanın en iyi üniversiteleri sıralamalarına Türkiye’den giren 8 üniversiteden dördü vakıf üniversitelerinden oluşuyor.

Maliyetleri açısından öğrencilere devletten daha fazla külfet oluştursa da vakıf üniversitelerine ilginin artmakta olduğunu söyleyebiliriz. Yapılan araştırmalar, vakıf üniversitelerinin yükseköğretim sistemi içerisindeki yüzde 30’luk payının gelişmiş batı ülkelerindeki oranların çok altında olduğunu gösteriyor. Peki bu noktada adayların tercihi hangi noktada olmalı? İstanbul, Ankara ve İzmir dışında Anadolu’da ekonomisi gelişmiş birkaç şehirle sınırlı kalan vakıf üniversitelerini tercih etmek başarılı bir iş hayatının anahtarı olabilir mi?

DEVLET Mİ, VAKIF MI?

Uzmanlar, puanı hangi seviyede olursa olsun her adayın hem devlet hem de bir vakıf üniversitesinde öğrenim görebileceği kanaatinde. Yeter ki tercihler doğru ve içlerine sinerek yapılsın. Bir vakıf üniversitesinde okumanın bedeli ne kadar maliyetli olursa olsun, adayın aldığı puanın yüksekliği çoğu kez dezavantaj gibi görünen bu durumu kolaylıkla avantaja dönüştürebiliyor. Çünkü söz konusu vakıf üniversitesinin ilgili bölümüne ilk sıralarda girenlere yüzde 100 burs imkânı sağlanıyor. Özellikle de ilk kez açılmış bölümlerde bu fırsatları görmek mümkün. Bu durum hemen hemen tüm vakıf üniversitelerinde geçerli bir kriter. Bu nedenle başarılı bir öğrenci ‘Ben bu vakıf üniversitesinde okuyamam, çok pahalı’ dememeli ve mutlaka tercih edeceği bölümün geçen yılki taban ve taban puanına, burs alma aralığını dikkatlice incelemeli.

Öncelikleri belirlerken sonucu da iyi düşünmek gerekir. Hele hele bu hayatımızı kazanacağımız bir meslekse. Eğitim almadan hiçbir işin yapılamadığı gerçeği ortada iken en iyi eğitimi almak için arayışa girmek gerek. Şu anda son kararı verecek olanlar anne babalardan ziyade öğrencilerdir.

EN KÖTÜSÜ KARARSIZ OLMAK

Alacağınız her kararın, hayatınızın geriye kalan yılları için ne derece yön verici olacağını hesaplarken seçeceğiniz üniversitenin sizlere sunacağı imkânları iyi araştırın. Her zaman dile getirdiğimiz gibi en kötü kararın bile kararsızlıktan iyi olduğunu unutmayın. İster vakıf olsun ister devlet puanlar, kontenjanlar, eğitim kalitesi, akademisyenler, sosyal imkânlar, eğitim süresince kendinizi geliştirmeye dönük sunduğu fırsatlar ve sosyalleşmeye dönük hizmetleri, mezuniyet sonrası atacağınız adımlarda önemli kriterlerdir.

Devlet üniversitelerinin ortalama kontenjanının Vakıf Üniversitelerinin kontenjanına göre üç kat fazla olması öğrencilerin tercih listesine de yansıyor. Bölüm ve program sayısı bakımından vakıf üniversitelerine göre daha zengin görünen bu üniversitelerin sundukları imkânlar da geçmiş yıllara göre genişliyor. Öğrenci adaylarının tercih kılavuzundaki kontenjanları inceleyip çıkaracakları listede kaç devlet üniversitesinin yer alığına bakmalarını, tanıtım günleri vesilesiyle mutlaka bu üniversiteleri de yakından tanımalarını öneriyoruz.

Aklınızdaki bu soruları netleştirin

●İdealinize uygun bölümün yer aldığı bir devlet üniversitesinde mi öğrenim görmek istersiniz yoksa aynı bölümün yer aldığı bir vakıf üniversitesinde burslu olarak mı okumak istersiniz?

● Yaşadığınız şehirde mi öğrenimi tercih edersiniz yoksa farklı bir şehirde deneyim kazanmak için herhangi bir devlet veya vakıf üniversitesini mi tercih edersiniz?

● Devlet üniversitesinde yurtta barınarak mı öğrencilik hayatını sürdürmek istersiniz yoksa vakıf üniversitesinden burs alıp kiralayacağınız bir evi mi tercih edersiniz?

●İmkânınız olduğu halde devlet üniversitesinde okumayı mı tercih edersiniz?

● Yüksek bir puanınız olduğu halde vakıf üniversitelerinden birisinin yerine devlet üniversitesini mi tercih edersiniz?

● Birikiminiz varsa hepsini öğrenim dönemi boyunca deneyim kazanacağınız eğitim imkânları için mi kullanmak istersiniz yoksa aldığınız puana göre şartları mı zorlarsınız?

Önceliğiniz ister vakıf üniversitesi olsun ister devletin üniversitesi alacağınız eğitimle, mezun olduktan sonra elde ettiğiniz birikimle size sunulan imkânların neler olabileceğini şimdiden hesaplamakta yarar var. Bunun için de seçeceğiniz üniversitenin kamuoyu nezdindeki değeri, mezunlarının yeterliliği ve sunulan diğer imkânları araştırmanızda yarar var. Maddi imkânınız varsa ve sadece diploma sahibi olmak için, ‘nasıl olsa parasıyla’ mantığı ile bir vakıf üniversitesini tercih edecekseniz, başka adaylara haksızlık yapabileceğinizi düşünmenizi tavsiye ediyoruz. Mesele sadece diploma sahibi olmak için en az 2 ya da 4 yılınızı üniversiteli olarak geçirmek olmamalı.

Deneyim kazanmak için...

Her yıl binlerce genç liseden mezun olup çeşitli üniversitelerin farklı bölümlerine giriyor. Bu gençlerin bölüm tercih ederken pek çoğunun aklında ise üniversiteyi bitirdikten sonra kolay iş bulup bulamayacakları yatıyor. Çünkü her aday üniversiteden mezun olduktan sonra iyi bir ücret ve iyi bir unvanla iş hayatına başlamak istiyor.

● Uzmanlara göre deneyimsiz gençlere en çok yer veren sektörler arasında ilk sıralarda perakende, turizm, hizmet, bilişim, sağlık, tekstil, gıda, çağrı merkezi ve inşaat bulunuyor.

● Savunma sanayi, ziraat, prodüksiyon ve denizcilik ise yeni mezun alımlarının en az yapıldığı sektörler arasında. En çok alım satış alanında Üniversiteye başlayacak gençlerin, öncelikle hangi alanlara ilgi duyduklarını keşfetmeleri gerekiyor. Bunu gönüllü işler yaparak, çeşitli mesleklerden çevre oluşturarak, farklı projelerde görev alarak veya stajla deneyerek bulabilirler.

● Bütün sektörlerde en çok eleman aranan iş alanının satış olduğu görülüyor. Bilişim sektöründeki pozisyonlarda da ciddi bir açık söz konusu. Özellikle web ve mobil yazılım bilişimde başı çekecek. Kullanıcı sayısının 30 milyonu geçen e-ticaret sektörü de alımlarını hızla sürdürecek sektörlerin başında. Satış temsilcisi, çağrı merkezi elemanı, yazılım uzmanı, banka pozisyonlarının da önümüzdeki dönemlerde popülerliğini sürdürmesi bekleniyor.

● Son yıllarda dijital pazarlamadan yazılım mühendisine, web tasarımından arama motoru optimizasyonu uzmanına kadar çeşitli dijital işler gençlerin ilgi alanında. Ve bu alanda büyüyen bir pazar mevcut. Dolayısıyla önümüzdeki yıllarda tercihini bu sektörden yana kullanan gençlerin iş bulma konusunda daha rahat olacağı görülüyor.