Rusya, koronavirüse karşı en erken aşı geliştiren ülkeler arasında yer alıyor. Son olarak yapılan anlaşmayla Sputnik V aşısı ülkemizde de üretilecek. Acil kullanım onayı verilen aşının güvenli olup olmadığıysa merak konusu. Peki, Rus aşısının yan etkisi var mı?

Rus aşısı güvenli mi? Hangi aşı yaptırılmalı?

Prof. Dr. Osman Müftüoğlu, Hürriyet Gazetesi’ndeki köşesinde Sputnik V aşısı hakkında merak edilenleri cevapladı. Sputnik V aşısının güvenli olup olmadığı konusunda Müftüoğlu, "İtiraf edeyim: 2020 ekiminde Ruslar “Aşıyı biz de bulduk” açıklamasını yaptıklarında o habere inanmamış, hatta ‘Bilgiler netleşene kadar ben bu aşıyı yaptırmam’ şeklinde bir kanaat de açıklamıştım. Ne iyi ki sonraki gelişmeler beni haksız çıkardı. Rusya’da, Gamaleya Enstitüsü’nün geliştirdiği bu yeni aşının da etkinlik ve güvenliğini onaylayan veriler ünlü tıp dergisi The Lancet’te geçtiğimiz günlerde yayımlandı. Peki o bilgilerde neler var? Elimizdeki net bilgiler şunlar: Sputnik V üretilirken kullanılan taşıyıcı adenovirüslerin 2 temel geni, ‘E1 ve E3 genleri’ özel yöntemlerle etkisiz hale getirilip temizleniyor. Bu temizlik işi, özellikle E1 geninin temizlenme meselesi çok ama çok önemli bir ayrıntı. Zira E1 geni virüsün çoğalmasını kontrol eden bir gen. Eğer o geni tamamiyle silip ortadan kaldıramazsanız aşıyla birlikte bedeninize giren adenovirüs sizde de çoğalma fırsatı bulabiliyor. Eğer E1 geni tümüyle silinebilirse taşıyıcı adenovirüs vücutta asla çoğalamıyor, sadece ‘taşıyıcılık görevini/vektör’ yerine getirebiliyor. E3 genine gelince... E3 genini silmek de mühim bir nokta. Bu geni yok ettiğinizde taşıyıcı vektör adenovirüsün bağışıklık sisteminiz ile iletişime geçmesi daha da kolaylaşıyor ve dolayısıyla aşının etkinliği maksimuma çıkıyor” dedi.

Aşının yan etkileri konusunda ise Müftüoğlu. “Bugüne kadar kullanıma sunulan aşıların tümü için bazı şüphe ve riskler muhakkak ki var. Sputnik V’yi üreten firma ise bugüne kadar -diğer aşılarda olduğu gibi- yorgunluk, baş ağrısı, nezle, grip benzeri belirtiler, aşı yerinde cilt tahrişi ve ağrı dışında ciddi bir yan etkinin görülmediğini iddia ediyor. Ama ne Avrupa aşı otoritesi EMA, ne de Amerika aşı otoritesi FDA bu verilerin de yeterli olduğunu henüz onaylamış değil” diye konuştu.

Sputnik V aşısı Hindistan, İran, Bangladeş, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Meksika, Gana, Sri Lanka dahil 60'ın üzerinde ülkede kullanılıyor. Son olarak Alman yetkililer de 2.5 milyon dozluk anlaşma için kolları sıvadı.

Uzmanlar; Sinovac, BioNTech ve Sputnik V aşılarından hangisi bulunursa olunması gerektiğini ifade ediyor.