Türk Telekom Üst Yöneticisi (CEO) Ümit Önal, GSM operatörlerin fiber altyapı paylaşımı açıklamalarına ilişkin, “Burada yapılmak istenen, Türk Telekom’un kamu otoriteleri nezdinde, sanki kanunen yapması gereken bir şeyi kanunlara direnerek yapmıyormuş, gibi bir algı oluşturmak ve düzenleyici kuruluşa kazı izni konusunda baskı yapmak. dedi. Önal, salgın sürecinde sektörde yaşanan gelişmeler, 5G süreci ve etkileri, sektörün gelecek öngörüleri ile kamuoyunda sıkça konuşulan operatörlerin fiberde ortak altyapı paylaşımı talebine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

“İndirimli başvuru talebimiz BTK tarafından kabul gördü”

Önal, Türkiye’deki telekomünikasyon sektörünün gelişimi için kilit noktanın, 5G ve sonrasında gelecek olan yeni nesil teknolojilerin Türkiye’ye hızlı bir şekilde adaptasyonunu sağlayacak altyapıya sahip olma meselesi olduğunu söyledi. Temel anahtarın bu iki nokta olduğunun altını çizen Önal, “5G’nin temel taşıyıcısı fiber diyoruz, bu açıdan bakıldığında baz istasyonlarımızın da yüzde 45’i fibere bağlı durumda. Bu da bizi 5G’ye en hazır operatör yapıyor” dedi. Önal, şu bilgileri verdi: “Türkiye’nin 5G’ye hızlı geçişi adına, mobil operatörlerin baz istasyonlarını fiberleştirebilmesi ve transmisyon ihtiyaçlarını daha uygun maliyetler ile karşılayabilmesi için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) mevcut fiyatlarımıza kıyasla çok daha indirimli tarife başvurusunda bulunduk. Yüzde 60’lara varan ve hatta ürün tercihlerine göre yer yer üzerinde seyredebilen indirimler BTK tarafından onaylandı. Bunu, Türkiye’deki 5G hizmetinin önünün ivedilikle açılması ve mobil operatörlerin baz istasyonlarını hızlıca fibere bağlamaları noktasında, onları motive etmek adına yaptık. Bu talebimiz BTK tarafından kabul gördü. Dolayısıyla böyle bir tarifeyi toptan düzeyde sunarak; mobil operatörlerin baz istasyonlarının fiberleştirilmesine katkı sağlayacak ve Türkiye’nin 5G’ye geçme sürecine destek olacağız.”

“Elmalar ve armutlar birbirine karışıyor”

Önal, Vodafone ve Turkcell tarafından kamuoyunda sıkça dile getirilen fiberde ortak altyapı paylaşımı konusuna da açıklık getirdi. Fiber altyapı paylaşımı konusunda elmalarla ve armutların birbirine karıştığı değerlendirmesinde bulunan Önal, şunları söyledi: “Türk Telekom’un altyapısı Türkiye’nin altyapısı. Türk Telekom’un kurmuş ve büyütmüş olduğu sabit internet altyapısının sahibi değiliz. Üstlenicisiyiz, işletmecisiyiz, geliştiricisiyiz. Biz üstlenicisi ve işletmeci olduğumuz bu altyapıyı daima yukarı doğru taşımaya çalışıyoruz. Özellikle son yıllarda artan bir ivmeyle erişim yatırımlarını ciddi şekilde hızlandırıyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın internet hızlarının artması ve fiberin yaygınlaştırılması ile ilgili göstermiş olduğu hedefi kendimize ödev olarak alıyor, artan yatırımlarımızla hız kesmeden, Türkiye’nin fiberleşmesi noktasında son derece yüksek bir motivasyon ile durmaksızın çalışıyoruz. Bu ortak paylaşım konusunu talep ederken, taleplerin hukuki olmasına, ticari bir mantığa dayanmasına dikkat etmek gerekiyor. Talebin rasyonel ve iyi niyetli olması lazım. Bizim ortaklarımız, hissedarlarımız ve yatırımcılarımız var. İletişim sektöründe Türkiye’nin dijital dönüşümünün omurgası olmak bizim vazifemiz. Bunu ancak güçlü kalarak, güçlü finansallarla yapabiliriz. Dolayısıyla bu taleplerin bir ticari mantığa dayanması lazım.” Gündeme getirilen taleplerin kazankazan mantığında olması gerektiğini, Türk Telekom da dahil tek bir işletmeye fayda sağlayacak denklemin kimseye faydasının olmayacağını söyleyen Önal şöyle devam etti:

“Kaç tane müracaat oldu da kaç tanesi geri döndü?”

“Taleplerin, elmalarla armutların karıştırıldığı bir denklemle değil, makul, mantıklı, anlaşılabilir bir yerde olması lazım. Şimdi ben çağrıyı yapıyorum. Diyorum ki, ‘Baz istasyonlarının fiberleştirilmesi için mevcut fiyatların çok çok altında bir fiyat var.’ Buna rağmen, ‘Kazı yapacağım, mükerrer yatırım yapacağım’ deniliyorsa ona bir şey diyemiyorum. O zaman bunun ismi mükerrer yatırım, olur. Yapılan protokol ortada. O protokolün sınırları çerçevesinde elimizden gelen her şeyi yapmaya devam ediyoruz. Aynı şekilde bundan sonra da dövize endeksli bir yatırım kaleminde, Türkiye’nin tekrar tekrar yatırım yapmasının önüne geçecek şekilde her türlü adımı atıyoruz, atmaya da devam edeceğiz. Dolayısıyla bu altyapı meselesinde Türk Telekom, hukuki, ticari ve belli bir rasyonalite içerisinde olan her türlü talebi karşılamaya hazır. Şöyle bir soruyu sormak gerekiyor, ‘Türk Telekom’dan altyapı almak için şimdiye kadar kaç tane müracaat oldu da kaç tanesi geri döndü?’ ‘Müracaat ettim’ demek, ‘Ben Türk Telefon tarafından altyapı almak istiyorum’ demek değil. Bunun nasıl olacağının bir kuralı var. BTK’nın bu konuda süreçleri var. Buradaki durumu, sureti haktan görünerek farklı ajandaların dolaşıma sokulması olarak görüyorum. Bunu bir noktaya kadar anlayabiliyorum. Hepimiz ticaretin ve rekabetin içindeyiz ama bir noktadan sonrası çok manipülatif.”

“Altyapının paylaşılmaması söz konusu değil”

Ümit Önal, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Biz kanun koyucu, kural belirleyici, düzenleyici değiliz. Herkes gibi biz de düzenlemelere göre hareket eden bir operatörüz. İmtiyazın bize tanıdığı hakkın sınırları içerisinde ve protokoller çerçevesinde davranıyoruz. Sürecin doğru işletildiği hiçbir yerde altyapının kiralanmaması, paylaşılmaması söz konusu değil. Burada yapılmak istenen, Türk Telekom’un kamu otoriteleri nezdinde, kanunen yapması gereken bir şeyi kanunlara direnerek yapmıyormuş gibi bir algı oluşturmak ve düzenleyici kuruluşa kazı izni konusunda baskı yapmak. Türkiye’nin yüzde 85’ine yakınında sokağa kadar gitmişiz, bu yılın sonunda bu rakam yüzde 90’ları bulacak.”

“Bundan daha açık bir teklif olabilir mi?”

Önal, “Şimdi yüzde 60’lara varan ve hatta ürün tercihlerine göre yer yer üzerinde seyredebilen indirimlerle baz istasyonlarını fiberleştirmeyi teklif ediyoruz, bundan daha açık bir teklif olabilir mi?” dedi. Türk Telekom üzerinden farklı ajandaların gündeme alındığına dikkati çeken Önal, şu ifadeleri kullandı: “Ticari olarak anlaşılır bulmakla birlikte, acıklı olan şey, düzenleyici kuruluşlara bu tür baskıları yapmak. Yoksa ticari olarak rekabetin içerisinde bunların hepsi yapılır ama elmalarla, armutları bilinçli bir biçimde birbirine karıştırarak bu meseleyi çözemeyiz. Ortada bir sözleşme var. Buna herkes imza atmış. Sözleşmenin yükümlülüklerine göre davranılan hiçbir yerde, Türk Telekom edimlerini yerine getirmekten geri durmaz. Bizde kamu kültürü vardır, kamu terbiyesi vardır. Bir şey süreçlerine uygun olarak ilerletildiğinde, bizde asla iş durdurulmaz.”

“Mobilde de ortak paylaşım önerisini olumlu karşılıyoruz”

Türk Telekom CEO’su Önal, geçen günlerde Vodafone Türkiye CEO’su Engin Aksoy’un, “sadece fiber altyapıda değil, mobilde de ortak paylaşım” önerisine de yanıt verdi. Bu konuda geçmişten bu yana kendilerinin de sadece sabit altyapıda değil, mobil tarafta da ortak altyapı paylaşımı noktasında bir takım şeyler yapılabileceğini dile getirdiklerini hatırlatan Önal, öneriye şu yanıtı verdi: “Bunu basit bir kule paylaşımı gibi pasif bir paylaşım modelinde değil, aktif paylaşım modeliyle de yapılabileceği yönünde her zaman söylemlerimiz var. Nitekim Vodafone ile bunun bir denemesini 2017-2018 yılında yaptık. Dolayısıyla bu noktada biz mobil paylaşımının da üzerinde duruyoruz. Dolayısıyla bu öneriyi olumlu karşılıyoruz.”