Sakatat yemeklerinin sık tüketildiği Adana’nın meşhur tatları arasında olan şırdanın esas ismi şırdan dolmasıdır; çünkü bu yiyecek aslında dolma gibi içi doldurularak hazırlanmaktadır. Şırdan koyunun 4 midesinden biri olarak biliniyor. Geviş getiren hayvanların 4 aşamalı yemek yeme ritüelleri işkembe, börkenek, kırkbayır ve şırdandan oluşuyor. 

Şırdan daha çok koyun ve inek gibi hayvanların midelerinin bir bölümünün içinin baharatlı pirinç karışımıyla doldurulmasıyla yapılır. Sonrasında ise haşlama işleminden geçirilir.

Şırdan nedir?

Şırdan, koyunun 4 midesinden biridir. Temizlenip içine baharatlı pirinç doldurulup dikilip pişirilmesiyle hazırlanır. Şekil olarak biraz sıra dışıdır. Yenirken üzerine tuzlu kimyon ve pul biber serpilir. Adana’nın yöresel nitelikteki yiyeceğidir. Şırdan olarak anılsa da asıl adı "şırdan dolması"dır.

Şırdan faydaları

İçinde A vitamini, B12 vitamini, D vitamini ve çeşitli mineraller bulunduran şırdanın bağışıklık sistemini güçlendirdiği ve hastalıklara karşı vücudu koruduğu söylenmektedir.

Şırdan tarifi 

5 kuzu şırdanı 1 çorba kasesi pirinç 2 adet orta boy domates 2 adet orta boy kuru soğan Ufak bir kase ince kıyılmış iç yağ 1 kahve fincanı sıvıyağ 1 tutam maydanoz 1 tutam nane 1 çorba kaşığı salça Bol miktarda karabiber, pulbiber, kimyon ve tuz

Şırdan dolması nasıl yapılır?

Şırdanları bol tuz ile ovup bol su ile yıkayın. Limonlu ve tuzlu suda bir kaç saat bekletip temizleme işlemini tekrar yapın. İç malzemeyi hazırlamak için domateslerin kabuklarını soyup ince ince doğrayın. Soğanı ve maydnoz ile naneyi de kıyın. Pirinci bol suda yıkayıp iç yağı ekleyin. Salça, baharatlar ve sıvıyağı ekleyip iyie karıştırın. İç malzemeleri iyice temizlediğiniz şırdanların içine doldurup ağızlarını dikin. Geniş bir tencereye şırdanları dizip üzerini geçecek kadar su koyun. Pişerken çatalla kontrol edin. Pirinçler piştiğinde ateşten alabilirsiniz. Bol pul biber ve kimyonla servis edin.

Şırdan hayvanın neresinden yapılır?

Şırdan hayvanın neresi tam olarak söylemek gerekirse geviş getirenler grubundaki hayvanların midelerinin 4. kısmıdır diyebiliriz. Bu bölüm midenin bağırsaklardan önceki son bölümüdür.

Mumbar ile tatları benzeyen şırdan iki lezzetli sakatat türüdür.

Şırdan mumbar farkı hayvanın birbirine yakın ama farklı bölümleri olmasıdır.

Şırdan midenin bağırsağa yakın son bölümü iken mumbar bağırsağın kendisidir.

ırdan daha çok koyun ve inek gibi hayvanların midelerinin bir bölümünün içinin baharatlı pirinç karışımıyla doldurulmasıyla yapılır. Sonrasında ise haşlama işleminden geçirilir.

Şırdan nasıl yenir? Şırdan nerde yenir? Şırdan ne kadar?

Şırdan genelde iki türlü servis edilme şekli vardır ve bu yenildiği yere göre değişmektedir. Şırdan fiyatı ise ister restoran olsun ister seyyar satıcı kaliteye ve talebe göre değişkenlik göstermektedir.

Çoğu kişi bu yiyeceğin en leziz olduğu yerlerin sokakta arabada satış yapanlar olduğunu söyler. Adana’da seyyar satıcıları bol bol bulabilirsiniz.

Genelde kese kağıdı türünde bir kağıda sarılı şekilde şırdanı elde yersiniz.

Bazı yerlerde küçük tabureler ve oturma yerleri de olabilmektedir.

İkinci seçenek ise şırdanı restoranda yemektir.

Restoranlarda şırdan tabakta servis edilir ve çatal bıçakla yiyebilirsiniz.