Hamile bir kadının özellikle de geç yaşlarda hamile kalan kadında en büyük korkularından biri bebeğinin down sendromu, Edward sendromu ya da sinir yolu hastalıkları gibi anormalliklerden biriyle dünyaya gelmesidir. Gelişen tıp ve hızla ilerleyen teknoloji sayesinde artık bebek anne rahmindeyken bile olası sorunlar önceden saptanabilmektedir. 

Gebelik döneminde uygulanan testler, bebeğin gelişimi ve sağlığı açısından önemli görülüyor. Testlerin sonucuna göre bebeğin ve annenin sağlığı korunabiliyor. Olası problemlerin önlenebilmesi için her hamile kadının rutin kontrollerine gitmesi gerekiyor. Gebelikte ikili test nedir konusu sizler için ele aldık. Bilmeniz gereken tüm detayları yazımızda bulabilirsiniz.

İkili Test Nedir?

İkili tarama testi nedir sorusunun cevabını şu şekilde verebiliriz: anne karnındaki bebekte, herhangi bir kromozomal anormallik olup olmadığını tespit edebilmek amacıyla yapılan bir kan testi ve ultrason görüntülemesinin birleşimi olarak biliniyor.

İkili test, bir tarama testi olduğu için bu testin sonuçları tam olarak bir hastalık açısından kesinlik sunmuyor. Aynı zamanda, klinikte kesin tanı konması için yapılması gereken farklı tetkiklere ihtiyaç duyulup duyulmayacağını belirliyor. İkili testin sonuçları, bazı hastalıklar açısından yüksek risk kategorisinde yer alan bebeklere kesin tanı uygulanmasına yardımcı oluyor.

İkili Test Ne Zaman Yapılır?

İkili test, hamileliğin ilk trimesterinde, yani ilk 3 aylık döneminde, genellikle 11. ya da 14. haftalarda uygulanıyor. Bebeğin Down sendromu ya da farklı kromozomal genetik hastalıklar açısından risk durumunu analiz ediyor. İkili test, anneden alınan kan örneği üzerinde çeşitli parametrelere bakılarak ve ultrason görüntüleri incelenerek değerlendiriliyor.

İkili Tarama Testi Nasıl Yapılır?

İkili tarama testi, ultrason yardımı ile bebeğin NT denilen, ense kalınlık ölçümü ile yapılıyor. Bu sırada aynı gün içerisinde, annenin kanı alınıyor. Alınan kanda, B-HCG ve PAPP-A denilen iki hormonun değeri ölçülüyor. Bu sonuçlarla birlikte hastanın; yaş, son adet tarihi, kilo, sigara kullanımı gibi diğer bilgileri de orantılanıyor. Bu aşamada olası risk tayini yapılıyor.

Ense kalınlığı ölçümü ise fetüsün, ultrasonografi ile bebeğin boynunun arka kısmında yer alan ödem bölgesinin ölçülmesine deniliyor. Ense kalınlığının 3 minimetreden daha fazla olması, riskli olarak kabul ediliyor.

İkili test, sadece kromozomal bozukluk bulunana hastalarda risk tayini yapabiliyor. Spina bifida gibi nöral tüp defektlerinde yer alan risklerini belirleyemiyor. Bu nedenle 16 ila 20 hafta arasında mutlaka üçlü test yapılması gerekiyor ya da AFP değerinin ölçülmesi gerekiyor. İkili tarama testi yaptırmanın herhangi bir zararı ya da riski bulunmuyor.

İkili Tarama Testi Kimlere Yapılır?

İlk üç aylık gebelik döneminde, hamile kadınların hepsine ikili tarama testi tavsiye ediliyor. Yine de bazı etkenler, bu tarama testinin önemini daha da artırıyor. İkili testin önemini artıran etkenleri şu şekilde sıralayabiliriz:

Annenin 35 yaş ve üzerinde olması

Spontan düşükler

Ailede daha önce olmuş doğum kusurları öyküsü

Önceki gebeliklerde genetik kusurların tespit edilmesi

İnsüline bağımlı diyabet

İkili Tarama Testi Sonuçları Ne Zaman Çıkar?

İkili tarama testinin sonuçları 1 ila 2 gün içerisinde alınıyor. Yine de bu durum, testin uygulandığı sağlık merkezi ve kan numunesinin incelendiği laboratuvarın yoğunluk durumuna göre değişiklik gösterebiliyor. Sonucun oranlarla belirlenebilmesi, komplike değerler içermesi nedeniyle en doğru şekilde yorumlanması gerekiyor. Bu sebepten sonuçları ilgili uzman bir doktor ile kontrol etmeniz önem taşıyor.

Üçlü tarama testi nedir? 3’lü tarama testi kaç haftalıkken ve nasıl yapılır?

"Üçlü tarama testi" veya "Triple test" de denilen 3'lü test, hamile kadınların gebeliğinin 16. ve 18. haftalarında ya da zorunluluk halinde 15. ve 22. haftaları arasında yapılan bir taramadır. Peki üçlü tarama testi nedir? Üçlü tarama testi nasıl yapılır?

Üçlü tarama testi (Triple test), bütün hamile anne adaylarına, hamilelik döneminin 16.ile 18. haftaları arasında tavsiye edilen bir kan testidir. Anne adayından alınan kan örneğinde, 3 adet farklı hormon ölçümü yapılır. Yapılan bu hormon ölçümünü, anne adayının yaşı, kilosu, sigara kullanıp kullanmadığı gibi değişkenler ve hamilelik haftası ile beraber özel bir bilgisayar programına girilerek işleme tabi tutulur. Gebelikte bebeğe ait özellikle Tizomi 21 (Down sendromu), Trizomi 18 (Edwards Sendromu) gibi kromozom bozukluklarıyla birlikte “Nöral tüp defektleri” adı verilen anomalilerin taranmasıdır. İkili testte olduğu gibi üçlü test de riskli grubu tarayan bir tarama testidir.

Kanda tespit edilen maddeler: Alfa-feto protein (AFP), İnsan koryonik gonadotropini (hCG), ve Östriol'dür (E3).

1. AFP, bebek karaciğeri tarafından üretilen bir proteindir. Gebelik süresince anne kanında yavaş yavaş yükselir.

2. hCG, plasentada üretilen bir hormondur. Hamileliğin erken dönemlerinden itibaren yükselmeye başlar.

3. E3, hem bebek, hem de plasenta tarafından üretilen bir hormondur.

Bu testlerin düzeyi, gebelik haftalarına göre değişiklik göstermektedir.

HAMİLELİKTE YAPILAN TESTLER NELERDİR?

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Esra Çabuk Cömert anlatıyor…

ÜÇLÜ TARAMA TESTİ NE ZAMAN YAPILIR?

Üçlü test tüm anne adaylarına 16.-18. gebelik haftaları arasında önerilen bir kan testidir. Ancak zorunluluk durumlarında 15. ve 22. haftalarda da yapılabilir.

Üçlü tarama testi hamile bütün kadınlara tavsiye edilir ancak aşağıdaki durumlarda özellikle tavsiye edilir:

– Aile geçmişinde doğumsal kusurları olanlar
– Yaşı 35 ve üstü olmak
– Hamilelikte zararlı ilaç veya hap kullanmış olanlar
– İnsülin veya diyabet rahatsızlığı olanlar
– Hamilelikte virüs kaynaklı enfeksiyon geçirmiş olanlar
– Ailesinde doğuştan kusuru olanlar
– Doğuştan kusurlu çocuğu olanlar

ÜÇLÜ TARAMA TESTİNİN BAŞARI ORANI NEDİR?

Unutulmaması gereken en önemli nokta üçlü testin tanı koymadığı, yanlızca tarama yaptığıdır. Üçlü tarama testi ile down sendromlu bebek taşıyan gebeliklerin tamamı belirlenemez ancak % 70 kadarı belirlenebilir. Down sendromlu bebek taşıyan hamileliklerin yaklaşık üçte birinde üçlü test sonucu yüksek riskli olarak gelmez, normal gelir. Bu tespit etme başarısı düşüklüğü nedeniyle üçlü testin tek başına kullanılması tavsiye edilmez. Belirtmekte yarar var; down sendromunun kesin tanısı amniosentez ile elde edilen fetal hücrelerin kromozomlarının incelenmesiyle konur.

Amniosentezi her anne adayına uygulanamayacağına göre, kimlere uygulanacağını bilmek gerekir. Üçlü test işte bunun ayrımını yapmada yardımcı olur.

Üçlü testin doğruluğunu kısıtlayıcı en büyük faktör bebeğin gebelik haftasının yanlış değerlendirilmesi, kilonun hesaba katılmaması ve çoğul gebelik olgularının gözardı edilmesidir. Gebelik haftası belirlenirken anne adayının belirttiği son adet tarihi ultrasonla mutlaka teyit edilmelidir.