Hileli süt içerisine birçok farklı madde katılmaktadır. Bu maddelerin bazıları süt üretiminin maliyetini düşürürken, bazıları da insan sağlığına zarar verebiliyor. Bu yüzden de hileli sütlere dikkat etmeliyiz. Gözümüzü açar açmaz tanıştığımız süt ve süt ürünleri, 7'den 70'e herkesin vücudu için gerekli olan bütün besinleri barındırıyor. Büyüme ve gelişmenin temel yapı taşını oluşturuyor, içerisinde kalsiyumun yanı sıra, potasyum, fosfor ve protein bulunuyor. Ancak, yapılan akıl almaz hilelerle, büyümenin temeli süt ve süt ürünleri öldürücü bile olabiliyor. 

Süte un ve nişasta karıştırıldığını söyleyen Medical Park Göztepe Hastanesi Diyetisyeni Hülya Çağatay, süt ve süt ürünlerinde yapılan hilelerin, besin zehirlenmelerinin en önemli nedeni olduğunu, yapılan hilelerin ölümlerle sonuçlanan rahatsızlıklara bile sebep olduğunu söyledi.

BAKTERİLER YOK OLUYOR

Diyetisyen Hülya Çağatay, akıl almaz hileleri ise şöyle sıraladı
* Sütü daha yağlı kıvamda göstermek için un ve nişasta katılıyor.
* Bakteriyel faaliyeti önlemek için formaldehit, borik asit, hidrojen peroksit gibi bakteri öldürücü özellikte maddeler katılıyor. Bu maddeler zararlı bakterileri yok ederken yararlı olanları da yok ediyor.
* Ayrıca sütün uzun süre kesilmeden kalabilmesini sağlamak amacıyla bir diğer başvurulan hile yöntemi ise çoğunlukla sütün pişirilmesi oluyor.

RENGİNE DİKKAT EDİN

* Eğer sütün renginde morarma varsa ya da kokusu keskinse muhakkak bozuktur.
* Sütün hileli olup olmadığını vatandaşın anlaması oldukça zor. Fakat sütün içine su karıştırıldığında rengi açılır, kokusu ve tadı değişir. Tüm bunlardan üründe hile olup olmadığını, ayırt etmeye çalışabiliriz. Ancak her ne olursa olsun tam olarak emin olabilmeniz mümkün değildir.

Uzun ömürlü süt almayın

Dr. Hülya Çağatay: Pastörize günlük süt tüketin. Uht sütleri yani kutudaki uzun ömürlü sütleri ve pazarlarda satılanları önermiyoruz. Çünkü, cam şişedeki günlük sütte insan vücudu için yararlı olan bakteriler bulunmakta. Bu bakteriler uht sisteminde yaşamaz. Günlük sütten yoğurdunuzu, hatta yine aynı sütten çok sağlıklı olan ve kalsiyum içeriği yüksek olan çökeleğinizi de kendiniz yapabilirsiniz.

Kapaklara dikkat!

Paketli ürün alacaksanız, en çok dikkat edilmesi gereken husus, ürünün kapağının bombe yapmış olmaması ve kutuların hava yapıp şişmiş olmaması. Şişme, koku gibi durumlar mikroorganizma üremiş olduğunu gösterir.

Yılda 12 litre tüketiyoruz

Peynir ve süt pazarı hakkında bilgi veren Türkiye, Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) Başkanı Erdal Bahçıvan, şunları kaydetti: 3 Türkiye'de kişi başı ambalajlı süt tüketimi 6 yılda 2'ye katlandı. 3 Ambalajlı süt pazarı yıllık yüzde 9 büyüyor. 3 Yıl sonunda toplam ambalajlı süt pazarının 978 milyon litre olacağı öngörülüyor. Bir bu kadar daha açıkta süt satıldığı tahmin ediliyor. 3 Türkiye'de yıllık süt tüketimi yaklaşık 12 litreyken, Avrupa'da bu rakam 3 katı civarında.

Ambalaj açılmazsa 4 ay taze kalıyor

Ülker Gıda ve İçecek Grubu Başkanı Mehmet Tütüncü, günlük 2 bin 100 ton üretim kapasitesi ile Türkiye'nin ve komşu coğrafyanın en büyük süt ve sütlü ürünler üreticisi olduklarını söyledi. Tütüncü, ambalajlı ürün tercih edilmesini ve paketlenen sütün, ambalajı açılmazsa 4 ay tazeliğini koruduğunu kaydetti. Ülker Gıda ve İçecek Grubu Başkanı Mehmet Tütüncü, günlük 2 bin 100 ton üretim kapasitesi ile Türkiye'nin ve komşu coğrafyanın en büyük süt ve sütlü ürünler üreticisi olduklarını söyledi. Tütüncü, ambalajlı ürün tercih edilmesini ve paketlenen sütün, ambalajı açılmazsa 4 ay tazeliğini koruduğunu kaydetti.

Aklınızda bulunsun...

Kaynayınca besinler ölüyor
* Diyet sütlerin besin değeri daha mı azdır?

Gıda Güvenliği Derneği (GGD): Hayır, değildir. Diyet sütlerde yağ miktarı azaltıldığı için daha düşük kalorilidir.

* Hayvanların aldığı hormonlu yemler sütü etkiler mi?

GGD: Evet, etkiler. Fakat Türkiye ve AB'de hormon kullanımı yasaktır. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Kalıntı İzleme Sistemi kapsamında düzenli olarak numuneler alıp analizler yaparak hayvan yemlerinde hormon kullanılıp kullanılmadığını tespit eder.

* Laktik asit insan sağlığına zararlı mıdır?

GGD: Hayır değildir, süt asiti olarak da bilinir. Her insanın vücudunda oluşan tabii bir organik bileşiktir.

* Sokak sütü ne kadar süre kaynatılmalıdır?

GGD: Kaynatma yöntemiyle sütün içindeki tüm bakteriler yok edilemediği için kesin bir süre vermek mümkün değildir. Aksine kaynatma yöntemi sütün besin değerinin azalmasına da neden olmakta.

Acik sütün katkısız olduğu nasıl anlaşılır?

Süte su katılması

Bazı üreticiler süte su katarak, süt miktarını arttırmaktadır. Bu yüzden de üreticiler süt miktarını arttırarak, maliyet oranlarını en az ayrı yarıya indirmektedir. Bu sayede üreticiler maliyetlerini azaltarak kar oranlarını arttırsalar da bu durum, tüketiciler için oldukça sıkıntılı durumlar meydana gelmektedir. Gelen bu sıkıntılar, tüketicinin zehrlenmesine kadar gidebilmektedir.

Sütün yağının alınması

Bazı üretici firmalar, sütün yağının bir kısmını almaktadır. Bu durum da sütün kalite standartlarının düşmesine neden olmaktadır. Sütün yağını alan üreticiler, maliyeti düşürebilmek için bu yağı, tereyağı yapımında kullanmaktadır. Normal bir inek sütünde yağ oranı yüzde 3,5 ile 4,2 arasında olmalı iken bir miktar yağ alınmış sütlerde yağ oranı yüzde 1,5 veya 2 oranlarına kadar düşmektedir. Bu sütler ile yapılan yoğurtlar ise az yağlı ya da yağsız olmaktadır.

Koruyucu madde kullanımı

Bazı üreticiler, sütlere koruyucu maddeler koymaktadır. Çünkü müşteriye ulaşana kadar o sütün kesilmemesi lazım. Ancak bu tür koruyucu maddelerin kullanımı, sütün kaynadığında kesilmesine neden oluyor. Bazı üretici ve satıcılar sütün içerisine, tüketiciye ulaşana kadar dayanması için soda (karbonat ve kabartma tozu), hidrojen Peroksit vb. kimyasal katkı maddeleri ekleyebilmektedir.

Hileli sütü anlayabilmeniz için iki farklı kolay yol bulunmaktadır. Bu yolları deneyerek, aldığınız sütün hileli olup olmayacağını kolayca anlayabilirsiniz. Aldığınız sürün hileli olup olmadığını anlayabilmek için şu yolları denemeniz gereklidir:

Sütü kaynatınca kesiliyor mu?

Sütünüzü kaynattığınız zaman, hileli olmayan bir sütün kesinlikle kesilmemesi gereklidir. Eğer koruyucu maddelerin kullanımı yoğunsa, sütünüz normal vakitlerde kesilmeyecek fakat kaynadığında kesinlikle kesilecektir. Bu yüzden satın aldığınız sütün hileli olduğunu düşünüyorsanız, ilk önce o sütü kaynatmanızı öneriyoruz.

Kaymak oluşuyor mu kontrol edin

Normal ve hileli olmayan sütlerde, kaynadıktan sonra kaymak oluşması gerekir. Ancak hileli sütlerde kaymak oluşmayacaktır. Bunun sebebi ise bu tür sütlere su katılmasıdır. Su oranı artan sütlerde, kaymak oluşumu gerçekleşmez. Ayrıca bu tür sütlerin anlaşılmaması için nişasta ve glikoz eklenmektedir. Ayrıca sütün tadına bakmanızı öneririz. Çiğ sütler, genellikle daha acımsı bir tatta olur. Fakat satın aldığınız süt, tatlı bir tada sahipse o süt de hileli olabilir.