Miyom nedir?

Rahimde görülen anormal düz kas çoğalması olan myomlar rahmin en sık görülen iyi huylu tümörüdür. Düzgün sınırlı kitleler olup farklı yerleşimlerde (intramural, subseröz, intrakaviter, saplı  vb .) olabilirler.

Neden olarak östrojen hormonu suçlanmakla birlikte, ailesel yatkınlığın rol oynadığı bilinmektedir.  Hormon bağımlı bir tümör olup,   üreme döneminde 5 kadından birinde(%20) görülmektedir.

Menapozla birlikte hormon düzeylerinin azalmasına bağlı olarak boyutlarında küçülme izlenmektedir.  Obez ve doğum yapmayan hastalarda daha sık izlenirler.
Gebelikte, boyutları artıp ağrıya neden olmanın yanında, büyük boyutlardaki ve rahim kavite boşluğuna bası yapan subseröz  myomlar kısırlık, düşük,  tekrarlayan gebelik kaybı,  erken doğum tehtidine neden olmaktadırlar.

Miyom belirtileri nelerdir? 

Genellikle semptom vermezken, rahmin kasılma yeteneğini olumsuz etkilemesi bağlı olarak kliniğe en sık başvuru nedeni düzensiz, uzun,  şiddetli kanama ve bunun yol açtığı anemidir.  Çoğu zaman hastalar kanamaların normal olduğunu düşünüp adaptasyon geliştirdiklerinden karşımıza derin anemi, erken yorulma vb. şikâyetler ile başvurmaktadırlar.

Büyük boyutlara ulaşan myomlar karında şişlik, ağrı, hazımsızlık, kabızlık, gaz şikâyetlerine sebep olmakla birlikte idrar torbasına bası yaparak sık idrara çıkma, böbrek problemlerine neden olmaktadırlar.

Nadiren kavite içindeki saplı myomlar rahim kavitesinin dışına çıkarak, ilişki sonrası kanama, enfeksiyona bağlı olarak kötü koku ve akıntıya sebep olabilirler.
Pelvik muayene ve ultrason ile çok rahat tanı alabilmektedirler. Tanı ve tedavi aşamasında üç boyutlu USG,  MR ve tomografiden de yararlanılabilir.

Miyom pek çok kadında görülebilen, kontrol altında tutulması gereken bir rahatsızlıktır. Genelde herhangi bir aksiyon alınmadan önce gözlemlenmesi önerilir. İlaçla ya da cerrahi yöntemlerle tedavi edilmesi mümkündür

Miyom tedavisi nasıl olur? 

Genelde iyi huylu olup %0.1-0.5 oranında kötü huylu tümöre dönüşüm izlenmekte olup , ani büyüme, şüpheli  görünümü olan myomlar tedavi edilmeli ve myomu olan hastalar düzenli aralıklarla kontrol edilmelidir.

Tedavide hastanın yaşı, semptomların varlığı ve şiddeti, myom boyutu ve yerleşim yerine göre değişmekte olup gözlemsel, medikal ve cerrahi  tedavi (açık, histeresopik,laparaskopik olarak )  seçenekleri uygulanmaktadır.

Tek bir düz kas hücresinden gelişen miyomlar genel olarak üç ana tipe ve birçok alt gruba ayrılırlar. Üç ana grup; subseröz, intramural ve submukozaldir.

Subserözler, rahmin en dış tabakasının hemen altına yerleşir. Saplı olabilir ve rahimden küçük bir sapla köken alıp büyüyebilirler. Saplı miyomlar komşu başka organlardan, örneğin yumurtalık veya karın içi diğer organlardan damarlanabilir; o zaman parazitik miyom adını alır.

İntramural miyomlar rahim düz kası içinde gelişir.

Submukozal miyomlar rahmin en iç tabakasının altında yerleşir ve sıklıkla anormal kanamaya sebep olur. Submukozal miyomlar da saplı olabilir ve hatta rahim ağzından dışarı çıkabilir. Bazen vajinadan dışarı çıkabilir.

Miyomlar nadiren tüm vücuda yayılabilir ama iyi huylu olarak kalabilirler; bu duruma miyomatozis denir.

Belirtileri nelerdir?

Miyomların çok büyük bir kısmı belirti ve klinik bulgu vermezler. Belirtileri olan bireylerde en sık klinik bulgu anormal kanamadır. Anormal kanama, miyomun rahim iç zarı basısına bağlı gelişen ülser ve düzensiz dökülmeye bağlıdır.

Miyomlar sıklıkla karın alt bölgesinde kitle şeklinde kendisini gösterir ve tüm karın içini dolduracak kadar büyüyebilir. Miyomun mesaneye basısına bağlı olarak gece idrara çıkma isteği, sık idrara çıkma veya idrar torbasında idrar birikimi gelişebilir. Miyomun kalın bağırsağa basısı sürekli gaz çıkarma hissi ve kabızlığa yol açabilir. Miyomun arkaya doğru basısına bağlı olarak sırt ağrısı ve bacaklardan aşağı doğru yayılan ağrı görülebilir. Eğer daha fazla büyürse idrar borusuna bası gelişebilir ve böbreklere doğru idrar birikimine neden olabilir.

Bazen saplı subseröz miyomun kendi etrafında dönmesi veya miyomun yapısının bozulması ağrılı adet görme ile sonuçlanabilir. Bazen submukozal miyom saplı olabilir ve rahim ağzından dışarı çıkabilir, ağrı ve kasılmalara neden olur.

Nasıl tanı konulur?

Miyom tanısı rutin genital muayene sırasında düzensiz büyük rahmin hissedilmesi üzerine şüphe ile konulur. Miyomdan şüphelenilir ise ultrasonografi en iyi ve en uygun seçenektir. Karından (büyük miyomlar için), vajinadan (küçük miyomlar için) ultrasonografi yapılabilir.

35 yaşından sonra anormal kanama ile başvuran tüm hastalardan rahim kanseri veya rahim iç zarının kalınlaşmasının dışlanması için rahim iç zarından örnekleme yapılmalıdır. Ultrasonografi ile miyomun sayısı, yeri ve çapı değerlendirilir. Kansızlığın değerlendirilmesi için tam kan sayımı istenir ve kanama-pıhtılaşma testleri yapılmalıdır.

Nasıl tedavi edilmelidir?

Miyomlu kadınların çoğu belirti vermezler ve sadece takip etmek yeterlidir. En iyi takip yöntemi olarak miyomun büyümesi durana kadar her 6 ayda bir ve sonra yılda bir genital muayene yapılır. Büyüme hızını takipte seri ultrasonografi incelemeleri kullanılır. Eğer hastada belirti varsa belirtiler tedavi edilmelidir. Takipte ilk aşama ilaç tedavisidir ve eğer ihtiyaç duyulursa rahim koruyucu cerrahi tedavi yapılır.

Miyomun ilaçla tedavisi nasıldır?

İlk basamak tedavi antiinflamatuar ilaçlardır ve ağrılı adet durumunda kullanılırlar. Bu tedavi aşırı adet görme ve basınç ağrılarını azaltır. Eğer ana sorun kanama ise ilk tedavi hormonal tedavidir. Miyomlar östrojen ve progesteron hormonlarına duyarlı olmasına rağmen progesteron ilaçları ve düşük doz doğum kontrol hapları miyomların büyümesine neden olmaz. Bunların dışında daha az olmak üzere değişik başka hormon tedavileri de kullanılmaktadır.

Cerrahi yöntemlerle tedavide rahmin korunması mümkün mü?

Eğer ilaçlarla tedavi yetersiz kalırsa, ilaçların yan etkileri olursa veya hasta ilaç almak istemezse cerrahi alternatifler vardır. Eğer miyom küçük ise (3-5 cm'den büyük değil) kanama kontrolü için miyomun çıkarılması ve benzer tedaviler yapılabilir. Yaşa, miyomların büyüklüğüne ve genel sağlığa göre bir tedavi planı geliştirilmelidir. Tedavilerin bir kombinasyonu da uygulanabilir. Öncellikle medikal tedavi uygulanabilir ve ardından cerrahi tekniklerle tedavi edilebilir.

Konservatif cerrahi tedavi, rahim koruyucu miyom çıkarılması ameliyatıdır. Miyom çıkarılır ve rahim korunur. Bu tedavi robotik cerrahi, laparoskopi, histeroskopi veya açık ameliyat şeklinde yapılabilir. Kesin tedavi (yumurtalıklar alınır veya alınmaz) rahimin alınmasıdır. Yumurtalıkların alınması hastanın hormon durumuna ve yaşına bağlıdır. Bu ameliyatlar vajinal yoldan, robotik, laparoskopik veya açık (rahimin boyutu ve cerrahın deneyimine bağlı) şekilde yapılabilir

Op. Dr. Özgür Ağlamış: 'Sağlıklı kadın sağlıklı toplum demek

 (↓) Haberin detayları için (↓)TIKLAYINIZ