Prof. Dr. Murat Zencirkıran, evlerde bulunan bazı süs bitkilerinin kuş, kedi ve köpek gibi evcil hayvanlar üzerinde toksik hatta öldürücü etki yaratabileceğini belirterek, "Evinde herhangi bir evcil hayvan besleyenlerin iç mekan bitkilerini seçerken daha dikkatli olması gerekir." dedi.

Zencirkıran, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sıklıkla evlerde kullanılan bazı saksı çiçeklerinin öz sularında ve yapraklarında bulunan zehirli alkoloidlerin ev hayvanları için son derece zararlı olduğunu, bu nedenle evlerinde kedi, köpek ve kuş gibi hayvanları besleyenlerin salon çiçekleri seçerken son derece dikkatli davranması gerektiğini ifade etti.

Dünyada çok sayıda bitki türünün iç mekan bitkisi olarak kullanıldığına dikkati çeken Zencirkıran, ''Evlerimizde baktığımız ve yetiştirdiğimiz bazı iç mekan bitkileri yaprak öz sularında bulunan bazı alkoloidler nedeniyle son derece zehirleyici bir etkiye sahip. Bundan dolayı evlerinde hayvan besleyenlerin yapmaları gereken ilk iş öncelikle doğru bitki seçmek ve ev hayvanlarını bu bitkilerden uzak tutmak olmalı.'' diye konuştu.

''Deve tabanı, kasımpatı ve açelyayı ev hayvanlarından uzak tutun''

Zencirkıran, deve tabanı, açelya, kasımpatı, difenbahya, flamingo çiçeği, kaya sarmaşığı, kaladyum gibi çiçeklerin evcil hayvanların ulaşamayacağı veya onların girmediği alanlarda değerlendirilmesi gerektiğini dile getirerek, şunları kaydetti:

''Bu gibi iç mekan bitkilerinin yaprakları ve köklerinden bulunan bazı alkoloidler hayvanların sağlığı için uzun vadede tehlike arz edebilir. Deve tabanı bitkisinin yaprakları ve gövdesinde bulunan oksalat bitkinin yaprakları yendiği zaman hayvanın ağız, dil, boğaz ve dudaklarında acı verici bir yanmaya, deride kızarıklığa ve kaşıntıya neden olur. Yaprakları, kökü ve gövde öz suyunda seskiterpen laktonlar barındıran kasımpatı ise hayvanla temas ettiğinde deri iltihabına yol açar. Gene yaprakları, kökü ve gövdesi hayvanlar için zararlı olan başka bir bitki de kaladyum. Bu bitkinin yapraklarını ve gövdesini yiyen hayvanın ağzında ve boğazlarında yoğun bir irritasyon meydana geliyor ki bunun sebebi gene oksalat. Bunu dışında tüm kısımları ev hayvanları için toksik olan bitkiler de var ve bunların başında difenbahya ve flamingo çiçeği geliyor. Yine bu bitkilerinin herhangi bir bölümünü yiyen veya yoğun şekilde sıklıkla yalayan hayvanlarda ağız ve boğazlarda yoğun bir yanma ile çeşitli bağırsak ve mide sorunları boy gösterir.''

Zencirkıran, ''Evlerinde kuş besleyenler, Afrika menekşesi, Aloe vera ve begonya gibi bitkileri, köpek ve kedi gibi ev hayvanlarını besleyenler ise yine Afrika menekşesi, bambu palmiyesi, yaprak begonya, peperomyo, cam güzeli, kamelya, telgraf çiçeği, kurdele çiçeği, gloksinya gibi bitkileri gönül rahatlığıyla kullanabilirler." dedi.

Peki, telgraf çiçeği nedir ve bakımı nasıldır? Telgraf çiçeği anlamı, özellikleri, faydaları ve yetiştiriciliği...

Telgraf çiçeği (tradescantia) 

Telgraf çiçeği'nin Anavatanı Güney Amerika’dır. Yaprakları yumurta şeklinde, küçük, üst yüzü yeşil, beyaz ve pembe şeritli, alt yüzü mor; çiçekleri beyaz, sarkıcı formda bitkilerdir.

Telgraf Çiçeği Nedir?

Düz mor renkte bulunabildiği gibi yeşil ile beyaz renklerinin iç içe bulunduğu çeşitleri de bulunmaktadır. Telgraf çiçeği dallarının sarkması ve her dalı saran oval şekilde yaprakları ile mekanlara renk katmak için tercih edilmektedir.

Tabiatta 60 türü bulunan Tradescantia cinsinin başka süs bitkileri yetiştiriciliğinde önemli olan türleri T.albiflora ve T.blossfeldiana’dır. Telgraf çiçeği bitkisi, sukkulnet gövdeli, etli yapraklı, yaprak dökmeyen bir bitkidir. Tüm türleri yayılıcı olup, kısa zamanda dikili oldukları saksıyı doldururlar. Sürgünler taze ve dolgun görünümlü olup, yayılarak sarkma eğilimindedirler. Bu nedenle telgraf çiçekleri sarkan askı sepet ve sınırlandırılmış çiçek tarhlarında sıkça kullanılan bir bitkidir.

Telgraf çiçeklerinin ülkemizde yaygın olarak yetiştirilen 3-4 türü vardır.

Telgraf çiçekleri her türlü geçirgen ve hafif gevşek toprakta iyi gelişim gösterir. Yarı gölge, doğrudan öğle güneşi almayan yerler hem yaprak rank kaliteleri için hem de bitki gelişimi için ideal alanlardır. Aşırı koyu gölge de bitki çok uzayarak sürgünleri zayıflayacağından sabah ve akşam güneşi görebilecekleri, aydınlık iç yada dış mekanlar bitki konumlandırması için tercih edilmelidir. Sulama sık sık değil ancak arada bir yapılmalı ve sulama yapıldığında saksının altından su gelinceye kadar derinlemesine sulama yapılmalıdır.

SICAKLIK

Sıcaklığı 18-24 C olan yerlerde bulundurulabilir. Fakat en iyi gelişmeyi 10-15 C arasındaki sıcaklıklarda gösterir. Sıcaklık 8 C altına düşmemelidir. Sıcaklık değişmelerinden fazla etkilenmeyip 5-25 °C arasında rahatlıkla gelişir.

SULAMA

Bitkinin hem yaprak rengini korumak hem de mantar hastalıklarını engellemek için sulaması dipten yapılmalı yapraklarına su püskürtülmemelidir. Pek zararlısı olmayan bitkinin salyangozlar dışında sıkıntısı olmaz. Yüksek orantılı nem %70 oranında ister. Yarı gölge veya hafif güneşli yerleri sever. Yeşil yapraklı türlerin az ışıkta gelişebilmelerine karşılık, alaca yapraklılar daha çok ışık isterler. Yazın toprak özellikle nemli tutulmalıdır.

TOPRAK

Geçirgenliği yüksek, bahçe toprağına dikimini yapın. Bahçe dikimlerinde toprak önceden çapalanarak havalandırılmalı ve tırmıkla düzlenmelidir. Dikim öncesinde toprak derinlemesine sulanmalı ve dikim nemli toprağa yapılmalıdır. Dikimden hemen sonra mutlaka can suyu verilmelidir.

 IŞIK

Bitkinin yerleşip geliştiği tarh takip eden yıllarda her bahar başı, şubat sonunda yanmış ve elenmiş çiftlik gübresi ile gübrelenirse bitki sağlıklı gelişimini sürdürmeye devam eder.

Saksı yetiştiriciliğinde dikim hazır torf karışımlarına yapılabilir ancak torfu mutlaka periyodik olarak sıvı gübrelerle beslemek ya da torf içine kompoze gübre ya da pro-granül akıllı gübre katmak lazımdır. 

Bitkinizi yarı gölge, öğle güneşini doğrudan almayan, aydınlık bir yere konumlandırın. Salon bitkisi olarak aydınlık mekanları sever. Telgraf çiçekleri çok güçlü ve dominant bitkilerdir. Başka bitkilere şov amaçlı kombin edilebilirler ancak eninde sonunda saksıyı ele geçirirler. Bu nedenle kombin olarak uzun süreli birlikte başka bitkilerle dikimi tavsiye edilmez. 

Fazla ışık olmayan pencereler için mükemmel bir sarkıcı bitkidir. Toprağı, bahçe toprağı veya topraksız karışım kullanılır.

Yüksek orantılı nem %70 oranında ister. Yarı gölge veya hafif güneşli yerleri sever. Yeşil yapraklı türlerin az ışıkta gelişebilmelerine karşılık, alaca yapraklılar daha çok ışık isterler.

GÜBRE

Her yıl Nisan ayında yapılır. Mayıs-Eylül ayları arası 2 haftada bir kez 2 g/l kompoze gübre verilir. Mart-Nisan ayları arasında iki haftada bir sırayla yapraklı ve çiçekli bitkiler için hazırlanan gübreyle sulanmalıdır. Renkli çeşitlerde, fazla gübre verildiğinde yaprak renklerinde solma görülür. Gübre dozuna dikkat edilmelidir.

ÜRETİM

Üretimi çelik ile Nisan-Eylül ayları arasında yapılır. Sürgün uçlarından alınan 5-7,5 cm uzunluğundaki çelikler John Innes saksı kompostu No.2’ ye dikilirler. Gölge bir yerde ve 16 C’ de 2-3 hafta içerisinde köklenirler.

HASTALIK ve ZARARLARI

En önemli hastalığı Kurşuni küf; zararlıları ise Nermatodlar, sümüklü böcekler, kırmızı örümcekler ve yaprak bitleridir.

Büyüme hızı :   Çok hızlı.

Çiçeklenme dönemi :  Bahar sonunda ve yaz döneminde

Dona dayanıklılık: Donlara üst gövde dayanıksız.

İklim kuşağı: 9-11

Ömrü: Çok yıllık.

 Evde Telgraf Çiçeği Yetiştiriciliği Yapılabilir mi?

 Evde telgraf çiçeği yapılabilmektedir. Ev ortamında dallarından çoğaltılarak yetiştirilebilen çiçeğin ışık alması ve yeterli neme sahip olması sayesinde kolay büyüyerek verim elde edilmektedir. Evde sürgünleri küçük saksılara ekerek yetiştiricilik yapılabilmektedir. Telgraf çiçeğinin sürgünleri alınarak çimlendirilip saksılara ekilerek sulanır. Yetiştirilen bitkiler daha büyük saksılara alınarak tekrar çoğaltılabilmektedir.

Telgraf Çiçeği Latince Adı Ve Anlamı Nedir?

  Telgraf çiçeğinin Latincesi tradescantia olarak bilinmektedir. Telgraf çiçeğinin diğer adı ise kara sevda çiçeği olarak halk arasında kullanılmaktadır. Uzun ve sarkan dalları ile bu şeklide anlam yüklenmektedir.

  Telgraf Çiçeğinin Özellikleri Nelerdir?

 Telgraf çiçeği yaprakları çeşitli renkleri bir arada toplayan bazı çeşitlerinde ise sadece mor renk tonlarında olan bir çiçektir. Telgraf çiçeğinin dalları bitki büyüdükçe büyüyerek sarkmaktadır. Sarkan çiçekler arasında bir çiçektir. Telgraf çiçeğinin yaprak yapısı küçük oval yapraklar şeklinde olmaktadır. Telgraf çiçeğinin yaprakları dökülmemektedir. Telgraf çiçeğinin çoğaltılması sürgünlerinin sayesinde kolaylıkla olmaktadır.

Telgraf çiçeği yapraklarının üstü yeşil olan çeşitlerinin altlar mor renginde olmaktadır. Çift taraflı görünün sağlamaktadır. Telgraf çiçeğinin güneşli ve ışık alan mekanlarda güzelleşerek büyümektedir. Telgraf çiçeğinin ısı derecesi en az 8 ile 9 dereceden aşağı olmamalıdır. Çiçeğin en kolay kullanımı ise asılarak yapraklarının aşağı doğru sarkmasını sağlamak yoluyla olmaktadır.

Kış aylarında soğuktan etkilenmemek için budama yapılmaktadır. Az ışık içeren bölgelerde yeşil olan yapraklı çeşitleri yetişebilirken mor yapraklı çeşitleri güneş ışığını tam olarak almaya ihtiyaç hissetmektedirler.

Telgraf çiçeği bakımı kolay ve yetiştirmesi rahatlıkla yapılabilen bir bitkidir. Evde yetiştirilerek ekonomik olarak gelire dönüştürülebilmektedir. Telgraf çiçeği balkonlarda iç mekan süs bitkisi olarak yapraklarını dökmediği için ve renklerinden dolayı tercih edilmektedir.

Telgraf Çiçeği Hikayesi Nedir?

Telgraf çiçeği olarak bilinen tradescantia bitkisi halk dilinde diğer adı kara sevda çiçeği olarak bilinmektedir. Eski dönemler de yaprakları ve dallarının sarkmasını telgrafın tellerine benzetilmesiyle bu adı almaktadır. Kara Sevda çiçeği denmesinin nedeni ise çiçeklerinin ve dallarının insan ellerine ve kollarına benzetilmesinden kaynaklanmaktadır. Elleri ile sevdiğini arayan ve uzayan bitkinin sarkması da bu şekilde bir benzetmeden kaynaklanmaktadır. Telgraf sistemi geçmiş zamanlarda en hızlı iletişim yöntemi olduğu için bu isimle adlandırılmış ve günümüze kadar gelmiştir.

Beyaz ya da pembe şeritli çiçeğin yapraklarının arkası ise mordur. Telgraf çiçekleri (Tradescantia Zebrina) sarkan çiçeklerdendir. Yaprak dökmeyen bir bitkidir. Asarak yetiştirirseniz daha güzel bir görüntü kazanır ve gelişir.

KARA SEVDA ÇİÇEĞİ (MOR TELGRAF ÇİÇEĞİ) BAKIMI

Kara Sevda Çiçeği olarak da bilinen mor telgraf çiçeği bakımının püf noktası güneş ihtiyacıdır. Alaca yapraklı ve mor yapraklı olan telgraf çiçekleri çok fazla ışık ister. Kara Sevda Çiçeği de bol güneş ışığı alan bir yerde güzel gelişir.

TELGRAF ÇİÇEĞİ (TRADESCANTIA ZEBRINA) NEDEN SÜRGÜN VERMİYOR?

Aşırı gölgede ise bitki aşağı doğru sürekli uzar ancak yanlarından sürgün vermez.

SULAMA NASIL YAPILMALI?

Sulama sık sık değil arada bir saksının altından su gelinceye kadar yapılmalıdır. Su saksının içinde kalmamalı ve çürümeye neden olmamalıdır.

Sulama yaparken yapraklarına su püskürtmemeye dikkat edilmesi gerekir. Mantar oluşması ve yaprakların ölümüne sebep olabilirsiniz.

SOĞUK HAVAYA DAYANIKSIZ OLAN TELGRAF ÇİÇEĞİ BAKIMI İÇİN PÜF NOKTA

Büyüme hızı çok hızlıdır. Bahar ayları ve yaz sonuna kadar çiçek verir. Soğuk bölgelerde yetiştiriyorsanız, soğuğa dayanıksız telgraf çiçeğini köke yakın bölgelerden budamanız gerekir. Bitki kendini soğuğa karşı bu şekilde koruyacaktır.

YEŞİL YAPRAKLI, MOR VE ALACALI TELGRAF ÇİÇEĞİNİN BAKIM FARKI

Yeşil yapraklı olan telgraf çiçeği az ışıklı yerlerde gelişebilir. Alaca yapraklı (Tradescantia Zebrina) ve mor yapraklı olanlar ise çok fazla ışık isterler.

TELGRAF ÇİÇEĞİ NASIL DİKİLİR?

Bahar ayları başında şubat ayı sonu gibi gübreleme yapılırsa gelişim desteklenmiş olur. Dikim hazır toprağa yapılmalı. Periyodik olarak gübre ile gelişimi desteklenmeli.