EYT yasası son durum ve gelişmeleriyle yurt genelinde öne çıkan gündem maddeleri arasında yer alıyor. Yasayla ilgili düzenlemelerde sona gelindiği bildirilirken konuyla ilgili birçok farklı iddia bulunuyor. Bakan Bilgin bu noktada televizyon ekranlarında gündeme getirilen hiçbir formülün hesaplamalarında yer almadığını ifade ettiği açıklama vatandaşları daha da heyecanlandırdı. Peki, Emeklilikte yaşa takılanlar için hazırlanan yasa nasıl olacak? EYT nedir, kimleri kapsıyor, ne zaman çıkacak? İşte EYT yasası ile ilgili merak edilen detaylar.

EYT nedir, ne zaman çıkacak?

EYT, emeklilikte yaşa takılanlar anlamına gelir. Bu açılımdan da anlaşılacağı üzere, EYT'li bir kimse emeklilik şartlarından olan YAŞ şartını sağlayamamış ve fakat diğer şartları sağlamış, bu nedenle emekliliği bekliyor demektir.

Emeklilikte yaşa takılan milyonlarca vatandaş heyecanla yasa teklifini beklerken, sigortalı çalışmaya 2000-2001 yıllarında başlayanlar da kapsama girmenin yolunu arıyor. İşe giriş tarihi, prim gün sayısını artıracak formüller merak edilirken, 2000 öncesi primler altın değeri taşıyor. Bu nedenle de 1996, 1997, 1998 ve 1999'da yatırılan primler aylığı artırmada önem taşıyor. Emekli aylığını artırmak için 2000 öncesi yüksek tavandan borçlanmakta fayda var.

İşte altın değerindeki diğer EYT önerileri...

2000 yılından önce fiili hizmet zammıyla çalışılması durumunda yıpranma süresi başlangıcı geri çekiyor. Askerlikten önce herhangi bir sigorta kolundan işe başlamayanların askerlik borçlanması yapması durumunda emeklilik yaş ve günleri öne çekiyor. Örneğin sigorta girişi Nisan 2000 olmasına karşın 1994 yılında 18 ay askerlik yapan bir kişinin borçlanması halinde sigorta başlangıcı 550 gün geri çekiliyor, 1997'nin ortalarına gidiyor ve EYT'ten yararlanabiliyor.

Yeni yılda asgari ücretle birlikte borçlanma tutarları da artacağı için öncesinde borçlanmaya gitmek avantajlı oluyor. Düzenleme 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı çalışmaya başlayanları kapsayacak.

Yasa çıktıktan sonra askerlik borçlanması için, yasada açık hüküm bulunması, yönetmelikle uygulamaya açıklık getirilmesi ya da yargı kararıyla uygulamaya teşmil edilmesi gerekiyor. sabah'a göre; Emeklilikte Yaşa Takılanların (EYT) merak ettiği bazı soruların yanıtları şöyle:

Borçlanma için yasanın çıkmasını beklemeye gerek var mı?

Yasa teklifi en geç aralık ayında Meclis'e gelecek. Borçlanma primleri ocak ayında artacak. Teklifin içeriğini gördükten sonra, ihtiyaç duyulan prim gün sayısı kadar yeni yıldaki artışa takılmadan borçlanmaya gitmek yararlı olacak.

Kasım 1999 yılında işe başladım, fiili hizmet zammıyla emekliliğim öne çekilir mi?

Bugün 45'in üzerinde uygulanan yıpranma payının sigorta girişini 1999 öncesine çekmede etkisi bulunmuyor. Yıpranmaya tabi çalışanların gün sayılarının yüksek olması nedeniyle normal sigortalılardan daha avantajlı olmaları söz konusu.

Diğer yandan 2000 yılı öncesi, örneğin Kasım 1999 yılında fiili hizmet zammıyla çalışıldıysa yıpranma süresi geri çekilerek EYT kapsamına girilebilir.

Askerlik borçlanması sigortalılığın başlangıç tarihini ne kadar öne çeker, kıdem tazminatı hakkı doğar mı?

Sigortalı işe başlamadan önce askerlik yapanlar hem sigorta tarihini geriye götürebilir hem de prim gün sayısını artırabilir. Askerlik öncesi bir işte çalışmamış olanların askerlik borçlanması yapması yaş ve günlerini öne çekmesinde yarar bulunuyor.

İşe girdikten sonra askerlik yapanların borçlanması ise sadece prim ödeme gün sayısını artırıyor, ancak emeklilik tarihini öne çekmiyor. Şubat 2000 tarihinde sigortalı işe başlayıp askerliğini 1999 yılında yapan borçlanarak emekli olabiliyor.

Emeklilikte, aylığı artırmada 2000 öncesi primler neden altın değerinde?

SGK'ya bildirilen prime esas kazanç emekli aylığını artırmada büyük önem taşıyor. Gösterge sisteminin esas alındığı 2000 öncesi primler emekli aylığını yükseltiyor.

Bu nedenle de 1996, 1997, 1998 ve 1999'da yatırılan primler aylığı artırmada önem taşıyor. Emekli aylığını artırmak için 2000 öncesi yüksek tavandan borçlanmakta fayda bulunuyor.

EYT'DE ÖNE ÇIKAN TARİH EYLÜL 99

Yasa çıktıktan sonra borçlanma yolunun kapatılması söz konusu olabilir mi?

Sigortası 8 Eylül 1999 tarihinden önce başlayanların EYT kapsamında olacağı ifade ediliyor.

Bu tarihin kesinleşmesi halinde öncesi için borçlanma imkânı bulunuyor. Bu yolun kapatılacağı ihtimali zayıf. Ancak askerlik borçlanması için yasada açık hüküm bulunması, yönetmelikle uygulamaya açıklık getirilmesinde yarar bulunuyor.

Staj sigortası EYT kapsamına girmeyi sağlar mı?

Staj sigortasıyla uzun vadeli sigorta kollarına tabi çalışmaya başladıkları tarih arasında doğum yapan kadınlar başlangıç tarihini borçlanma yaptığı gün sayısı kadar geri çekebilecek.

Bunun dışında staj süresince yapılan sigorta emeklilikte dikkate alınmadığı için 1999 öncesi staj yapanlar EYT kapsamında yer almıyor.

EYT kaç gün prim lazım? (EYT son dakika 50 yaş)

CEVAP: 350 gün askerlik borçlanması yaparsanız EYT kapsamına dahil olabilirsiniz. Emeklilik yaşınız 60'tan 58'e, tamamlamanız gereken prim gününüz de 7000'den 5975 güne düşmüş olur. Ayrıca EYT ile yaş kaldırılırsa ve prim gününüzü de tamamlamış olursanız emekli de olabilirsiniz.

EYT STAJ KAPSAMDA MI?
Emeklilikte Yaşa Takılanlar meselesinde staj mağduriyeti konusu en büyük problemlerin başında geliyor. EYT kapsamına alınıp alınmayacağı merak konusu olan stajla ilgili Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, "Sigorta girişi yapılmamış çıraklık ve stajyerlik durumu bu kapsama dahil değil." açıklamasında bulundu.

EYT Staj mağduriyeti hakkında konuşan SGK Uzmanı Çetin Ateş, "Konular farklı. Sayın Bakan biz staj mağdurlarını kabul edip EYT kapsamına sokacağız diyemez zaten. Çünkü konular farklı. EYT tamamen yaş ile ilgili bir konu. Staj farklı bir olay. Bunlar ayrı ayrı çalışılmalı. Ancak hepsinin sorunu çözüldüğünde doğal olarak hepsi EYT kapsamına giriyor. Yani son durak EYT'ye gidecek." açıklamasında bulundu.

EYT'LİLER KIDEM TAZMİNATI ALABİLECEK Mİ?
Torba yasa tasarısının görüşülmeye başladığı şu günlerde Emeklilikte Yaşa Takılanlar yasası için de geri sayıma geçildi. EYT yasası için müjdeli haberin gelmesi artık çok olası. Bu sebeple EYT ile ilgili detaylar da araştırılıyor. Bu detaylardan en önemlilerinden de birisi de kıdem tazminatı meselesi. Kıdem tazminatını EYT'lilerin alıp alamayacağı konusunda önemli açıklamalarda bulunan Vergi Uzmanı Muhammet Bayram, "EYT hususuyla birlikte kıdem tazminatları da göz önünde. Şahıslar emekliliği gündem yapsa da bu hususun işverene ve kamuya maliyet bulunuyor bu da kıdem tazminatıdır. Devlet bu konuya para akışı sağlayabilir fakat özel sektördeki şirketlerin EYT'ye dair bütçe ayırma zorunlulukları var. Kıdem tazminatı minimum 1 sene çalışmayla birlikte hak kazanılıyor. Kıdem tazminatı çalışanın son brüt ücreti kadar ödemesi yapılıyor. Hali hazırda işçinin asgari ücret aldığını varsayalım şu an asgari ücretin brüt tutarı 6 bin 471 TL, bir yıl kıdem tazminatına hak kazandıysa 6 bin 400 lira alıyor. 10 sene süresince çalışmayla beraber kıdem tazminatı alacaksa 64 bin lira, 20 yıl çalıştıysa 128 bin lira civarında bir miktar elde edecek." ifadelerini kullandı.

EYT'DE STAJ SİGORTA BAŞLANGICI SAYILACAK MI?
Staj sırasında yapılan kısa vadeli sigorta, emeklilik hesabında kullanılmıyor. e-Devlet'te görünüyor ancak primler yatırılmadığı için emeklilik hesabında başlangıç kabul edilmiyor. 5510 sayılı yasanın 41. maddesinde ise eğitim ve staj ile ilgili borçlanma imkanları bulunuyor. Madde kapsamı ise şu şekilde: İş sözleşmesiyle çalışan sigortalı resmi öğrenci olarak geçirilen öğrenim süreleri 18 yaşından sonraki kısmıyla borçlandırabilir.

Avukatlık stajı, doktora öğrenimi ve uzmanlık öğrenimi... Bu ve benzeri iş kolları 18 yaşının tamamlanmasından sonraki döneme ait olarak borçlandırılarak sigortalılıktan sayılıyor. Fakat bu borçlanma örnekleri meslek lisesi stajı yapanlara ya da çıraklıkla iş hayatına atılanlara da uygulanabilir.

 İlginizi çekebilir → Son dakika: Akaryakıt fiyatlarına indirim geldi! Güncel LPG, benzin ve motorin 2022 güncel fiyatları (22 Ekim 2022 akaryakıt fiyatları) → TIKLAYINIZ

EYT'lilerin yapması gereken 6 şey

Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, Aralık ayında çıkması beklenen Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi öncesi yapılması gerekenleri tek tek anlattı.

Bakan Bilgin, EYT yani Emeklilikte Yaşa Takılanlar'la ilgili düzenlemenin Aralık ayında Meclis'e geleceğini ve Ocak ayından itibaren EYT'lilerin emekli olacağını söylemişti.

Hal böyle olunca EYT'li olduğunu düşünenlerin emeklilik öncesi yapması gereken bazı şeyler bulunuyor.

Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, bir sorun yaşamamaları için düzenleme öncesi EYT'lilerin yapması gerekenleri 6 maddede sıraladı.

1- EYT'li misiniz, bunu öğrenin

2- Hizmet dökümünüzde 08.09.1999 tarihine kadar adınıza tüm kollara tabi prim yatmış mı buna bakın,

3- Hangi statüden emekli olacaksınız bunu öğrenin

4- Son 2520 gün içinde hangi statü fazla ise o statüden emekli olacaksınız.

5- Hangi statüden emekli olacaksanız o statünün şartlarını sağlayın,

6- Eksik gününüz varsa, doğum ,askerlik, yurtdışı SGK'ya borçlanma talebinde bulunma hakkınız varsa bulunun.

Özgür Erdursun ayrıca, "EYT’de SSK 4/a’da 1. EYT’lilerde tek formül 18 yaş baz alınarak kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıllık sigortalılık süresi ve 5000 prim günüdür. EYT’de SSK 4/a’da 2. EYT’lilerde tek formül 3600 gün prim ve kadınlarda 50 yaş, erkeklerde 55 yaş şartı ile emeklilik hakkının verilmesidir. SSK’da 08.09.1999 tarihine kadar 18 yaşından önce sigortalı olanlar EYT’li olur. 18 yaş 20 ve 25 yıllık sigortalık süresi hesabında dikkate alınır" diye de yazdı.

İlginizi çekebilir → Son dakika canlı hafta sonu güncel altın fiyatları! 22 Ekim 2022 gram, çeyrek, yarım, tam altın fiyatları ne kadar oldu? → TIKLAYINIZ