Astana görüşmeleri nedir? Astana Süreci nedir?

Astana Platformu veya Astana İnisiyatif Komitesi Kazak hükümetinin desteği ve çoğulcu Toplum Hareketi'nin denetimiyle Mayıs ve Ekim 2015 te Suriye muhalefet güçleri üyeleri arasında Astana'da yapılan birkaç görüşmeden sonra oluşturuldu. Platform, Suriyeli politikacı Randa Kassis tarafından yönetiliyor.

Astana görüşmeleri ne zaman?

Suriye konulu Astana görüşmeleri, 22-23 Kasım'da gerçekleşecek.

Suriye konulu Astana görüşmelerinin garantör ülkeleri Türkiye, Rusya ve İran heyetlerinin 22-23 Kasım'da Kazakistan’ın başkenti Astana’da bir araya gelecekleri bildirildi. Kazakistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Aybek Smadiyarov, bakanlığın haftalık basın toplantısında yaptığı açıklamada, bir sonraki Suriye konulu Astana görüşmelerinin gerçekleştirileceği tarihin netleştiğini duyurdu. Suriye'de son durum değerlendirilmesi öngörülüyor.

Astana Zirvesi

AA'nın aktardığına göre Smadiyarov, 19'uncu Suriye konulu Astana görüşmelerinin 22-23 Kasım'da başkent Astana'da yapılacağını ve söz konusu görüşmelerde garantör ülkeler Türkiye, Rusya ve İran heyetlerinin bir araya geleceğini kaydetti. Suriye ile muhalefetinin de hazır bulunacağı görüşmelerde Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen’in de katılacağının doğrulandığını aktaran Smadiyarov, BM, Ürdün, Lübnan ve Irak’ın "gözlemci" statüsüyle görüşmelerde yer alacağı bilgisini paylaştı.

NE KONUŞULACAK?

2 gün sürecek görüşmelerde, taraflar, Suriye’deki genel durum itibarıyla insani ve sosyo-ekonomik konular dahil siyasi sürecin kapsamlı şekilde teşvik edilmesi, rehinelerin serbest bırakılması, kayıp kişilerin aranması gibi güven artırıcı önlemler, Suriyeli mültecilerin ana vatanlarına dönüşü için koşulların yaratılması, Suriye’nin yeniden inşası için BM Güvenlik Konseyi’nin 2642 sayılı Kararı çerçevesinde uluslararası toplumun çabalarının seferber edilmesi gibi konuları masaya yatıracak.

Görüşmelerde, garantör ülkeler heyetleri ile BM Mülteciler Yüksek Komiserliği ve Uluslararası Kızılhaç temsilcileri arasında zorla alıkonulanlarla ilgili çalışma grubu toplantısı da yapılacak. En son Suriye konulu Astana görüşmeleri, 15-16 Haziran'da Kazakistan’ın başkenti Astana’da gerçekleştirilmişti.

NE OLMUŞTU?

Kazakistan’da Suriye konulu 18. Astana görüşmeleri

Suriye krizine çözüm amaçlı oluşturulan Astana görüşmelerinin garantörleri Türkiye, Rusya ve İran heyetleri, Kazakistan’ın başkenti Nur Sultan’da 18. kez bir araya geldi.
Görüşmeler, ikili ve üçlü toplantılarla başladı.

Türkiye’yi Dışişleri Bakanlığı Suriye Genel Müdürü Büyükelçi Selçuk Ünal başkanlığındaki heyetin temsil ettiği görüşmelere, Rusya’dan Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev, İran’dan ise Dışişleri Bakanı Siyasi İşler Danışmanı Ali Asgar Hacı başkanlığındaki heyetler katılıyor.

Toplantılarda, Suriye rejimi Dışişleri Bakanı Yardımcısı Ayman Susan, askeri muhalefet ise Ahmet Tuma başkanlığındaki heyetlerle yer alıyor.

Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir O.Pedersen’i Siyasi Konulardan Sorumlu Görevlisi Robert Dunn temsil ederken daha önceki görüşmelerde gözlemci statüsünde yer alan Ürdün, Irak ve Lübnan’dan bu kez sadece Ürdün heyeti bulunuyor.

İki gün sürecek toplantılarda, Suriyeli mültecilerin dönüşü için koşulların sağlanması başta olmak üzere Suriye’deki insani ve sosyoekonomik durum, Cenevre’deki Anayasa Komitesi çalışmaları, güven artırıcı önlemler, rehinelerin serbest bırakılması ve kayıp kişilerin aranması gibi konular masaya yatırılıyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Lavrentyev, toplantı öncesi basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Suriye’de durumun gerginleştiğini ileri sürdü.

Lavrentyev, "Çoğunluk Rusya’nın Ukrayna’daki özel operasyonu nedeniyle Suriye’ye olan ilgisinin zayıfladığını dile getiriyor. Buna rağmen Suriye krizi, Rus dış politikası için bir öncelik olmaya devam ediyor." dedi.

Suriye halkının hayatını kolaylaştırmak için daha önce ele aldıkları konuları görüşmek üzere bugün Türk ve İranlı meslektaşlarıyla bir araya geldiklerini belirten Lavrentyev, "Suriye’de sahadaki durumu düşünün. Bu, Türkiye Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan’ın Suriye’nin kuzeyinde terörist olarak adlandırdığı Kürt oluşumlarına karşı açıkladığı askeri operasyonla daha da karmaşık hale geldi." iddiasında bulundu.

Lavrentyev, "Bunun, bu ülkede gerginliğin tırmanmasına ve yeni bir çatışma durumuna yol açabileceğine, makul bir adım olmadığına inanıyoruz. Türk meslektaşlarımızı bu sorunu tüm ilgili taraflar arasında diyalog yoluyla çözmeye çağıracağız." ifadelerini kullandı.

Görüşmelerde Suriyeli mültecilerin durumunu da ele alacaklarını vurgulayan Lavrentyev, "Bu önemli bir sorun. Bazı ülkelerde mültecilere yönelik tutumlar değişiyor. Özellikle Lübnan, mültecilerin ev sahipliği yaptığı ülkelerdeki yaşam koşullarını sağlamak için fon tahsis etmekten değil, bu fonu onların ülkelerine geri dönmeleri için tahsis etmekten yanadır." dedi.

Cenevre’nin tarafsız statüsünü kaybetmesiyle Suriye Anayasa Komitesi için yeni alan oluşturulması gerektiğine işaret eden Lavrentyev, "Rus heyeti olarak Cenevre’de çalışmak oldukça zor. Bu konuyu, Astana görüşmelerinde ele alacağız." diye konuştu.

17. Astana görüşmeleri

Kazakistan'da Suriye konulu 17. Astana Görüşmelerinde ne olmuştu?
Suriye krizine çözüm amaçlı oluşturulan Astana görüşmelerinin garantörleri Türkiye, Rusya ve İran heyetleri, Kazakistan’ın başkenti Nur Sultan’da 17. kez bir araya geldi.
Suriye konulu 17. Astana Görüşmeleri, TSİ 08.00’de ikili ve üçlü toplantılarla başladı.

Görüşmelerde, Türkiye’yi Dışişleri Bakanlığı Suriye Genel Müdürü Büyükelçi Selçuk Ünal başkanlığındaki heyet temsil ediyor.

Rusya’yı Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev, İran’ı Dışişleri Bakanı Siyasi İşler Danışmanı Ali Asgar Hacı’nın temsil ettiği toplantılarda, Suriye rejimi Dışişleri Bakanı Yardımcısı Ayman Susan ve askeri muhalefet ise Ahmet Tuma başkanlığında katılıyor.

Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Yardımcısı Khawla Mattar’ın da katıldığı görüşmelerde Irak, Ürdün ve Lübnan "gözlemci" statüsüyle yer alıyor.

Türk heyeti, görüşmeler kapsamında ilk olarak BM Suriye Özel Heyeti ile bir araya geldi.

İki gün sürecek toplantılarda, Suriye’deki güncel durum, insani yardımların ulaştırılması, Cenevre’deki Suriye Anayasa Komitesi çalışmalarının yeniden başlatılması, mahkumların değişimi, rehinelerin serbest bırakılması ve kayıp kişilerin aranması gibi güven artırıcı önlemler başlıca gündem maddeleri olacak.

"Suriye heyeti (rejimi) ile verimli toplantı gerçekleştirdik"
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Lavrentyev, toplantı öncesi basın mensuplarına yaptığı açıklamada, öncelikle sahadaki durumu ve ateşkesin sağlanması konularına odaklanacaklarını bildirdi.

Lavrentyev, son dönemde Suriye’de DEAŞ ve diğer terör gruplarının uyuyan hücrelerinin yeniden aktif hale gelmeye başladıklarını belirterek, "Hem Türkiye hem İranlı ortaklarımızla yapacağımız toplantılarda bu konuya öncelik vereceğiz." dedi.

Mülteciler sorunu, zorla alıkonulanların bırakılması, insani kriz gibi konuların aşılması için Suriye’de siyasi sürecin ilerletilmesinin önemine dikkati çeken Lavrentyev, "Suriye Anayasa Komitesi çalışmaları da görüşmelerin en önemli gündem maddelerinden olacak. Bu konuda Suriye heyeti (rejimi) ile verimli toplantı gerçekleştirdik." diye konuştu.

Suriye konulu Astana görüşmeleri, 2017’de Suriye krizine çözüm getirmek amacıyla Türkiye, Rusya ve İran garantörlüğünde başlatılmıştı.