1923'te imzalanan anlaşmanın, bu yıl sona erip ermeyeceği konusunda ne düşündükleri halka soruldu. 1923 yılında İsviçre'de imzalanan ve bu yıl 100. yılı olacak olan Lozan Barış Antlaşması ile ilgili tartışmalar sürüyor. Ankete katılanların önemli bölümü, Lozan'ın hükümsüz olacağını düşünüyor. 

2023 yılına girdik...

Yeni yılın ilk dakikalarından itibaren tarihi bir tartışma yeniden gündem oldu

2023, Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra İsviçre'de 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan Barış Antlaşması'nın 100'üncü yılı olacak.

Lozan'ın hükümsüz hale geleceğiyle ilgili tartışma

Tartışmalar sırasında kimileri, Lozan'ın yeni yılda hükümsüz hale geleceğini düşünüyor. Konuyla ilgili bir araştırmaya imza atan Konda'nın anketinden çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı.

Anketten çıkan sonuçlar

Ankete katılanların yüzde 48'i, Lozan'ın bu yıl sona ereceği kanaatine sahip. Bu oran, üniversite mezunları arasında yüzde 43 düzeyinde gerçekleşti.

Lise altı ve lise mezunlarında ise sırasıyla yüzde 48 ve yüzde 47'lik kesimler, söz konusu anlaşmanın geçerliliğinin kalmayacağına inanıyor.

Önemli orandaki kesim 'sona erecek' diyor

I. TBMM'nin imzaladığı ve II. TBMM'nin onayladığı antlaşmayla, Türkiye Cumhuriyeti'nin bağımsızlığı ve Misakımilli, itilaf devletleri tarafından resmen tanındı ve kabul edildi. Sevr Antlaşması, geçersiz hale geldi.

ensonhaberi'in aktardığı haberde: Aynı ankette, kendilerini "modern" olarak tanımlayanların yüzde 40'ı Lozan Barış Antlaşması'nın 2023 yılında sona ereceğini düşünürken, "geleneksel muhafazakar" ve "dindar muhafazakar"ların sırasıyla yüzde 48'i ve yüzde 54'ü de aynı görüşe sahip.

Lozan Barış Antlaşması'nın maddeleri

Türk Devleti'nin sınırları içindeki yabancı okulların Türk kanunlarına uyması, okulların öğreniminin Türk Devleti tarafından düzenlenmesi kayıt altına alındı.

Fener Rum Patrikhanesi'nin yabancı kiliselerle ilişki kurmaması şartıyla Türkiye'de kalması kabul edilirken, azınlıklara verilen ayrıcalıklar kaldırıldı, tüm azınlıklar Türk vatandaşı kabul edildi.

Boğazlar konusu çözüldü

İstanbul'daki Rumlar hariç diğer yerlerdeki Rumların Yunanistan'a, Batı Trakya hariç diğer illerdeki Türklerin ise Türkiye'ye gönderilmesi suretiyle iki ülke arasında nüfus mübadelesine karar verildi.

20 Temmuz 1936'da imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile de Lozan'da üzerinde en çok durulan başlıklardan Boğazlar konusu çözüme kavuşturuldu.

143 madde, önsöz ve 4 bölüm

143 madde, bir önsöz ve 4 bölümden oluşan Lozan Barış Antlaşması'nın ön sözünde, devletlerin istiklal ve hakimiyetine saygı gösterilmesi prensibine yer verildi.

AA'da yer alan bilgiye göre, ülke sınırları Irak sınırı hariç belli oldu ve Türkiye açısından Birinci Dünya Savaşı sona erdi. Lozan Barış Antlaşması'na ilişkin yaptığı tanımlamada, "Türk milleti aleyhine asırlardan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşması'yla tamamlandığı zannedilmiş bir suikastın yıkılışını ifade eden bir belgedir." ifadelerine yer verdi.

LOZAN ANTLAŞMASI 2023'TE BİTİYOR MU?

Lozan Antlaşması metninde Lozan Antlaşması'nın 2023 yılında veya başka bir tarihte bittiğine dair bir madde bulunmamaktadır. Lozan Antlaşması metnine göre Lozan Antlaşması süreli değildir. Ayrıca Lozan Antlaşması'nda Türkiye'nin bor ve petrol başta olmak üzere değerli yer altı kaynaklarını çıkarmasını engelleyecek bir madde de bulunmamaktadır.

Lozan Anlaşması'nın ek gizli maddeleri olduğuna dair somut bir kaynak bulunmamaktadır. Lozan Antlaşması'nın gizli ek maddelerinin olduğu bilgisi bir iddiadan ibarettir. Geçtiğimiz aylarda bir vatandaş tarafından Lozan Antlaşması'nın gizli maddeleri var mı sorusu Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi'ne (CİMER) yöneltilmişti. CİMER soruya cevap olarak "Lozan Barış Antlaşması'nda gizli maddeler bulunmamakta olup, maden çıkartmamıza engel teşkil eden herhangi bir madde yer almamaktadır" yanıtını vermişti.

Lozan Antlaşması'nın maddelerine buraya tıklayarak erişebilirsiniz.