SERDAR KILIÇ / İSTANBUL

İstanbul’un birinci sorunu olan trafik konusunda yeni düzenlemeler devreye giriyor. Mega kentte araç hareketliliğini düşürmek ve toplu taşımaya ilgiliyi arttırmak için “İstanbul Sürdürülebilir Kentsel Ulaşım Planı” için start verildi.

Plana göre; trafik sıkışıklığını önlemek amacıyla uygulanacak “Tıkanıklık fiyatlandırması” ile de özel otomobil kullanıcıları belli bir bölgeye giriş karşılığında ücret ödeyecek. Sistemin pilot uygulaması, Tarihi Yarımada’da (Eminönü) hayata geçirilecek.

Ulaşım Planı kapsamında projelerin hayata geçmesiyle “zirve saatte” toplam otomobil sayısının, kilometrede 2030 yılında yüzde 10,1 ve 2040 yılında ise yüzde 12,8 azalma sağlayacağı tahmin ediliyor. Uygulamanın ikinci adresinin ise Kadıköy olması planlanıyor.

İstanbul trafiği dünyada birinci sırada

Dünya çapında trafik sıkışıklığını ölçen bir navigasyon şirketi tarafından yapılan araştırmada dünyadaki 404 şehrin verilerine göre, İstanbul, dünyada trafiği en sıkışık şehir olurken, megakentte bir sürücünün yılda ortalama 142 saatini yollarda vakit geçirdiği belirtildi.

Şirket, Türkiye'nin en büyük şehrinin ortalama yüzde 62'lik bir tıkanıklık seviyesine sahip olduğunu söylerken, bunun ortalama yolculuk sürelerine daha da fazla olarak yansıdığını aktardı.

Uygulama sadece Türkiye'de değil

Bu proje sadece Türkiye’de uygulanmıyor. Örneğin, İtalya'nın en işlek ve hava kirliliği en yüksek şehirlerinden Milano, araçların şehir merkezine girişini yasaklamaya hazırlanıyor.

Belediye Başkanı Giuseppe Sala, 1.4 milyon nüfuslu metropolde gürültü ve hava kirliliğini azaltmak istiyor. Uygulama kabul edilirse, 2024 yılında yürürlüğe girecek. Yetkililer yasağı uygulamak için güvenlik kameraları kullanacak.

Milano araba yasağını uygulamak isteyen ilk Avrupa şehri değil. İsveç'in başkenti Stockholm, benzinli ve dizel araçların şehir merkezine girişini engellemeyi yasakladığını duyurmuştu.

Tek ve çift plaka yöntemi

İstanbul için bir diğer örnek ise ‘tek’ ve ‘çift’ plaka yöntemi. 2016’da ilk olarak Fransa’da uygulanan bu yöntemde trafikteki araç sayısını yarı yarıya düşürecek. Fransa'nın başkenti Paris'te yaşanan yoğun hava kirliliği nedeniyle plaka numarası tek sayıyla biten özel araçlar kente ve kenti çevreleyen 22 banliyöde trafiğe çıkamadı.

Bu uygulama Türkiye’de de 1970’li yıllarda uygulandı. Ankara’da hava kirliliğinin yoğun olarak yaşandığı 70’li yıllarda, kuşlarda ölümler görülmüş, insanlar için hayati tehlikeler belirmişti. Ortaya çıkan çok ciddi durum karşısında trafikte tek-çift plaka uygulaması başlatılmış ve olumlu sonuç alınmıştı.

İstanbul içinde devamlı olarak Tek ve çift plaka yönteminin uygulanması trafiği önemli ölçüde rahatlatabilir.

Tüm bu gelişme ve uygulamalara rağmen 20 milyona yakın insanın yaşadığı İstanbul’da bu durumda bile dolu olan toplu taşımaların daha fazla yönlendirme ile kalabalığı ne kadar tartacağı ise merak konusu.