Ülkemizde yabancı para birimiyle (dövizle) sözleşme yapmak, 13 Eylül 2018’de yayımlanarak yürürlüğe giren Cumhurbaşkanı Kararıyla önemli ölçüde yasaklandı. Buna rağmen hala dövizle sözleşme yapılabiliyor ve anlaşmazlık durumunda iş mahkemeye taşındığında tatsız durumlarla karşılaşılabiliyor.

Anlaşmazlık durumu

İstisnalar dışında döviz ile yapılan sözleşmelerin anlaşmazlık durumunda sözleşme tarihindeki ya da eski tarihli bir sözleşme ise 2 Ocak 2018’deki kur üzerinden TL’ye çevrilerek ödenmesine karar verilebiliyor. Alacaklı iken borçlu duruma düşebilecek durumlarla karşılaşılmaması için Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi, Sözleşmeler ve Borçlar Hukuku Uzmanı Prof. Dr. Umut Yeniocak önemli uyarılarda bulundu.

Yasağa aykırılığın yaptırımı

Yeniocak, bahsi geçen yasak ve yasağın istisnalarının, Bakanlık tebliğleriyle düzenlendiğini anlattı. Bununla birlikte yasağın yürürlüğe girdiği tarihten bu yana da ihtiyaca göre çok sayıda değişiklik yapıldığına dikkat çekti. Prof. Dr. Umut Yeniocak, “Bu kararlardan çıkan sonuç şu; şayet kira sözleşmenizde bedel, bahsi geçen yasağa aykırı olarak, dövizle belirlenmişse alacak iddiasıyla konu yargıya taşındığında bir anda alacaklıyken borçlu hâle gelebilirsiniz. Zira Yargıtay’ın bu kararlarından, mahkemenin alacak hesabını yaparken döviz üzerinden değil TL üzerinden hesap yapması gerektiği anlaşılıyor.” diyerek Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin bu yöndeki kararlarını örnek gösterdi.

Kira sözleşmelerinin akıbeti

Umut Yeniocak, bu yasağa aykırı olarak dövizle yapılan sözleşmelere uygulanacak yaptırım kararlarının tartışmalı hale geldiğini dile getiriyor. 2018’de yürürlüğe giren dövizle sözleşme yapma yasağına aykırılık hâlinde uygulanacak yaptırım 1567 sayılı Kanun’un 3. maddesinde para cezası olarak düzenleniyor. Yeniocak’a göre bunun ötesinde bir yaptırımın uygulanmaması gerekir. Ne var ki, bu konuyla ilgili ilk yargı uygulamaları, mahkemelerin önlerine gelen sözleşmelerde bu yasağa aykırılık olup olmadığını incelemeleri gerektiği yönünde.