Türkiye’den Stratejik Düşünce Enstitüsü (SDE), Yeni Delhi merkezli Hindistan Batı Asya Diyalog Merkezi ile “Küresel Düzene İlişkin Hindistan ve Türkiye Perspektifleri: Değişen Dünyada Ortaklıklar Kurmak” konulu bir diyaloğa ev sahipliği yaptı.

Tanınmış Hintli akademisyen ve stratejik ilişkiler uzmanı Dr. C RajaMohan, Batı ekonomileri çok sayıda krizle karşı karşıya kalırken, ekonomisi yükselirken Hindistan'ın ilişkilerinin hızla değiştiğini söyledi. Küresel sermayedeki (jeopolitik ve küresel finans) değişim Hindistan'a yeni bir rol getirdi. Bunlardan en önemlisi çok kutuplu bir dünya fırsatıdır. Hindistan ve Türkiye gibi orta güçler yükselişe geçti ancak onların da kendi kırılganlıkları var. Derin ekonomik ve politik çatışmaların yaşandığı küresel güney bile artık tutarlı bir yapı değil. Çok taraflılık krizde. Yani Hindistan çok taraflılığı araştırırken BM kapsayıcılık konusunda herhangi bir reform belirtisi göstermiyor..

SDE BaşkanıProf. Dr. Abuzer Pınar diyaloğu memnuniyetle karşıladı ve şu ifadeleri kullandı: "Hindistan ve Türkiye'nin, Hindistan'ın G20 teması olan "Vasudhaiva Kutumbakam" veya "Dünya Tek Bir Ailedir"i yansıtan, tüm etnik grupların bir arada yaşayabileceği yeni bir sosyal modele ihtiyacı var.

Emekli Hindistan Büyükelçisi Anil Trigunayat, Türkiye'nin Güney Asya ülkelerini terörle mücadelede işbirliğine ikna etmede önemli bir role sahip olduğunun altını çizerek, Hindistan ve Türkiye'nin iklim sorunları, küresel reformlar ve uluslararası güvenlik gibi birçok konuda ortak çıkarlarının bulunduğunu vurguladı.

SDE'den Sinan Tavukçu, Jammu ve Keşmir konusunda Hindistan-Pakistan gerilimine ilişkin farklı bakış açıları da dahil olmak üzere pek çok sorun nedeniyle Hindistan-Türkiye ilişkilerinin yeterince gelişemediğini savundu. Türkiye, Keşmir meselesine ilişkin BM kararının uygulanmasını desteklerken, Hindistan Keşmir meselesini bir iç mesele olarak görüyor. Ancak bugün Çin ve Hindistan küresel ticaretin merkezleridir. Bugün Türk dış politikası küresel ticaret yolları, jeopolitik darboğazlar, orta ve deniz İpek Yolu etrafında gelişiyor. Türkiye artık Orta Asya devletlerinin istikrar ve güvenliğini desteklemektedir. Bu bağlamda, son G20 Toplantısı'nda açıklanan Hindistan'ın Orta Doğu Ekonomik Koridoru'ndan Türkiye'nin dışlanması endişe vericidir. Ayrıca Hindistan-Pakistan rekabetinin Hindistan'ın dış politikasını büyük ölçüde şekillendirdiği, Hindistan'ın Türkiye'ye bu perspektiften baktığı görülüyor.

Tümgeneral Doç. Dr. Güray Alpar, Türkiye'nin Pakistan'la ilişkilerinin Hindistan-Türkiye ilişkilerinin başarılı gelişimini etkilemediğini savundu. Her iki ülkenin de Afrika ve Orta Asya dahil birçok coğrafyada ortak çıkarları var.

Ancak Hindistan'daki Jindal Global Üniversitesi'nden Dr. AvinashGodbole şunları ekledi: Pakistan artık birkaç on yıl önce olduğu gibi Hindistan'ın dış politikasının merkezi değil. Bugün Çin, Hindistan'ın en önemli stratejik çıkarlarından biridir. Hindistan, Türkiye'nin de ortak anlayışa sahip olduğu tek kutuplu Asya'dan kaçınmak istiyor. Orta Asya'da hem Hindistan hem de Türkiye bölgesel istikrar ve güvenlikten yanadır.

Emekli Büyükelçi Numan Hazar, 1980'li yıllarda Cumhurbaşkanı Turget Özal ve Başbakan RajivGandhi döneminde Hindistan ile Türkiye'nin paylaştığı sıcak ilişkileri hatırlattı. Türkiye, Sovyetler Birliği'nden acil güvenlik kaygıları nedeniyle NATO'yu seçmesine rağmen emperyalizme karşı sesini yükseltti. Başbakan JawaharlalNehru döneminde Hindistan ile ilişkileri derinleştirmek istiyordu. Ayrıca Hindistan'ın bilim, teknoloji ve edebiyat gibi alanlardaki ilerlemelerinin ve demokratik değerlerin büyük bir işbirliği ortamı sunduğunun altını çizdi.

Hindistan Batı Asya Diyalog Merkezi Direktörü Profesör AftabKamalPasha, Batı politikalarının tüm bölgelerde güvenlik ve istikrar sağlamada başarısız olduğu, Hindistan ve Türkiye'nin ise uluslararası güvenlik ve istikrar için ikili çıkarlarının ötesinde işbirliği yapabileceği yönündeki iyimserlikle tartışmayı sonlandırdı. Bazı konulardaki farklılıkların genel ilişkilerin ilerlemesini ve büyümesini engellememesi gerektiği konusunda uyardı.

Diyaloğa Hindistan'ın Ankara Büyükelçiliğitemsilcisi ve Türkiye ve Hindistan'dan çok sayıda akademisyen de katıldı. Hindistan'ın Ankara BüyükelçiliğiMüsteşarı AntoAlphonse, SDE Toplantı Salonundaki teşekkür konuşmasında“Hint ve Türk düşünce kuruluşları arasındaki diyalog girişimini memnuniyetle” karşıladı. “Hintli ve Türk akademisyenlerimiz ve kurumlarımız arasında bu tür diyalogların ve bakış açısı alışverişinin daha da artacağını umuyorum” dedi..