Fikret Akfırat, Aydınlık gazetesindeki köşe yazısında Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Çin ziyaretini ele aldı. Yazısında, Fidan’ın Çin’de yaptığı açıklamaların dikkat çektiğini belirten Akfırat, Fidan’ın Uygur Bölgesi’nde yaptığı ziyaretin özellikle Batı’da endişe oluşturduğunu ifade etti. Bu ziyaretin Türkiye-Çin ilişkileri açısından önemli olduğunu vurgulayan Akfırat, özetle şunları kaydetti:

"Geçen haftanın Türk dış politikası açısından en önemli olayı Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın üç günlük Çin ziyareti idi. Fidan’ın Çin’de yaptığı açıklamalar ve özellikle Sinciang Uygur Özerk Bölgesi ziyareti, Türkiye’den daha fazla Atlantik mahfillerinden dikkatle takip edildi. (...)

Fidan, Çinli mevkidaşı Wang Yi ile yaptığı görüşme sonrasındaki basın toplantısının yanı sıra Çin ve Globalleşme Merkezi adlı kuruluşta yaptığı konuşmada özetle şu noktaların altını çizdi:

- Tek Çin politikasını ve Çin’in toprak bütünlüğünü destekliyoruz.

- Uygur bölgesi ülkelerimiz arasında bir köprü olmalıdır.

- Çin’e yönelik kuşatma politikasına karşıyız.

- Daha adil bir dünya düzeni için çalışmalıyız.

- Çin’in İslam dünyası ile ilişkilerini geliştirmesini destekliyoruz.

- Çin’in Orta Asya Türk devletleri ile geliştirdiği ilişkileri destekliyoruz.

- Türkiye ile Çin arasında sürdürülecek iyi ilişkiler, bölgesel ve küresel barışın, refah ve istikrarın sağlanmasına da katkı sağlayacaktır.

Fidan’ın bu hafta başında Moskova’da BRICS+ Dışişleri Bakanları Zirvesi’ndeki açıklamaları Çin ziyaretindeki mesajlarıyla bütünlük oluşturuyor. Fidan BRICS+ toplantısındaki konuşmasında, Gazze örneğini vererek “kurallara dayalı uluslararası sistem” olarak adlandırılan düzenin, bu çağda dengeli ve hızlı çözümler sunma konusunda yetersiz kaldığını vurguladı, buna karşılık BRICS’i öne çıkardı.

TÜRKİYE’NİN ÖNÜNDEKİ YOL

Fidan’ın Çin’de yaptığı “BRICS üyeliği” ile ilgili olumlu açıklamalarının, Putin tarafından kabulü sırasında da gündeme gelmesi önemli. Türkiye’nin BRICS üyeliğine ilgi göstermesini desteklediklerini vurgulayan Putin’in, Ukrayna’dan Suriye’ye bölgesel konular ve karşılıklı ticaret hakkındaki olumlu vurguları dikkat çekti. Putin, Astana’da 3-4 Temmuz’da yapılacak Şanghay İşbirliği Örgütü Zirvesi’nde Erdoğan ile görüşeceğini de kaydetti.

Fidan’ın her iki ziyaretini, Erdoğan’ın ŞİÖ ve BRICS üyeliği ile ilgili daha önceki açıklamaları ışığında değerlendirmek gerekiyor. Erdoğan’ın özellikle son 6 yıldır bu iki örgüte üyelikten söz etmesi ancak bu konuda herhangi bir adım atılmaması, bu açıklamaların Batı karşısında “pazarlıkta el yükseltmek” amaçlı olduğu şeklinde yorumlanıyor. Buna karşılık, geçen yılki seçimlerden sonra izlenen “ABD ile uyum” politikasının esas olarak herhangi bir olumlu sonuç vermediği görülüyor. Gazze’de, Suriye’de, Irak’ta, Ege’de ve Kıbrıs’ta ABD’nin stratejik konumlanışında Türkiye lehine herhangi bir değişiklik işareti söz konusu değil. Dahası bu cephelerin tamamında ABD, Türkiye aleyhine uygulamalara hız veriyor. Bütün bu gelişmeler, Türkiye’nin karşı karşıya olduğu tehditlere karşı stratejik yönelimi açısından bir dönemeçten geçtiğini gösteriyor."