EKONOMİ SERVİSİ- Tüketicilerle bankalar arasındaki ilişkiler başta olmak üzere günlük hayatta sıkça karşılaşılan sıkıntıların bir daha yaşanmaması ve ortaya çıkacak problemlerin çözümüne ilişkin değişiklikler getiren tüketicinin korunması hakkındaki kanun uzunca bir tartışmanın ardından nihayet yapıldı. Yarın yürürlüğe girecek olan kanun günlük hayatımıza dair çok önemli değişiklikler getiriyor. Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, dün Ankara’da bir basın toplantısı düzenleyerek yeni düzenlemenin detaylarını anlattı.

YENİ KANUN ŞEFFAF SÖZLEŞME ÖNGÖRÜYOR

Yeni kanunun tüketici sözleşmelerine ilişkin düzenlemeler getirdiğini belirten Yazıcı, hedeflerinin tam, doğru, önceden bilgilendirmeye dayalı şeffaf sözleşmeler yapılması olduğunu kaydetti.

CAYMA HAKKI SÜRESİ 14 GÜNE ÇIKARILDI

Tüketicilerin yeni kanun ile daha uzun süreli cayma hakkına sahip olduklarını ifade eden Yazıcı, cayma hakkı sürelerini 14 güne çıkardıklarını belirtti. Ayıplı mal ve hizmetlerde tüketiciye sağlanan hakların genişletildiğine dikkati çeken Yazıcı, tüketicilerin seçimlik haklarından dilediğini kullanabileceğini vurguladı.

VATANDAŞ BANKALARA KARŞI KORUNACAK

Kanun ile tüketiciden haksız olarak talep edilen ücret, masraf ve komisyonların alınmasının önüne geçildiğini belirten Yazıcı, bankaların artık her işlem için tüketiciden ücret talep edemeyeceğini kaydetti. Kart aidatı problemini çözüme kavuşturduklarını belirten Yazıcı, kart çıkaran kuruluşların tüketicilere yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türünü sunmak zorunda olacaklarını söyledi. Tüketicilerin kredi kullandıkları bankanın iştiraki şirketten sigorta yaptırmaları mecburiyetinde bırakıldıklarına değinen Yazıcı, “Bu problemi de ortadan kaldırıyoruz. Bu zorlama olmayacak” değerlendirmesinde bulundu.

ERKEN ÖDEME TAZMİNATINDAKİ GARABET

Konut kredisinin erken ödenmesi halinde getirilen yükümlülüklerin hafifletildiğini söyleyen Bakan Yazıcı, mevcut düzenlemelere göre yüzde 2 olan erken ödeme tazminatını, kalan vadesi 36 aya kadar olan kredilerde yüzde 1’e indirildiğini belirtti. Yazıcı, tüketicilerin kredi taksitlerini ödemesi için bankalar tarafından zorunlu olarak açılan hesaplardan, ücret ya da masraf talep edilmesinin yasaklandığını ifade etti.

KAPIDAN SATIŞLAR...

Kanun ile kapıdan satışlara ilişkin de yeni tedbirler getirildiğine işaret eden Yazıcı, “14 günlük cayma süresi içindeyken tüketiciden herhangi bir ödeme veya borç altına sokan bir belge alınamayacaktır. Şayet bir şekilde kandırılmışlarsa ödeme yapmadan vazgeçme imkânları olacaktır. İnternet, telefon gibi kanallarla yapılan abonelik yine aynı kanallardan iptal edilebilecek. Nasıl abone yapıyorsa, öyle sonlandıracak” şeklinde konuştu.

MAKETTEN KONUT SATIŞI YASAK

Yeni kanun ile maketten yapılan satışlarda tüketicilerin yaşadığı mağduriyetlerin olmamasının hedeflendiğini de anlatan Bakan Hayati Yazıcı, “Mevcut uygulamada belediyelerden herhangi bir izin almayan inşaat şirketleri tüketicilere maketten satış yapabilmektedir. Yeni kanuna göre inşaat ruhsatı alınmadan tüketicilerle maketten konut satışı sözleşmesi yapılamayacaktır” dedi. Konut satışlarında tüketicilerin sözleşmenin imzalanmasından itibaren 14 günlük cayma hakkına sahip olduğunu belirten Yazıcı, bunun yanı sıra tüketiciye sözleşme bedelinin yüzde 2’sine kadar tazminat ödeyerek sözleşmeden vazgeçme hakkı tanındığını bildirdi.

HESAP İŞLETİM ÜCRETİ KESİNLİKLE YASAK

Toplantıda gazetecilerin sorularını da cevaplandıran Bakan Hayati Yazıcı, herhangi bir tarifeye bırakmaksızın “hesap işletim ücreti”nin tamamen yasaklandığını söyledi. Kart aidatı ve dosya masraflarının iadesi konusunda bireysel dava açmaya gerek kalmaksızın tüketicilere söz konusu ücretlerin iade edilmesine yönelik bir düzenleme yapılıp yapılmayacağının sorulması üzerine Yazıcı, şunları kaydetti: “Hukukun genel kuralları vardır. Uygulamalar emsal olacak bir boyuta ulaşırsa emsal olur. Hak arayanların sayısı belli bir seviyeye gelirse bu emsal uygulama oluşturur ve yaygın bir şekilde devreye girer.”

SAADET ZİNCİRİ SATIŞLARI YASAKLANDI

Bakan Hayati Yazıcı, halk arasında “saadet zinciri” olarak bilinen piramit satış sistemlerinin yasaklandığını bildirdi.Kanunda gerçeği yansıtmayan indirimli satışlara sınırlama getirildiğine dikkati çeken Yazıcı, yeni düzenlemeyle bu alandaki istismarların önüne geçileceğini ve indirimli satış uygulamalarının daha sıkı denetleneceğine dikkati çekti. Yurtiçi tüketimin dağılımına bakıldığında ilk sırayı 2012’ye göre yüzde 3,9 artarak 289 milyar 665 milyon liraya ulaşan gıda, içki ve tütün harcamaları aldı. Bu dönemdeki ulaştırma ve haberleşme harcamaları yüzde 15,9 oranında artarak 235 milyar 619 milyon liraya ulaştı.

REKLAM KONSEYİ KURULUYOR

Kanunla tüketicilerin ticari reklam yoluyla yanıltılmasını engelleyecek tedbirlerin etkinleştirildiğini belirten Yazıcı, şunları kaydetti: “Yapılacak ikincil düzenlemelerle birlikte dünya uygulamalarında olduğu gibi marka ismi vererek karşılaştırmalı reklam yapılmasına imkan tanınacak. Reklam Kurulu’nun üye sayısının 29’dan 19’a düşürüldü. Reklam Konseyi kurulması öngörülüyor.”

HAKEM HEYETİNE 3 BİN LİRA SINIRI

Tüketiciler mağduriyet yaşadıkları alanlarda hak arama yollarını kolaylaştıran ve hızlandıran düzenlemeler yapıldığına dikkati çeken Yazıcı, “Yeni Kanun’da, başvuru sayısına göre bazı ilçelerde birden fazla Hakem Heyeti oluşturulması mümkündür. Tüketici Hakem Heyetleri’ne yapılacak başvurularla ilgili miktar mevcutta bin 272 liradır. Bu miktar 3 bin liraya çıkarılmıştır” dedi.