Virginia'lı nörolog Fouzia Siddiqui, "Koku tanımlamanın, hafif bilişsel bozukluktan Alzheimer hastalığı demansına dönüşümü öngören yararlı bir tarama aracı olduğu belirlendi " dedi.
Araştırmacılar, anosmi (koku kaybı için kullanılan tıbbi terim) ile demans riskinin artması arasındaki güçlü bağlantıyı uzun zamandır biliyorlar.
Genetik varyantlar gibi Alzheimer risk faktörlerini belirlemek genellikle kapsamlı testler gerektirirken, anosmi günlük aktiviteler sırasında fark edilebilir. Uzmanlar, banyo yaparken şampuanınızın, saç kreminizin veya duş jelinizin kokusunu alamıyorsanız bir doktora danışmanızı öneriyor.

Nörolog Dr. Meredith Bock, "Demansa neden olan nörodejenerasyon süreci, kokuyla ilgili duyum ve duyusal işlemeyi de etkileyebilir ve hastaların en sevdikleri şampuan veya vücut losyonu gibi tanıdık kokuları tanımasını zorlaştırabilir" dedi.

Siddiqui, Alzheimer'dan sonra en sık görülen ikinci demans türü olan Lewy cisimcikli demans durumunda, koku alma yeteneğinin azalması veya bozulmasının diğer semptomlardan yaklaşık on yıl önce ortaya çıkabileceğini söyledi.

Alzheimer hastalığına işaret eden protein kümeleri, beynin diğer bölgelerine yayılmadan önce ilk olarak hafıza ve koku alma duyusuyla ilişkili bölgelerde ortaya çıkıyor.
Chicago Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin 2022 yılında yaptığı bir araştırma, koku alma duyusunda hızlı bir azalma yaşayan kişilerin koku alma ve hafızayla ilişkili bölgelerdeki gri maddenin hacminin ve şeklinin, koku alma duyusunda daha az sorun yaşayan kişilere kıyasla daha küçük olduğunu buldu.

Aslında yapılan bir araştırma, kokuları ayırt edemeyen yaşlı yetişkinlerin, sağlıklı yaşlılara göre beş yıl içinde ölme olasılıklarının üç kat daha fazla olduğunu tespit etti
Bock, "Ne yazık ki koku ve tat kaybı Alzheimer veya Parkinson hastalığı gibi nörodejeneratif bir bozukluktan kaynaklanıyorsa, geri gelmiyor" dedi.
Anosmi her zaman bunama olduğunuz anlamına gelmez. Soğuk algınlığı, grip, COVID-19, kafa travması, vitamin eksikliği ve hatta normal yaşlanmanın bir belirtisi olabilir.
Bock, "Yaşlandıkça duyularımızın değişmesi normaldir" dedi.

"Demansla yaşayan insanlar için bu değişiklikler daha belirgin olabilir."

Sağlık uzmanınıza fark edilebilir değişiklikler hakkında bilgi vermeniz önemlidir. Michigan Üniversitesi'nin son araştırmaları, milyonlarca yetişkinin muhtemelen bunama semptomlarına sahip olduğunu ancak kısmen hastaların semptomlarını normal yaşlanma olarak yanlış anlamaları nedeniyle resmi bir tanıya sahip olmadıklarını buldu.
Demansın risk faktörleri arasında düşük eğitim seviyesi, işitme kaybı, yüksek tansiyon, tütün kullanımı, obezite, depresyon, diyabet, alkol tüketimi, travmatik beyin hasarı, hava kirliliği, sosyal izolasyon, görme kaybı, yüksek kolesterol ve hareketsiz yaşam tarzı yer alıyor.