SERDAR KILIÇ / İSTANBUL

Suriye’de 12 gün içinde harita değişti. Değişen sadece harita değil, dengelerde oldu. Suriyeli muhaliflerin Şam’ı ele geçirmesinin ardından 2015 yılından bu yana Suriye’de olan Rusya’nın akibeti ise belirsizliğini koruyor. Öncelikle Rusya’nın Suriye’ye neden girdiğine bakalım.

RUSYA’YI SURİYE’YE KİM GETİRDİ?

İran adına Suriye'deki savaşı komuta eden ve ABD tarafından Irak’ta hava saldırısı ile öldürülen İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü eski Komutanı Kasım Süleymani ile Putin arasındaki görüşme sonrası Putin, Suriye’ye gelmeye ikna oldu. Takvimler 2015 yılını gösteriyordu.

Süleymani, Rusya'nın yardımıyla Beşar el Esed'in hezimetler silsilesinin nasıl zafere dönüştürülebileceğini Putin’e anlattı. Ardından Rus savaş uçakları bir süre sonra Lazkiye'deki hava üssüne konuşlandı ve Suriyeli muhaliflere yönelik hava saldırılarına başladı. Rusya hem Suriye’de söz sahibi oldu, hem de yüzyıllardır hayalini kurduğu Akdeniz’e inme projesini gerçekleştirdi.

8 ARALIK’A GİDEN SÜREÇTE RUSYA NELER YAPTI?

Rusya, Astana görüşmeleri başta olmak üzere Suriye’de Türkiye’yi durduran tek ülke oldu. Muhaliflerin İdlib’e sıkıştırılmasında ve Türkiye’nin Ayn-el Arap ve Kamışlı operasyonlarını yapmasına engel oldu. Aynı zamanda Türkiye’ye Suriye hava sahasını kapatarak terör örgütü PKK/YPG’nin Tel Rıfat hattında tutulmasında büyük rol oynadı. Aynı zamanda Rusya’nın desteklediği teröristler hem Türkiye’deki sivillere hem Askeri alanlara defalarca saldırıda bulundu.

Rus saldırılarında ise bugüne kadar en az 10 bin sivil katledildi. Rusya’nın kara gücü olan Wagner grupları da Suriye’de hem muhalif güçlere hem sivillere saldırdı.

UKRAYNA SAVAŞI RUSYA’YI SURİYE’DE BİTİRDİ

Ukrayna savaşı ile birlikte gelişmiş uçaklarını Rusya’ya geri çeken Rus hükümeti Wagner gruplarını da Suriye’den çekmek zorunda kaldı. Rus uçaklarının isabetli atışlar yapamamasının sebebi ise gelişmiş uçaklarının bulunmaması ve irtifa olarak yüksek uçmaları olarak yorumlandı. Rusya buna rağmen Rejimin düştüğü 8 Aralık akşamına kadar sivil bombardımanlar yaptı.

RUSYA, SURİYE’DEN NASIL ÇIKACAK?

Rusya-İran ve rejimin kaybetmesi ile Rusya Türkiye’den askerlerini bölgeden çıkarmak için yardım istedi. Açılan koridor ile Rus askerleri Lazkiye’ye ve Tartus’taki limanlara alındı. Rusya şimdi Muhaliflerle görüşmek için bekliyor. Ancak muhalif yani yeni iktidara gelenlerin izin vermemesi halinde Rusya’nın Suriye’den çıkışı tamamen Türkiye’ye bağlı.

TÜRKİYE BOĞAZLARI AÇACAK MI?

Güvenlik kaynaklarına göre; ‘’Rusya'nın silahları Suriye limanlarından sivil gemilere yükleyerek Boğaz'dan fark edilmeden geçirmeyi planladığı iddia ediliyor.

Montrö Sözleşmesi uyarınca, Karadeniz ülkelerine ait olmadıkça savaş gemilerinin savaş zamanlarında Boğazlardan geçmesi yasak olduğundan, sivil gemiler gizli nakliye için potansiyel bir alternatif haline geliyor.Operasyonun, sevkiyatları gizlemek için balıkçı ve ticari gemileri de içerdiği bildiriliyor.’’