MUHAMMET KUTLU  ANKARA

ABD’nin terör örgütü DEAŞ ile mücadele bahanesiyle Suriye’nin petrol zengini doğu bölgesini işgal ettirdiği terör örgütü PKK/PYD’nin, son on yılda ülkenin 20 milyar dolarlık petrolünü çalıp sattığı ortaya çıktı. Suriye Petrol Bakanlığı verilerinden hareketle, bölgedeki petrol rezervi ve üretimine ilişkin araştırma yapan Türkiye Enerji Stratejileri ve Politikaları Araştırma Merkezi (TESPAM) Başkanı Oğuzhan Akyener, Akit’e yaptığı özel açıklamada, terör örgütü PKK/PYD’nin, Suriye’nin 48 petrol sahasını elinde tuttuğunu belirterek, bu bölgeden son 10 yılda çıkarılan petrolün değerinin 20 milyar dolar civarında olduğunun tahmin edildiğini söyledi. Suriye’nin bilinen petrol rezervinin 7 milyar varilin üzerinde olduğunu belirten Akyener, yeni sahaların buna eklenmesiyle en az 10 milyar varillik bir rezervden bahsedilebileceğini kaydetti. TESPAM Başkanı Akyener, ülkedeki petrol sahalarının geliştirilmesi ve Türkiye üzerinden ihracının sağlanması durumunda, yıllık 30 milyar dolarlık bir petrol gelirinin sağlanabileceğini belirterek, “Bu gelir de Suriye’nin yeniden inşası için yeterli olacaktır. Suriye, kendi petrol geliriyle kendi yaralarını sarıp kısa sürede ayağa kalkabilir” şeklinde konuştu.

ÜRETİM GÜNLÜK BİR MİLYON VARİLE ÇIKARILABİLİR

“Suriye’de büyük balıkların iştahını kabartacak kadar olmasa da Türkiye’nin desteğiyle bölgenin baştan aşağı yeniden imar edilebilmesi ve devletin ayağa kaldırılması için yeterli miktarda petrol kaynağı var” diyen Akyener şu bilgileri aktardı: “Suriye’deki mevcut kaynakların yüzde 80’i PKK/PYD’nin kontrolü altında. Günde 70-100 bin varil petrol üretimi PYD tarafından organize ediliyor. Belli dönemlerde bu üretimin 100 bin varili geçtiği biliniyor. PKK/PYD, petrol gelirini bölgede çalışan Rus ve ABD’li özel şirketlerle paylaşıyor. PYD’ye günlük yaklaşık 2 milyon dolar para kalıyor. Bu aylık 60 milyon doların üzerinde bir para anlamına geliyor. PKK/PYD’nin Rus ve ABD’li firmalarla birlikte çıkarıp sattığı petrolün değerinin yıllık 2 milyar dolar civarında olduğunu tahmin ediliyor.
Bölgenin aslında petrol rezerv ve üretim potansiyeli düşünüldüğünden çok daha yüksek. TESPAM’ın Suriye Petrol Bakanlığı verilerinden edindiği verilere bakacak olursak, sadece PYD’nin kontrolü altında olan keşfedilmiş 48 adet petrol sahası var ve bu sahaların toplam rezervinin 7 milyar varile yakın olduğu tahmin ediliyor. Suriye Petrol Bakanlığı’nın elinde olan bazı veriler bazı uluslararası oyuncuların elinde yok. Bu nedenle Uluslararası Enerji Ajansı gibi kurumlar potansiyelin büyüklüğünü gerçek anlamda tasavvur edemiyor.

Suriye’nin petrol potansiyeli sadece keşfedilmiş alanlarla sınırlı değildir. Rakka’dan Münbiç’e, Cerablus’a kadar uzanan hat boyunca yeni potansiyel alanlardan bahsedilebilir. Bu nedenle ülkenin petrol rezervinin 10 milyar varil civarında olduğunu söylemek mümkün. Bölge terörden temizlenerek Türkiye o bölgede yer alırsa büyük ölçekli yatırım yapılmadan dahi üretim hızlı bir şekilde 6 ile 8 ay içerisinde 210 bin varil civarına çıkartılabilir. Eğer yatırım yapılabilir ve üretilen petrol Türkiye üzerinden ihraç edilebilirse, üretim seviyesi günlük bir milyon varil seviyelerini 5 yıl içerisinde yakalayabilecektir. Bu da günlük 80 milyon dolar, aylık 2,4 milyar dolar bir paradan bahsediyoruz” bilgilerini aktardı.

PETROL SURİYE’NİN GELİŞİMİNİ HIZLANDIRIR

“Biz TESPAM olarak Suriye’nin hangi bölgelerinde hangi sahalar var, hangi sahalara ne gibi yatırımlar yapılabilir bütün detaylarıyla biliyoruz” ifadelerini kullanan Akyener, “Dikkat edilmesi gereken bir husus, bölgede ABD ve Rusya nezdinde güçlü diplomatik kabiliyetlere sahip yabancı petrol şirketleri var. Bu şirketler de diplomatik anlamda kullanılabilir.

Yapılacak kurguda bunlarla ortak faaliyete girişmek, bunların diplomatik kabiliyetlerini kullanabilmemizi sağlayabiliriz. Rus petrol şirketlerinin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD’li şirketlerin ise ABD Başkanı Donald Trump ve çevresiyle yakın temasta oldukları bilinmektedir. Bu pragmatist bir politika izlemeye çalışan Rusya ve ABD ile diplomatik süreçlerde kullanılabilecek bir argümandır. Terör örgütü bölgeden temizlendikten sonra, bu firmaların diplomatik bağlantılarından yararlanılarak Türkiye’nin yönetiminde petrolün çıkarılıp uluslararası piyasalara sevki sağlanabilir. Bu da Suriye’nin gelişimini hızlandırır” dedi.