Türkiye ve Yunanistan arasında kalan Ege Denizi Akdeniz havzası içinde sismik etkinliğin en yoğun olduğu bölgelerden biliniyor. Ancak son dönemde olan depremlerin faylarla bir ilgisi bulunmuyor. Depremler volkanik kökenli oluşuyor.

Ege Denizi’nde büyüklükleri 3,5 ila 4,4 arasında değişen 8 deprem meydana geldi. Art arda meydana gelen depremler artarak sürüyor. Son olarak Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) saat 10.22’de merkez üssü Ege Denizi’ndeki Aniye Adası olan 4,7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldiğini duyurmuştu. Deprem Bodrum ilçesinde de hissedildi.

Dünyaca ünlü Santorini Adası çevresindeki sismik hareketliliğin 2012’de yaşanan aktivite ile birebir benzerlik gösteriyor. Santorini Adası’nda 2012 yılında sismik aktivite artmıştı. Hareketlilik 14 ay boyunca sürmüştü. Söz konusu zaman zarfı boyunca herhangi bir volkanik patlama yaşanmamıştı.

Ancak bölgede tarih öncesi yaşanan büyük patlama bilim insanları korkutuyor. Depremler yeni bir Minos patlamasını tetikleyebilir.

MİNOS PATLAMASI NE ZAMAN OLDU? NE GETİRDİ?

Patlama Thera Adası ve Minion yerleşiminde meydana gelmişti. M.Ö 1600’lü yıllarda geçen patlama Yunan mitolojisinde bile yer aldı. Mısır'daki Tempest Stele'sinde ve Çin Bambu yıllıklarında da volkanik kış ve belirtilen soğuk dalga tarif ve tarihleri Minos patlamasını işaret ediyor.

Santorini’de meydana gelen patlama kayıtlı tarihteki en büyük volkanik patlamalardan biri olarak kayıtlara geçti.

EGE’DE YENİ VOLKANLAR MI DOĞUYOR?

2012 yılı Aralık ayında Bozburun Yarımadası (Marmaris) ile Simi Adası arasında 1 ay gibi kısa bir sürede 2 bin 340 mikro sismik etkinliğin gelişmesi üzerine Prof. Dr. Ahmet Ercan ve ekibi bölgeye sismik ölçer cihazlar yerleştirmişti.

Ercan’nın ekibi “kıyıdan 150 metre açıkta denizde yüksek sıcaklıkların ölçüldüğünü, 25 metre derinlikte bir yanardağ ağzının tespit edildiğini” açıklamıştı.

Bölgede bulunan balıkçılarda denizde zaman zaman kaynamalar olduğunu bilim insanlarına aktarmıştı.

Volkanik bir patlamada yeni bir adanın doğuşuna da şahitlik edebiliriz. Dünya’da denizde meydana gelen ve ada oluşumuna neden olan en son volkanik faaliyet Avustralya’nın doğusunda Pasifik Okyanusu’ndaki 170 adadan oluşan Tonga Krallığında Ocak 2022’de meydana gelmişti.

MİNOS YENİDEN PATLARSA TÜRKİYE NASIL ETKİLENİR?

Patlamanın yeniden yaşanmasına karşı önlemler alınması gerekirken olası etkiler için o dönem yaşanan olumsuzluklara bakmak gerekiyor.

2006 yılında uluslararası bilim insanlarından oluşan bir ekip tarafından yapılan araştırmalar sonucunda patlama nedeni ile merkezin çevresindeki 39 km alanı etkiledi. Karada olan herşey patlama ile birlikte etkilendi. Patlama o gün Minos yerleşimini tamamen yok etti.

Girit’e en az 5 santim kadar volkanik kül ve sünger taşının yağdığı bilinirken Ege’de yaşanan tusunami nedeni ile Ege kıyılarında büyük bir yıkım yaşandığı biliniyor. Ayrıca patlamanın getirdiği büyük kül bulutu o dönem Akdeniz üzerinden Mısır’a giderek volkanik bir kışı başlatmıştı. Yani bugün patlama olması halinde rüzgârın Anadolu kıyılarına esmesi büyük bir sorunu beraberinde getirebilir.