Sigorta prim borçları için zamanaşımı süresi 10 yıl

Soru: Ben 2014 yılında 8 ay kadar bir işyerini işlettim. İşçilerin sigorta prim ödemelerini aksattım. SGK bana haciz tutanağı gönderdi. Prim borcunu beş yıllık zamanaşımı nedeniyle reddedebilir miyim? İsa R.

Cevap: 5510 sayılı Kanun’un 93’üncü maddesinde, “prim alacaklarının on yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğu, sürenin başlangıcının ödeme süresinin dolduğu tarihi takip eden takvim yılı başı olacağı” hüküm altına alınmıştır. Zamanaşımı kesen haller 6183 sayılı Kanunun 103’üncü maddesinde 11 başlık altında sayılmıştır. Bunlar; “1. Ödeme, 2. Haciz tatbiki, 3. Cebren tahsil ve takip muameleleri sonucunda yapılan her çeşit tahsilat, 4. Ödeme emri tebliği, 5. Mal bildirimi, mal edinme ve mal artmalarının bildirilmesi, 6. Yukardaki 5 sırada gösterilen muamelelerden her hangi birinin kefile veya yabancı şahıs ve kurumlar mümessillerine tatbikî veya bunlar tarafından yapılması, 7. İhtilaflı amme alacaklarında kaza mercilerince bozma kararı verilmesi, 8. Amme alacağının teminata bağlanması, 9. Kaza mercilerince icranın tehirine karar verilmesi, 10. İki amme idaresi arasında mevcut bir borç için alacaklı amme idaresi tarafından borçlu amme idaresine borcun ödenmesi için yazı ile müracaat edilmesi. 11. Amme alacağının özel kanunlara göre ödenmek üzere müracaatta bulunulması ve/veya ödeme planına bağlanmasıdır.” Yargı kararlarına göre de; zamanaşımının kesilmesi, kanunda öngörülen kesilme nedenlerinin birinin gerçekleşmesi halinde o ana kadar işlemiş zamanaşımı süresinin hiçbir etkisinin kalmaması ve eskisiyle aynı uzunlukta yeni bir zamanaşımı süresinin işlemeye başlamasıdır. Zaman aşımının kesilmesi halinde, kesen nedenin ortadan kalkmasıyla tamamen yeni bir zamanaşımı süresi işlemeye başlar. Zamanaşımının kesilmesinden sonra işleyecek yeni zamanaşımı süresi, eski yani kesilen zamanaşımının aynıdır. Bir bakıma zaman aşımının kesilmesi halinde, kesilmenin dair olduğu takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren zamanaşımı süresi yeniden başlar. Burada bir husus belirtelim; 6098 sayılı Borçlar Kanunun 155/’inci maddesinde “Zamanaşımı müteselsil borçlulardan veya bölünemeyen borcun borçlularından birine karşı kesilince, diğerlerine karşı da kesilmiş olur” hükmü yer almaktadır. Buna göre prim borçlusu şirket ise ve bu zamanaşımını kesen haller şirket veya diğer ortak için oluşursa tüm ortaklar için de oluşur.

Malul çocuk babanın sigortasından yararlanır

Soru: Benim haziran ayında 18 yaşını dolduracak engelli erkek çocuğum var. Engelliliği nedeniyle öğrenim göremiyor. Şimdiye kadar sağlık yardımını benim üzerimden aldı. Yaşını tamamlayınca sağlık primi ödemek gerekir mi? Muammer D.

Cevap: Sigortalı veya emeklinin malul çocuğu ayrıca prim ödemez, Sigortalının/Emeklinin üzerinden sağlık hizmeti alır. Ancak malul sayılmak için de engellilik oranının yüzde 60 ve üzerinde bulunması şart. SGK’ya başvurup çocuk için malullük sevki istemelisiniz. Bunun üzerine hastaneye sevki yapılır. Düzenlenen raporu SGK Sağlık Kurulu incelenir, malul kararı çıkarsa çocuğunuz sizin üzerinizden sağlık hizmeti alır. Ayrıca hane içinde kişi başına düşen geliri 7.368 TL altında olan engellilere maaş bağlanıyor. Bu maaşı alanlar otomatikman sağlık hizmeti de alıyor. Hane gelir durumunuz bu şartlara uygunsa için adresinizin olduğu Kaymakamlığa, Sosyal yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına engelli maaşı için başvuru yapın.

SSK’lı emeklilik başvurusunu SGK’ya yapmalı

Soru: Ben bir kamu dairesinde sözleşmeli memur olarak çalışıyordum. Biz sözleşmeli olduğumuz için 4/A’lı yani SSK’lıyız. Kurumuma 8 Ocak 2025 tarihinde başvuru yaparak emeklilik talebinde bulundum. Ancak SGK, bu başvuruyu kabul etmeyip benden yeni başvuru istiyor. Bu durum benim kayıp yaşamama neden olur mu? Zeynep S.

Cevap: 5510 sayılı Kanuna göre SSK sigortalılarının işten ayrıldıktan sonra emeklilik başvurusu yapması gerekiyor. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin “Yaşlılık aylığı başvurusu ve istenecek belgeler” kenar başlıklı 56’ıncı maddesi hükmüne göre, Yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için, sigortalının SSK kapsamında bulunması yani yeni adıyla 4/A sigortalısı olması hâlinde çalıştığı işten ayrıldıktan sonra örneği SGK hazırlanacak tahsis talep dilekçesi ile Kuruma başvurması şarttır. Bu başvuru e-devlet üzerinden de yapılabilmektedir. Ne ki bir kamu kurumunda SSK kapsamında çalışan ve kurumuna yazılı olarak emekli olma talebini içeren başvurusu bulunmasına karşın SGK’ya aylık bağlanma başvurusu yapmamış olanların başvuruları da SGK tarafından geçerli sayılıyor. Bu nedenle bir kayıp yaşamazsınız. Bu anlattığım kamu kurumları için geçerli. Kamuda çalışan okurlarımıza tavsiyem SGK’ya yapılacak yazılı başvuru usulünü terk etmemeleridir.

Emekli aylığından hangi hallerde kesinti yapılır

Soru: Bir tanıdığıma kefil olduğum için icra müdürlüğü aracılığıyla bana haciz bildirimi yollandı. SSK emeklisiyim. Emekli maaşıma haciz uygulanır mı? Selahattin B.

Cevap: 5510 sayılı Kanunda emeklinin maaşından kesinti yapılmasının sınırları oldukça daraltılmıştır. Emeklinin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenmemiş prim borcu bulunması halinde SGK’nın bizzat kendisi emekli maaşından kesinti yapabilir. Ancak bu prim kesintisi tutarı emekli aylığının üçte birinden çok dörtte birinden az olamaz. Şayet emekli maaşı net asgari ücretin altında ise yapılacak prim kesintisi tutarı emekli maaşının onda birini geçemez.  Nafaka borçları için emekli maaşından kesinti yapılabilir. Emekli maaşından yapılacak kesinti için bir miktar veya bir oran sınırı yok. Bir anlamda nafaka tutarı emekli maaşını aşıyorsa maaşın tamamı haciz yoluyla kesilerek icra müdürlüğü hesabına yatırılır. İcra müdürlüğü de bu kesintiyi nafaka sahibine öder. Emekli tarafından İcra Müdürlüklerine emekli maaşından kesinti yapılmasına ilişkin muvafakat verilmesi şartıyla İcra Müdürlüklerince dairelerince takibi yapılan borçlar nedeniyle kesinti yapılabilir. Emekli maaşından yapılacak kesinti için bir miktar yahut bir oran sınırı yok. Muvafakat verilen tutar veya oran üzerinden kesinti yapılır.