Kanser, modern dünyanın en büyük sağlık tehditlerinden biri olmaya devam ediyor. Hem Türkiye'de hem de dünya genelinde, kalp hastalıklarının ardından ikinci sıradaki ölüm nedeni olarak karşımıza çıkıyor. Meme kanseri, kadınlar arasında en yaygın kanser türü iken, erkeklerde en sık rastlanan kanser türü akciğer kanseri. Bunun yanı sıra, kolorektal, prostat ve mide kanserleri de hızla artan hastalıklar arasında yer almakta. GLOBOCAN raporuna göre, 2040 yılı itibariyle kanser vakalarında büyük bir artış yaşanması bekleniyor.

Beslenme Uzmanı Zeynep Acar, kanser riskini sağlıklı yaşam tarzı ve doğru beslenme ile %30-40 oranında azaltmanın mümkün olduğunu belirtiyor. O, doğru gıda tercihleri yapmanın, pişirme yöntemlerine özen göstermek ve işlenmiş gıdalardan kaçınmanın büyük önem taşıdığını vurguluyor. İşte kanserden korunmak için dikkat etmeniz gereken 10 önemli beslenme önerisi:

1. Aşırı Yemekten Kaçının

Obezite, kanserle doğrudan ilişkili bir risk faktörüdür. Özellikle meme, kolorektal, böbrek ve pankreas kanseri gibi türlerle bağlantılıdır. Aşırı yemek yemek, vücutta bazı zararlı hormonların artışına neden olarak kanser riskini artırabilir. Bu yüzden ideal vücut ağırlığını korumak oldukça önemlidir.

2. Sebze ve Meyve Tüketimini Artırın

Sebze ve meyveler, vücudu kanserden koruyan önemli bileşenlerdir. İçerdikleri antioksidanlar, vitaminler ve lifler sayesinde hücre hasarını önlerler. Günde en az 5 porsiyon sebze ve meyve tüketmek, kanser riskini azaltmada etkili bir adımdır. Koyu yeşil yapraklı sebzeler ve kırmızı-mor meyveler, özellikle tavsiye edilmektedir.

3. Lifli Gıdalarla Bağırsak Sağlığınızı Destekleyin

Tam buğday, yulaf ve bulgur gibi tam tahıllar, bağırsak sağlığını destekleyen önemli lif kaynaklarıdır. Günlük 25-30 gram lif almak, sindirim sistemini düzenleyerek, özellikle kolon kanserine karşı koruma sağlar.

4. İşlenmiş Etlerden Uzak Durun

Sosis, salam ve sucuk gibi işlenmiş etler, kanserojen bileşikler içerebilir. Bu tür etlerin aşırı tüketimi, kolorektal kanser riskini artırabilir. Bu nedenle, bu tür ürünlerden uzak durmak çok önemlidir.

5. Kırmızı Et Tüketimini Sınırlayın

Kırmızı etin aşırı tüketimi, başta kolorektal kanser olmak üzere sindirim sistemi kanserlerine yol açabilir. Özellikle mangalda veya yüksek ısıda pişirilen etlerde zararlı bileşikler oluşabilir. Haftada bir veya iki kez sağlıklı pişirme yöntemleriyle kırmızı et tüketilmesi önerilmektedir.

6. Şeker ve Rafine Karbonhidratlardan Kaçının

Şekerli içecekler ve rafine karbonhidratlar, obezite riskini artırarak dolaylı yoldan kanser gelişimine zemin hazırlayabilir. Şekerli ve işlenmiş gıdalar yerine, doğal karbonhidrat kaynakları olan tam tahıllar ve meyveler tercih edilmelidir.

7. Doymuş ve Trans Yağlardan Uzak Durun

Doymuş yağlar ve trans yağlar, vücutta iltihaplanmayı artırarak bazı kanser türlerine davetiye çıkarabilir. Sağlıklı yağlar ise, özellikle Omega-3 yağ asitleri, kanser riskini azaltabilir. Zeytinyağı, ceviz ve avokado gibi sağlıklı yağ kaynakları kanserle mücadelede destekleyici rol oynar.

8. Tuz ve Tuzlu Gıdalardan Kaçının

Yüksek miktarda tuz, mide kanseri riskini artırabilir. Hazır gıdalardan, salamura ve tuzlu atıştırmalıklardan kaçınarak, yemekleri limon, baharatlar ve sarımsak gibi doğal malzemelerle tatlandırmak, sağlıklı bir tercihtir. Dünya Sağlık Örgütü, günlük tuz alımını 5 gramla sınırlandırmayı önermektedir.

9. Pişirme Yöntemlerine Dikkat Edin

Yüksek ısıda yapılan kızartmalar, közleme ve mangalda pişirme gibi yöntemler, kanserojen bileşiklerin oluşmasına neden olabilir. Sağlıklı pişirme yöntemleri olarak haşlama, buğulama ve fırınlama tercih edilmelidir. Ayrıca, etleri aşırı karartmamaya dikkat edin.

10. Alkol Tüketimini Sıfırlayın

Alkol, karaciğer, akciğer, meme ve kolon kanseriyle ilişkilendirilmiştir. Her düzeyde alkol tüketimi kanser riskini artırmaktadır. Kanserden korunmak adına alkolü tamamen bırakmak en sağlıklı seçenek olacaktır.

Bu beslenme önerilerine dikkat etmek, kanser riskini azaltmada önemli bir adım olacaktır. Sağlıklı ve dengeli bir yaşam tarzı benimseyerek, kanserden korunabilirsiniz.

Kanser ve kalp hastalıkları riskini azaltmak mümkün: 2 gün ve 150 dakika kuralı

Araştırmaya göre, sadece iki gün egzersiz yapan kişilerin tüm nedenlere bağlı ölüm riskinin %32, kalp damar hastalıklarından ölüm riskinin %31 ve kanserden ölüm riskinin %21 daha düşük olduğu görüldü. Amerikan Kalp Derneği, yetişkinlerin haftada 150 dakika orta yoğunlukta aerobik egzersiz yapmalarını öneriyor. Ancak bu yeni çalışma, bu süreyi yalnızca iki güne sığdırmanın da benzer sağlık faydaları sağladığını gösteriyor.

Çalışmanın sorumlu yazarı olan Çin’in Guangzhou kentindeki Güney Tıp Üniversitesi’nden epidemiyolog Dr. Zhi-Hao Li, "Sağlıklı kalmak için her gün egzersiz yapmanıza gerek yok. Haftada 150 dakika orta ya da yoğun fiziksel aktivite yaparak, ister tek bir günde ister bir iki güne sıkıştırılmış olsun, kalp damar hastalıkları ve kanser gibi ölümcül hastalıklara yakalanma riskinizi önemli ölçüde azaltabilirsiniz" dedi.

Araştırma, 37 ile 73 yaşları arasında yaklaşık 100 bin kişiyi üç gruba ayırarak gerçekleştirildi. Gruplardan birisi 'aktif hafta sonu savaşçıları' olarak adlandırılan, egzersizlerini genellikle bir veya iki günde tamamlayan katılımcılardan oluşurken, diğer grupta düzenli egzersiz yapan 'aktif düzenliler' yer aldı. Üçüncü grup ise haftada 150 dakika egzersiz yapmayan 'aktif olmayanlar' olarak belirlendi. Araştırma, hafta sonu yapılan egzersizlerin potansiyel risklere rağmen sağlık üzerindeki faydalarının çok daha büyük olduğunu vurguluyor.