Türkiye, 2024/2025 döneminde sofralık zeytin üretiminde 700 bin tonla Mısır’ı geride bırakarak dünya lideri oldu. Zeytin ağacı sayısındaki artış ve üretimdeki rekor yükseliş, Türkiye’yi zeytincilikte küresel bir güç haline getirdi. İşte detaylar...

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Uluslararası Zeytin Konseyi (IOC) verilerinden derlediği bilgilere göre, Türkiye’de zeytin yetiştiriciliği son 20 yılda büyük bir ivme kazandı. 2001’de 99 milyon olan zeytin ağacı sayısı, geçen yıl itibarıyla 205 milyona ulaştı. Bu artış, üretime de yansıdı: Zeytin üretimi 2001-2024 döneminde 600 bin tondan 3 milyon 750 bin tona çıkarak 6 kattan fazla büyüdü. Geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 150 artan üretim, Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı.

Zeytinyağı üretimi ise 2024/2025 döneminde 475 bin tona yükselirken, sofralık zeytin üretimi 700 bin tonla zirveye yerleşti. Türkiye’yi, 600 bin tonla Mısır ve 468 bin tonla İspanya takip etti.

“Hedef 250 milyon ağaç”

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Mustafa Tan, Türkiye’nin zeytincilikte koyduğu hedefleri aştığını vurguladı. Tan, “2007’de zeytinyağı ve sofralık zeytinde dünya ikinciliği ile ağaç sayısını ikiye katlama hedefi koymuştuk. Bu hedefleri 2022/2023 ve 2024/2025 dönemlerinde iki kez gerçekleştirdik. Zeytin ağacı sayısı her yıl artıyor, hedefimiz 250 milyona ulaşmak. Ağaç varlığında İspanya’nın ardından ikinci sıradayız” dedi.

Türkiye’nin “zeytin ağacının anavatanı” olduğunu belirten Tan, “Zeytin Anadolu’dan yayıldı, ancak zamanla İspanya liderliği ele geçirdi. Son 15-20 yılda sıralama İspanya, İtalya, Yunanistan, Tunus ve Türkiye şeklindeydi. Artık sofralık zeytinde 700 bin tonla birinci, zeytinyağında 475 bin tonla ikinciyiz. Bu başarı tesadüf değil” diye konuştu.

Sektörde yeni düzenlemeler gündemde

Tan, zeytincilikteki gelişmelerin sevindirici olduğunu, ancak sektörün daha da büyümesi için bazı adımlara ihtiyaç duyulduğunu ifade etti: “Üretimde iyi bir noktadayız, fakat fiyat regülasyonu ve destekler konusunda yeni düzenlemeler şart. AB Zeytinyağı Mevzuatı’ndaki gibi üçlü fiyat, depolama ve üretim yardımları benzeri uygulamalar sektörü hızlandırır. Ayrıca yerli çeşitlerimizin korunması ve geliştirilmesi için AR-GE çalışmalarımız çok iyi ilerliyor. Türkiye’nin yabancı fidanlara ihtiyacı yok; ithal çeşitler ‘zeytin ağacının anavatanı Anadolu’ imajına zarar verebilir.”