Bilim kurgu filmlerini aratmayan bir gelişme ABD’de gerçeğe dönüşüyor. Washington merkezli Helion Energy, insanlığın onlarca yıldır peşinden koştuğu nükleer füzyon enerjisini sonunda gerçeğe dönüştürmek için ilk somut adımı attı: Dünyanın ilk nükleer füzyon santralinin inşaatı resmen başladı.

Hedef: 2028’de Microsoft’a Füzyon Elektriği Sağlamak

Enerji sektörünü kökten değiştirecek bu santralin Washington’daki Chelan County’de inşa edilmesi planlanıyor. Helion, daha önce Microsoft ile 2023 yılında yaptığı çığır açıcı anlaşma kapsamında, 2028 yılı itibarıyla füzyon enerjisiyle Microsoft’un veri merkezlerini beslemeyi hedefliyor.

Bu gelişme, yalnızca bir santral inşası değil, aynı zamanda dünyanın ilk ticari füzyon enerjisi satın alma anlaşmasının da hayata geçirileceği anlamına geliyor.

 

100 Milyon Dereceye Ulaşmışlardı: Şimdi Sıra Sürekli Güçte

Helion’un önceki prototipi Trenta, füzyon için kritik eşik olarak kabul edilen 100 milyon santigrat derece sıcaklığa ulaşarak büyük yankı uyandırmıştı. Ancak bilim insanlarının asıl hedefi, bu sıcaklığı sürekli olarak sürdürebilecek, kontrol edilebilir ve ekonomik açıdan uygulanabilir bir reaktör sistemi kurmak.

 

Buharsız, Temiz ve Tükenmez Enerji Mümkün mü?

Geleneksel füzyon denemeleri genellikle plazmayı sıkıştırmak için ya manyetik alanlara ya da atalet hapsine başvurur. Ortaya çıkan enerji ise klasik buhar türbinleriyle elektriğe dönüştürülür. Helion ise ezber bozan bir yöntem izliyor.

Kum saati şeklindeki reaktörde döteryum ve helyum-3 yakıtları plazma hâline getirilerek 1 milyon mil/saat hızla çarpıştırılıyor. Füzyon gerçekleştiğinde ortaya çıkan enerji, buhar türbinlerine gerek kalmadan manyetik alanlar aracılığıyla doğrudan elektrik olarak geri kazanılıyor. Yani hem daha verimli hem de teorik olarak daha ucuz bir üretim vadediliyor.

 

Ancak Riskler de Büyük: Henüz Hiçbir Sistem Enerji Fazlası Üretemedi

Bugüne kadar hiçbir füzyon sistemi, harcadığından fazla enerjiyi üretmeyi başaramadı. Bu da füzyonu ticari anlamda uygulanabilir kılmanın önündeki en büyük engel. Helion’un planı, bu fiziksel ve mühendislik sınırlarını aşarak tarihte bir ilki gerçekleştirmek.

Arkasında Dev Yatırımcılar Var

Helion’un arkasında sıradan isimler yok: OpenAI CEO’su Sam Altman ve Japonya merkezli dev yatırım şirketi SoftBank’in desteği, bu projenin hem ciddiyetini hem de potansiyelini gözler önüne seriyor.

Şirket şu anda Polaris adlı yeni prototip üzerinde çalışıyor. Başarılı olursa, dünya enerji tarihinde devrim niteliğinde bir dönüm noktası yaşanabilir.