Gazze’de yaşanan vahşet dünya vicdanını kanatırken, İsrail’e milyarlarca dolarlık ihracat yapan Avrupa ülkeleri de tartışmaların odağına yerleşti. “İnsani değerler mi, yoksa ekonomik çıkarlar mı?” sorusu yeniden gündemin en sıcak başlığı oldu.

 

Soykırım suçlamalarının gölgesinde süren bu ticari ilişkiler, küresel güçlerin ikiyüzlülüğünü bir kez daha gözler önüne sererken, dünya kamuoyu da bu çelişkileri sorgulamaya başladı.

ABD zirvede, İrlanda şaşırttı

2024 yılına ait resmi verilere göre, işgalci israile en fazla ihracat yapan ülke 17,13 milyar dolarla Amerika Birleşik Devletleri oldu. ABD’nin işgalci israile olan stratejik ortaklığı göz önüne alındığında bu durum beklendikti. Ancak listenin ikinci sırasında yer alan İrlanda, 3,24 milyar dolarlık ihracat hacmiyle dikkatleri üzerine çekti.

Bu durum, sosyal medyada ve uluslararası basında “İkinci sıradaki ülke kimsenin aklına gelmezdi” yorumlarına neden oldu.

 

Çin, Hollanda ve Almanya da üst sıralarda

İlk 5’e giren diğer ülkeler ise sırasıyla şöyle:

Çin: 2,83 milyar dolar

Hollanda: 2,70 milyar dolar

Almanya: 2,28 milyar dolar

Özellikle Avrupa ülkelerinin işgalci israile yönelik yüksek ihracat rakamları, Gazze’deki insan hakları ihlalleriyle çelişen bir tablo ortaya koyuyor. Avrupa'da sokaklarda protestolar düzenlenirken, arka planda devam eden bu ticaret ilişkileri, "Çifte standart mı uygulanıyor?" sorusunu beraberinde getiriyor.

Azerbaycan 47. sırada

Türkiye'nin sıkça "kardeş ülke" olarak nitelendirdiği Azerbaycan, işgalci israile 239,14 milyon dolarlık ihracatla 47. sırada yer aldı. Bu veri, Türkiye kamuoyunda da "Azerbaycan'ın bu listede ne işi var?" şeklinde yorumlandı.

Tepkiler büyüyor, gelecek belirsiz

İşgalci israilin Gazze’deki saldırıları sonrası dünya genelinde artan kamuoyu tepkileri, birçok ülkede ihracat politikalarının yeniden değerlendirilmesini gündeme taşıdı. Avrupa'nın bazı bölgelerinde israile yönelik ekonomik yaptırım çağrıları yükselirken, diğer yandan şirketler bu ülkelerle milyarlarca dolarlık ticaret yapmaya devam ediyor.

Uzmanlara göre, önümüzdeki süreçte bu ilişkiler:

Hukuki yaptırımlar

İhracat kısıtlamaları

Şeffaflık talepleri

gibi başlıklarla daha fazla sorgulanacak.

“İnsanlık Krizi”ne rağmen devam eden ticaret

işgalci israilin Gazze’ye yönelik askeri operasyonları sonucunda binlerce sivilin hayatını kaybetmesi, dünya genelinde “soykırım” tartışmalarını yeniden alevlendirmiş durumda. Ancak buna rağmen sürdürülen milyarlarca dolarlık ticaret, hükümetleri ve şirketleri ahlaki ve vicdani sorumluluk tartışmalarının tam ortasına yerleştiriyor.

Listede Türkiye'ye yer verilmezken bir süre süren ticaret ve özel şirketlerin paravan şirketlerle israille ticarete devam ettikleri ortaya çıkmıştı.