Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump, 6 yıl sonra Beyaz Saray’da bir araya geldi.

Trump, saat 18.31’de Beyaz Saray’ın kapısında Erdoğan’ı karşılamak için beklemeye başladı. Birkaç dakika sonra Erdoğan’ın aracı komplekse giriş yaptı. İki lider tokalaşarak gazetecilere poz verdi, ardından görüşme için içeri geçti.

Yaklaşık 2 saat 20 dakika süren görüşme sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan saat 20.50’de Beyaz Saray’dan ayrıldı. Trump, Erdoğan’ı kapıya kadar uğurladı, sohbetin ardından tokalaşarak kendisine el salladı. Trump ayrıca Erdoğan’ın heyetinde bulunan isimlerle de tek tek tokalaştı.

Basın mensuplarına kısa bir değerlendirme yapan Trump, “Harika bir görüşmeydi, birçok konuda ilerleme kaydettik” ifadelerini kullandı.

 

TRUMP: HARİKA BİR GÖRÜŞMEYDİ

Trump, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada Cumhurbaşkanı Erdoğan’la “çok verimli” bir toplantı gerçekleştirdiklerini belirtti.

“Bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan ile harika bir toplantı yaptık. Çeşitli konularda oldukça yapıcı sonuçlara ulaştık. Kendisi çok saygın bir lider. Zaman geçirdik, öğle yemeği yedik ve farklı başlıklarda iyi bir diyalog kurduk. Bu görüşmenin her iki ülke için de faydalı olduğuna inanıyorum” dedi.

Trump ayrıca, Türkiye ile F-35 konusunda anlaşmaya varabileceklerini vurguladı: “Türkiye ile F-35’ler konusunda hızlıca uzlaşabileceğimizi düşünüyorum.”

 

 

GÖRÜŞME SIRASINDA İKİ LİDERDEN AÇIKLAMALAR

Görüşme öncesi iki lider de basının sorularını yanıtladı.

Trump, Erdoğan için “Ülkesinde ve dünyada büyük saygı gören bir lider. Kendisine büyük saygım var, çok iyi ilişkilerimiz var. Türkiye ile ticaretimizi daha da artıracağız. Görüşmede F-16 ve F-35 meselelerini konuşacağız. Kendisi net fikirleri olan, işlerini başarıyla yürüten bir Cumhurbaşkanı” değerlendirmesinde bulundu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ise, “Sayın Trump’ın hem ilk döneminde hem ikinci döneminde Türkiye-ABD ilişkilerinde farklı bir süreç yaşadık. F-35, F-16 ve Halkbank dosyalarını etraflıca ele alacağımıza inanıyorum. Heybeliada Ruhban Okulu konusunda üzerimize düşeni yapmaya hazırız, dönüşte Sayın Bartholomeos ile de bu konuyu görüşeceğim” ifadelerini kullandı.

TRUMP: CAATSA YAPTIRIMLARI KALDIRILABİLİR

Trump, görüşmede gündeme gelen konulardan birinin de CAATSA yaptırımları olduğunu söyledi.

“F-35 satışı yapılacak mı?” sorusuna Trump, “F-35 meselesini konuştuk, olumlu sonuçlanacağını düşünüyorum. Eğer görüşmelerden güçlü bir netice çıkarsa CAATSA yaptırımlarını kaldırabiliriz” yanıtını verdi.

 

TRUMP: GAZZE KONUSUNDA BİR TÜR ANLAŞMAYA VARMAK ÜZEREYİZ

Trump, Gazze krizine ilişkin de açıklamalarda bulundu.

“BM Genel Kurulu’nda Erdoğan ve diğer liderlerle Gazze hakkında kapsamlı görüşmeler yaptık. Bir anlaşmaya varmak üzere olduğumuzu düşünüyorum. Herkes bu savaşın sona ermesini istiyor. Gazze için olumlu adımlar atılabilir” dedi.

 

RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI

Trump, Erdoğan’ın Rusya ve Ukrayna liderlerini bir araya getirme çabalarına da değindi:

“Putin de Zelenski de Erdoğan’a saygı duyuyor. Bu, ciddi bir etki demek. Erdoğan’ın şu an nötr kalması büyük bir avantaj. Bence bu savaşın artık sona ermesi gerekiyor. Çok fazla kayıp verildi, Rusya da büyük maliyetler ödedi. Artık bu çatışmayı bitirme zamanı geldi.”

 

TRUMP: SURİYE’DE OLAN ERDOĞAN’IN BAŞARISI

Trump, Suriye meselesinde de Erdoğan’ın adımlarını övdü:

“Suriye’deki gelişmeler, Erdoğan’ın başarısıdır. Türkiye için büyük bir kazanım. Erdoğan benden yaptırımların kaldırılmasını istedi. Suriye’ye fırsat tanınmalı.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan ise, bölgede barış için birlikte çalışabileceklerini vurguladı: “Trump’ın barış için gösterdiği çabaları destekliyorum. El ele vererek bölgedeki sorunları aşabileceğimize inanıyorum.”

 

TRUMP’IN TAKTIĞI UÇAK ROZETİ DİKKAT ÇEKTİ

Görüşme sırasında Trump’ın yakasında taşıdığı uçak rozeti dikkat çekti. Rozetin F-22 Raptor modeline ait olduğu belirlendi. ABD, bu savaş uçağını başka ülkelere satmıyor.

TRUMP’TAN ERDOĞAN’A SANDALYE JESTİ

Basına servis edilen görüntülerde Trump’ın, Erdoğan’ın sandalyesini çekerek jest yaptığı görüldü.

ABD VE TÜRKİYE ARASINDA ENERJİ ANLAŞMASI

İki ülke liderinin huzurunda, Türkiye ile ABD arasında enerji alanında yeni bir iş birliği anlaşması imzalandı.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın imzaladığı mutabakatla ilgili yaptığı açıklama şöyle:

“Türkiye ile ABD arasındaki köklü ortaklığı nükleer enerji alanında derinleştirecek yeni bir sürece girdik. Görüşme sonrası ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile birlikte Stratejik Sivil Nükleer İşbirliği Mutabakat Zaptı’nı imza altına aldık. Bu iş birliğinin her iki ülkeye de fayda sağlayacağına inanıyoruz.”

GÖRÜŞME ÖNCESİ AÇIKLAMALAR

Trump, 3 gün önce sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Erdoğan’ı Beyaz Saray’da ağırlayacağını duyurmuş ve “Her zaman iyi ilişkilerimiz oldu, onu görmeyi sabırsızlıkla bekliyorum” demişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ise görüşme öncesi yaptığı açıklamada, “Trump ile yapacağımız görüşmenin hem bölgemizde barışa katkı sunacağına hem de iş birliğimizi daha da güçlendireceğine inanıyorum” ifadelerini kullandı.

 

UÇAK ALIMLARI GÜNDEME GELEBİLİR

Görüşmenin gündem başlıklarından biri de THY’nin Boeing uçak alımı oldu.

THY Genel Müdürü Bilal Ekşi, ziyaretten önce Boeing’den 300 uçak alımı için görüşmelerin sürdüğünü açıklamıştı. THY Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bolat da IATA toplantısında, Boeing’in fiyat ve teslimat şartlarında iyileştirme yapmasını beklediklerini belirtmişti.

Türk Hava Yolları, 2030’a kadar filosuna 600 yeni uçak katmayı planladığını, bunların yarısının Airbus’tan, yarısının Boeing’den alınacağını duyurmuştu.

 

SAVAŞ UÇAKLARI MASADA OLACAK

Erdoğan-Trump görüşmesinde savaş uçakları da masaya yatırıldı.

Türkiye, Hava Kuvvetleri için 40 F-16 Block 70 satın almak üzere 1,4 milyar dolarlık ön ödeme yapmış, ayrıca modernizasyon kitleri gündeme gelmişti. Ancak F-35 projesinde, Rusya’dan S-400 alınmasının ardından Türkiye programdan çıkarılmıştı.

Türkiye, JSF programına 1999’da dahil olmuş, F-35 için 1,4 milyar dolarlık yatırım yapmıştı. Ancak uçaklar teslim edilmedi. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Türk Hava Kuvvetleri’nin bu aşamada 40 F-35’e ihtiyacı olduğunu, ayrıca Eurofighter Typhoon seçeneğinin de değerlendirildiğini açıklamıştı.