Çin, galyum, germanyum ve antimon gibi savunma ve yüksek teknoloji alanlarında kullanılan kritik mineraller ile süper sert metallerin ABD’ye ihracatını askıya aldı. Çin Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, askıya alma sürecinin 3 Aralık 2024’te alınan kararın 27 Kasım 2026’ya kadar uygulanacağını duyurdu.

Tedbirler, askeri ve sivil ikili kullanıma sahip ürünlerin ABD savunma sanayisine ihracatını kısıtlamayı öngörüyordu. Ayrıca batarya ve yakıt hücrelerinin üretiminde, savunma ve uzay-havacılık sektörlerinde yaygın olarak kullanılan grafitin ihracatı da kontrol altına alınmıştı.

KISITLAMALAR ABD’NİN HAMLESİNE YANIT OLARAK GELMİŞTİ

Söz konusu tedbirler, ABD’nin Çin’e çip sektöründe ek kısıtlamalar getirmesinin ardından yürürlüğe konmuştu. ABD Ticaret Bakanlığı’na bağlı Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS), 2 Aralık 2024’te, 24 tür çip üretim donanımı ve yarı iletken geliştirme yazılımına ihracat kısıtlaması getirdiğini açıklamıştı. Bu kapsamda yapay zekâ sistemlerinde kullanılan Yüksek Bant Genişlikli Hafıza (HBM) çiplerinin ihracatı da yasaklanmıştı. Ayrıca Ticaret Bakanlığı, 140 Çin şirketini “Varlık Listesi”ne alarak ihracat kontrolü uygulamaya devam etmişti.

ABD VE ÇİN GERİLİMİ ÖTELEDİ

ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in 30 Ekim’de Güney Kore’nin Busan kentinde gerçekleştirdiği görüşmede, kritik ekonomik ve ticari anlaşmazlıkların karşılıklı olarak öteleneceği kararlaştırılmıştı. ABD, ihracat kontrolü kapsamındaki “varlık listesi” uygulamasını bir yıl ertelemiş; Çin de nadir toprak elementleri ve kritik materyal ihracatıyla ilgili tedbirlerin uygulanmasını bir yıl erteleyeceğini duyurmuştu.

Pekin yönetimi, 7 Kasım’da aldığı son kararla, nadir toprak elementlerinin ihracatını 10 Kasım’dan itibaren bir yıllığına askıya alacağını ilan etmişti.