Irak, modern tarihinin en ağır su krizlerinden biriyle karşı karşıya. Yağışların uzun yıllardır azalma eğiliminde olması, iklim değişikliğinin etkileri ve ülkenin su kaynaklarının yüzde 70’inden fazlasının Türkiye’den doğan Dicle ve Fırat nehirlerine bağlı olması, ülkeyi geri dönüşü zor bir noktaya getirdi. Resmî verilere göre ülkenin su rezervleri yüzde 8’e kadar geriledi.

Irak Su Kaynakları Bakanı Awun Ziyab, özellikle güney vilayetlerinde günlük yaşamın giderek daha fazla su kesintileriyle şekillenmeye başladığını belirterek krizin artık “gözle görülür” düzeye ulaştığını vurguladı. Ekonomiden tarıma, içme suyundan enerji üretimine kadar hayati sektörlerin tamamı tehdit altında.

 

Hükümetten Çok Aşamalı Acil Plan

Irak Su Kaynakları Bakanlığı Sözcüsü Halid Şemal, içme suyunun korunması için tüm devlet kurumlarının ortak bir koordinasyon yürüttüğünü açıkladı. Buna göre:

Arıtma tesislerine kesintisiz su sağlanması, Su borularının ömrünü uzatacak altyapı yenilemeleri, Pompa ve su çekme sistemlerinin modernize edilmesi, Su kaybını azaltacak teknik iyileştirmelerin hızlandırılması

gibi önlemler acil eylem planının temel maddeleri arasında yer alıyor. Bakanlık, içme suyunun “tamamen güvence altında” olduğunu belirtse de uzmanlar uzun vadede daha kapsamlı çözümlere ihtiyaç duyulduğu konusunda hemfikir.

 

Kriz Neden Derinleşti?

Bakan Ziyab, Irak’ın su krizini tetikleyen birden fazla faktör olduğunu ifade ediyor:

İklim değişikliğinin aşırı etkisi, Kar ve yağmur miktarının son yıllarda ciddi oranda düşmesi, Ülke içinde yeraltı suyuna aşırı yüklenilmesi, Tarımsal sulamada verimsiz yöntemlerin hâlâ yaygın olması, Dicle ve Fırat’tan gelen suya yüksek oranda bağımlılık.

Uzmanlara göre Irak, su yönetimi konusunda radikal bir dönüşüm gerçekleştirmezse tarımsal üretim ve içme suyu güvenliği büyük risk altında kalacak.

 

Türkiye ile Su Mutabakatı Umut Yarattı

Kasım ayı başında Türkiye ile imzalanan su işbirliği mutabakatı ise krizin seyrini değiştirebilecek en önemli adım olarak görülüyor. Bakan Ziyab, Türkiye’nin Irak’ın yaşadığı zorluğu açık şekilde anladığını ve barajlardan Irak’a bırakılan su miktarını artırma sözü verdiğini açıkladı.

Yeni mutabakat, nehir sularının adil paylaşımı ilkesini merkezine alıyor ve iki ülke arasında daha sürdürülebilir bir su yönetimi hedefliyor.

Irak yönetimi, bu anlaşmanın etkilerini kısa vadede hissetmeyi umut ederken; uzmanlar, gerçek çözümün sadece dış kaynaklı destekle değil, ülke içi reformlarla mümkün olacağı konusunda uyarıyor. Su krizi büyürken gözler, önümüzdeki aylarda alınacak yeni tedbirlerde olacak.