Gazeteci Bekir Atacan yazdı: Moskova’dan, uzun yıllar Rus dış politikasının yüzü olan ve “diplomasinin tilkisi” diye anılan Sergey Lavrov’un istifa ettiğine dair çelişkili haberler sızıyor. Ancak karar alma mekanizmasının tamamen merkezileştiği, güvenlik aklının rejimi şekillendirdiği Rusya gibi bir devlette üst düzey isimlerin “istifa etmesi” gerçekçi bir ihtimal değil.
Böyle sistemlerde ya görevden alınırlar… ya da tasfiye edilirler.

 

İstifa etmeyen bakan

Otoriter rejimlerde dışişleri bakanının elinde devletin tüm sırları birikir: gizli temaslar, kapalı kapılar ardındaki anlaşmalar, özel ilişkiler ve hatta saray dosyaları. Bu da görevden ayrılmasını neredeyse imkânsız kılar.
Bu nedenle “istifa” söylemi, gerçekte daha ağır bir gelişmenin üstünü örtüyor olabilir:
suikast, gözaltı, ya da hastalık bahanesiyle kontrollü bir şekilde sahneden çekilme.

 

Putin’e randevusuz girebilen tek adam

Lavrov, Putin’e her an ulaşabilen ve devletin stratejik olduğu kadar kişisel sırlarını da taşıyan birkaç isimden biriydi. Bu pozisyon, onun sessizce kenara alınmasını neredeyse imkânsız kılar; daha sert ve kesin yöntemleri akla getirir.

 

Tekrar eden Rus geleneği

Rusya’nın “görev süresi biten” devlet adamlarını ortadan kaldırma geleneği yenilik değil; kökleri çarlık döneminden Stalin’e, oradan da bugünün Kremlin’ine kadar uzanıyor.

En bilinen örneklerden biri:
Stalin, içişleri bakanı Beria’yı tasfiye etmek istediğinde, resmi bir açıklama bile yapılmadı. Pravda gazetesinin ölüm ilanları sayfasında sadece şu cümle yer aldı:
“Beria tutuklandı, yargılandı, mahkûm edildi ve idam edildi.”

Rus siyasi geleneğinde, bir kişi “kullanım süresi dolduğunda”, sadece makamı değil, kendisi de ortadan kaldırılır.

 

Lavrov istisna mı olacak?

Rusya’nın tarihine bakılırsa cevabı vermek kolay: Hayır.
Bu nedenle Lavrov’un “istifası” kuşku uyandırıyor.
Moskova’da bakanlar kendi iradeleriyle sahneden çekilmez…
İktidar isterse ortadan kaldırılırlar.

Yazan: Bekir Atacan