Avrupa'da grip mevsimi başlarken, yeni sağlık verileri birçok ülkede aşılama oranlarının hâlâ yetersiz olduğunu gösteriyor.

Grip mevsimi genellikle kasım ayı ortasından mayıs ayı sonuna kadar sürer. Geçen yılki (2024-2025) grip sezonu ise özellikle şiddetliydi. Her kış Avrupalıların beşte birine kadarı influenza ile enfekte oluyor ve Avrupa Birliği genelinde yılda yaklaşık 27 bin 600 ölümle ilişkilendiriliyor.

Sağlık yetkilileri bu yıl influenzanın, K alt kolu olarak bilinen yeni H3N2 varyantının etkisiyle "alışılmadık derecede erken" yayıldığı uyarısında bulundu. Bu, daha uzun ve daha sert bir grip mevsimine işaret edebilir.

Yetkililer, insanların hastalanmasını ve virüsü başkalarına bulaştırmasını önlemek için yıllık aşıların kritik önem taşıdığını söylüyor. Özellikle ileri yaştakiler, kronik sağlık sorunları olanlar veya bağışıklık sistemi zayıf olanlar, hamileler, küçük çocuklar ve sağlık çalışanları için.

Ancak Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi'nin (ECDC) yeni verilerine göre, geçen yılki grip mevsiminde birçok ülkede bağışıklama oranları hedef seviyelerin çok altında kaldı. Analiz, AB'nin 27 üye ülkesini, İzlanda, Lihtenştayn ve Norveç'i kapsıyor.

ECDC, "Özellikle yaşlılar dâhil, kilit hedef gruplarda yeterli düzeyde uygulanmaya ulaşmada aşılama politikalarının hâlâ yetersiz kaldığı açık," dedi.

Örneğin yaşlılar arasında aşılama oranları, Letonya ve Polonya'da yüzde 15'in altından Danimarka'da yüzde 76'ya kadar değişti; medyan oran yüzde 47 oldu.

Danimarka dışında yalnızca İrlanda, Portekiz ve İsveç, yaşlıların en az yüzde 75'inin influenza aşılı olması yönündeki AB hedefini yakalamaya yaklaşabildi.

 

O seviyeye ulaşmak uzun süredir zor. Son beş yılda medyan oran, COVID-19 pandemisinin ortasında geçen 2021-2021 grip mevsiminde yüzde 59 ile en yüksek düzeye çıktı.

ECDC, "Bu nedenle, çoğu AB ülkesinde aşılanma düzeyleri hâlâ yetersiz. Önceki yıllık grip mevsimlerinden bu yana genel bir ilerleme kaydedilmedi," dedi.

Bu arada, 23 ülke tüm sağlık çalışanlarına grip aşısı olmayı tavsiye ediyor; dokuz ülke ise oranların Slovenya'da yaklaşık yüzde 14'ten Norveç'te yüzde 51'e kadar değiştiğini bildirdi.

Hamile kadınlara ilişkin verisi bulunan sekiz ülkede, medyan aşılanma oranı yüzde 22 oldu. ECDC'ye göre en yüksek oran açık ara İspanya'daydı, yaklaşık yüzde 61; bazı ülkelerde ise oran yüzde 10'un altında kaldı.

Rapora göre bazı ilerlemeler de var. İncelenen 30 ülkenin tamamında çocuklar veya gençler için özel aşılama rehberliği bulunuyor; bu sayı önceki grip mevsiminde 18 ülkeydi. Ancak fiili aşılanma oranları düşük kalmaya devam etti.

ECDC, sağlık kurumlarının yalnızca resmî rehberlerini güncellemenin ötesine geçerek insanları grip aşısı olmaya teşvik etmek için daha fazla çaba göstermesi gerektiğini belirtti.

"Mevsimsel influenza aşılaması, temel bir halk sağlığı müdahalesi olmaya devam ediyor," denildi.