Türkiye’de yıllardır parlatılan ve “uzman” diye öne çıkarılan Daron Acemoğlu’nun geçmişteki sözleri yeniden tartışma konusu oldu.

Acemoğlu’nun, ortak imzalı akademik çalışmasında Avrupa’nın sömürgeciliğini adeta “avantaj” gibi göstermesi, özellikle üçüncü dünya ülkelerini hedef alan bu yaklaşımı büyük tepki topladı.

“Ne kadar uzun sömürülürseniz, o kadar zenginleşirsiniz” 

“Ne kadar uzun sömürülürseniz, o kadar zenginleşirsiniz” anlamına gelen değerlendirmeleri, Batı’nın tarih boyunca yürüttüğü sömürü düzenini meşrulaştırmaya çalışan bir bakış açısı olarak görülüyor.

Avrupa’nın müzelerinin dahi başka coğrafyalardan taşınmış eserlerle dolu olduğu gerçeği ortadayken, bu zihniyetin alkışlanması kamuoyunda haklı olarak sorgulanıyor.

 

Memlekete öve öve, ova ova yedirilen isimlerden biri olan Daron Acemoğlu için aktarılan ifadeler, yeniden tartışma konusu haline geldi. Acemoğlu’nun, “Avrupa’nın sömürgeciliği üçüncü dünya ülkelerinin başına gelmiş en güzel şeydi” şeklinde yorumlanan yaklaşımı tepki çekiyor.

Alfred Nobel’in hayatına dair skandallarla anılan geçmişi üzerinden örnek verilen çalışmada, Acemoğlu’nun ortak kaleme aldığı “Colonial Origins of Comparative Development (Advantages)” başlıklı 34 sayfalık makalede, kısaca “Ne kadar uzun sömürülürseniz o kadar zenginleşirsiniz” düşüncesinin işlendiği belirtiliyor. Böyle bir bakış açısına ödül verilmesi ise birçok kişi tarafından şaşırtıcı bulunmuyor.

Tartışmanın odağındaki görüşlere tepki gösterenler, Avrupa’nın müzelerinin bile başka milletlerden çalınmış eserlerle dolu olduğunu hatırlatıyor. Bugün Batı’nın gelişmişlik görüntüsünün, savaşlarla, talanla ve çeşitli yollarla elde edilmiş servete dayandığını vurgulayan eleştiriler, sömürgecilerin, köle tacirlerinin ve beyaz üstünlükçü ideolojinin dünyaya sadece zarar verdiğini dile getiriyor.