Dünya
Asya’da diplomasi gerildi! Japonya’dan BM’ye sert yanıt
Japonya, Çin’in iki ülke arasındaki Tayvan gerilimine dair BM’ye ilettiği mektuptaki ifadeleri reddederek kendi tutumunu içeren karşı mektubu BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e gönderdi. Tokyo yönetimi, Pekin’in yaklaşımını kabul etmediklerini vurgularken bölgedeki hassas dengelerin korunması gerektiğine dikkat çekti.
Japonya'nın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Yamazaki Kazuyuki, Pekin yönetimiyle son dönemde tırmanan gerilime ilişkin Çin'in mektubuna yanıt olarak Guterres'e mektup gönderdi.
Yamazaki, Çin'in BM Daimi Temsilcisi Fu Cong'un gerilime ilişkin gönderdiği mektuptaki ifadelerini reddederek, bunların "gerçekle tutarlı olmadığını" savundu.
Japonya'nın "uluslararası hukuka uyduğunu" ifade eden Yamazaki, mektubunda, "bazı ülkelerin şeffaf olmayan yollarla askeri kapasitesini genişletmeye ve statükoyu tek taraflı değiştirmeye çalıştığını" ileri sürdü.
Yamazaki, Japonya'nın bu tür eylemleri reddederek bunlardan uzak durduğunu savunduğu mektubunda, "Çin tarafının ifadelerinin aksine Japonya'nın temel savunma politikası, sadece savunma odaklı olan pasif savunma stratejisi tutumudur." değerlendirmesinde bulundu.
Çin tarafının "Japonya'nın Tayvan'a yönelik askeri müdahalede niyetini dile getirdiği ve Çin'e karşı güç kullanma tehdidinde bulunduğu" iddiasını "hatalı" diye niteleyen Yamazaki, Tayvan Boğazı'nda barış ve istikrarın önemli olduğunu, Tayvan'a ilişkin meselelerin diyalog yoluyla çözülmesi tutumunu yinelediklerini kaydetti.
Yamazaki, Başbakan Takaiçi'nin Tayvan'a dair sözlerinin "gerekli olması halinde kendini savunma hakkıyla ilgili" olduğunu ifade ederek, gönderdiği mektubun tüm BM üyesi ülkelere Genel Kurul belgesi olarak dağıtılmasını talep etti.
Çin'in BM Daimi Temsilcisi Fu, Guterres'e mektubunda, Japonya Başbakanı Takaiçi Sanae'nin ülkenin ilk kez Tayvan sorununa askeri müdahale niyetini dile getirdiğini ve Çin'e karşı güç kullanma tehdidinde bulunduğunu savunmuştu.
Fu, Japon tarafının, Çin'in uyarılarına ve protestolarına rağmen "hatalı beyanları" geri çekmediğini belirterek, bundan son derece rahatsız olduklarını ve kararlılıkla karşı çıktıklarını belirtmişti.
Fu'nun mektubunun, tüm BM üyesi ülkelere Genel Kurul belgesi olarak dağıtılacağı belirtilmişti.
- Takaiçi'nin Tayvan'a ilişkin sözleri
Japonya Başbakanı Takaiçi Sanae'nin, 7 Kasım'da Japon Parlamentosu Diet'teki oturumda, Tayvan Boğazı'na yönelik müdahaleyi "ülkesinin varlığını tehdit eden durum" olarak göreceğine ve askeri güç kullanabileceğine ilişkin sözleri, bölgeyi topraklarının parçası gören Çin'in tepkisine yol açmıştı.
Takaiçi'nin sözleriyle ilk kez bir Japon Başbakanı, Tayvan'ın işgali halinde Japonya'nın askeri şekilde dahil olacağına ilişkin açık beyanda bulunarak, ülkenin bu konuda benimsediği "stratejik belirsizlik" politikasından farklı tavır sergilemişti.
Japon Başbakan, tepkiler üzerine Tayvan'a ilişkin sözlerinin varsayımsal olduğunu, gelecekte bu tür yorumlardan kaçınacağını belirtmiş ancak sözlerini geri almayı reddetmişti.
- Çin'in tepkisi
Pekin yönetimi, Japonya'nın Pekin Büyükelçisi Kenji Kanasugi'yi, konuyla ilgili Çin Dışişleri Bakanlığı'na çağırarak protesto notası vermişti.
Çin Dışişleri Bakanlığı, Japonya'da güvenlik koşullarının uygun olmadığı gerekçesiyle seyahat uyarısı, Çin Eğitim Bakanlığı da eğitim uyarısı yayımlamıştı.
Çin, Fukuşima'daki radyoaktif atık suyun okyanusa boşaltılmaya başlanmasının ardından Japonya'dan ithal deniz ürünlerine getirdiği yasağı da yeniden uygulamaya koymuştu.
Çin, Japonya ve Güney Kore arasındaki üçlü işbirliği kapsamında, 24 Kasım'da Çin'in Makau Özel İdari Bölgesi'nde yapılacak Kültür Bakanları Toplantısı da iptal edilmişti.
Pekin yönetimi, Güney Afrika'nın Johannesburg şehrinde düzenlenen G20 Zirvesi'ne katılan Çin Başbakanı Li Çiang'ın zirvede, Japon mevkidaşı Takaiçi ile görüşmeyeceğini bildirmişti.