Yunanistan'ın volkanik ve turistik adası Santorini, 2025'in başında yaşadığı yoğun deprem aktivitesi nedeniyle gündeme gelmiş, binlerce kişi tahliye edilmiş ve okullar kapanmıştı.

O dönemde, sarsıntıların büyük bir depreme mi yoksa volkanik bir patlamaya mı yol açacağı tartışma konusuydu.

Bu gelişmelerin ardından bilim insanları, makine öğrenimi teknolojisini kullanarak sarsıntıların kaynağını çözmeyi başardı.

Hakemli bilimsel dergi Science'ta yayınlanan bulgular, deprem fırtınasının nedeninin yerin derinliklerinde hareket eden magma olduğunu gösterdi.

 

YAPAY ZEKA 25 BİN DEPREMİ AYIKLADI

 

Mevcut teknolojilerin yüzeydeki titreşimleri ölçmekle sınırlı kalması nedeniyle, araştırmacılar derinlerdeki hareketleri tespit etmek için yapay zekâyı devreye soktu.

Yapay zeka, en küçük sarsıntıları bile tespit ederek sekiz haftalık süreçte gerçekleşen yaklaşık 25 bin depremden oluşan bir veri tabanı oluşturdu.

Bu detaylı veri analizi sayesinde, hareketlerin yüzeyin 15 kilometre altında ve Santorini’nin 50 kilometre kuzeydoğusunda gerçekleştiği belirlendi.

 

MAGMA DALGALAR HALİNDE İLERLEDİ

 

Araştırmacılar, deprem dağılımını inceleyerek sarsıntıların, yer kabuğu içindeki su altı magma haznesinden yatay yönde ilerleyen magma tarafından tetiklendiğini doğruladı.

Çalışmanın baş yazarı Anthony Lomax, magma akışının kesintisiz olmadığını belirtti:

“Magma, dalgalar halinde ilerledi; yeni çatlaklar açtı, bazılarını kapattı ve her hamlede basınç artışı yaratıp depremler tetikledi.”

Uydu görüntüleri yardımıyla magmanın hacmi de hesaplandı. Basına göre magma hacmi, 200 bin olimpik havuzu dolduracak kadar büyüktü.

Ancak yeterli basınç ve kaldırma kuvveti oluşmadığı için volkanik bir patlama gerçekleşmedi.